Yapı ruhsatları son dönemde yaşanan faiz ve döviz artışı gibi faktörlerden etkilenerek hiç olmadığı kadar düşüş eğilimine girdi. İnşaat sektöründe yaşanan daralma, bir çok sektörü ve istihdamı da etkilemeye devam ediyor.
Yapı ruhsatları neden düşüşte?
Buna göre, geçen yıl 2017’ye kıyasla belediyeler tarafından yapı ruhsatı verilen bina sayısı yüzde 36,7, bunların yüzölçümü yüzde 48,9, değeri yüzde 35,8, daire sayısı yüzde 53,3 azaldı.
Söz konusu dönemde yapı ruhsatı verilen binaların toplam yüzölçümü 143,8 milyon metrekare oldu. Bunun 73,5 milyon metrekaresi konut, 43,6 milyon metrekaresi konut dışı alanlar ve 26,7 milyon metrekaresi ortak kullanım alanları olarak hesaplandı.
Kullanım amacına göre 97,1 milyon metrekareyle en yüksek payı 2 ve daha fazla daireli ikamet amaçlı binalar oluşturdu. Bunu 13 milyon metrekareyle kamu, eğlence, eğitim, hastane veya bakım kuruluşlarının binaları izledi.
Yapı sahipliğine göre, özel sektör 114,2 milyon metrekareyle en büyük payı aldı. Bunu 26,6 milyon metrekareyle devlet sektörü ve 3 milyon metrekareyle yapı kooperatifleri takip etti.
Daire sayısına göre ise toplam 643 bin 125 dairenin 584 bin 858’i özel sektör, 49 bin 702’si devlet sektörü ve 8 bin 565’i yapı kooperatifleri tarafından alındı.
İstanbul, yapıların toplam yüzölçümü göz önüne alındığında 16,2 milyon metrekareyle en yüksek paya sahip oldu. İstanbul’u, 10,8 milyon metrekareyle Ankara, 7,5 milyon metrekareyle İzmir izledi. Yapıların yüzölçümü en düşük iller sırasıyla Ardahan, Tunceli ve Şırnak olarak kayıtlara geçti.
Daire sayılarına göre değerlendirildiğinde, İstanbul 80 bin 539 adetle ilk sırada yer aldı. İstanbul’u 42 bin 473 daireyle İzmir ve 34 bin 296 daireyle Ankara takip etti. Daire sayısı en az iller sırasıyla Ardahan, Tunceli ve Şırnak olarak belirlendi.
Yapı kullanma izin belgesi
Belediyeler tarafından yapı kullanma izin belgesi verilen bina sayısı geçen yıl 2017’ye göre yüzde 5,5, yüzölçümü yüzde 5,1, değeri yüzde 34,1, daire sayısı yüzde 5,6 yükseldi.
Bu yapıların toplam yüzölçümü 169,9 milyon metrekare olarak hesaplanırken, bunun 98,7 milyon metrekaresini konut, 38,3 milyon metrekaresini konut dışı alanlar ve 33 milyon metrekaresini ortak kullanım alanları oluşturdu.
Kullanım amacına göre 128,9 milyon metrekareyle en yüksek paya 2 ve daha fazla daireli ikamet amaçlı binalar sahip oldu. Bunu 10,4 milyon metrekareyle toptan ve perakende ticaret binaları izledi.
Yapı sahipliğine göre, özel sektör 146,6 milyon metrekareyle ilk sırada yer aldı. Bunu 19,8 milyon metrekareyle devlet sektörü ve 3,5 milyon metrekareyle yapı kooperatifleri takip etti. Daire sayısına göre ise toplam 870 bin 501 dairenin 790 bin 942’si özel sektör, 63 bin 906’sı devlet sektörü ve 15 bin 653’ü yapı kooperatifleri tarafından alındı.
Yapıların toplam yüzölçümüne bakıldığında, 28,2 milyon metrekareyle İstanbul en yüksek paya sahip oldu. İstanbul’u 15,2 milyon metrekareyle Ankara, 9,1 milyon metrekareyle İzmir izledi. Yüzölçümü en düşük iller sırasıyla Şırnak, Ardahan ve Hakkari oldu.
Daire sayılarına göre, İstanbul 154 bin 740 ile liste başında yer alırken, bu kenti 62 bin 194 ile Ankara ve 55 bin 940 ile İzmir izledi. Daire sayısı en az iller sırasıyla Şırnak, Ardahan ve Hakkari olarak belirlendi.