7440 sayılı Yapılandırma Kanunu sonrası devlete olan borçlarını yeniden yapılandırmak için 5.5 milyona yakın mükellef başvuruda bulundu. Ancak bu dönemde krediye erişimin çok sıkıntılı olması planları zorluyor. Geçen ay bazı mükellefler bu iki taksidin aynı zamana denk gelmesi, MTV’nin ve diğer vergilerin üst üste gelmesi ile ödeme sorunu yaşadılar.
Bunun üzerine yapılandırmada süre ağustos sonuna kadar uzatıldı. Ancak bu noktada mükellefler finansmana erişim zorluklarına işaret ederek ağustos sonunda taksitlerin ya da peşin ödeme tutarının ilk yapılandırmadaki bedeller baz alınarak ödenmesi, bu ödemeye en fazla zaman farkı kadar ilave gecikme zammı eklenmesini istiyor.
Buna göre peşin kapatmak isteyenler ilk yapılandırılan peşin kapama tutarına bir aylık gecikme zammı ilave ederek peşin kapatabilmeyi, taksitli ödemeye devam etmek isteyenler ise yine yapılandırmadaki taksit tutarına aradan geçen bir aylık gecikme zammının ilave edilerek ödeme planlarının geçerliliğinin sürmesini talep ediyorlar.
Yapılandırmada son şans!
DÜNYA Gazetesi yazarı Zeki Gündüz, “Af yasası ile (7440), Kanunun çeşitli hükümlerinden yararlananlar ödemede sorun yaşıyorlar. Gelir İdaresi ilk iki taksidi ödemeyenlere uyarı ve son şanslarını hatırlatma yazısı gönderiyor. Kanunda Cumhurbaşkanlığına verilmiş bir yetki de yok.
Bu nedenle, haklarını kaybedenler başka kanun bekleyecekler” bilgisi verdi. Gündüz, “Peşin ödeme veya taksitlendirme seçeneğini seçip bu zamana kadar ödeme yapmamış olanlar, şayet bu ay sonuna kadar toplam borcun 7440’a göre hesaplanmış halini gecikme zammı ile öderlerse halen borçlarını önemli kısmından kurtulabilecekler.
Ancak, peşin ödeme indiriminden yararlanılamayacak. Yapılandırmanın devam edebilmesi için, birinci ve ikinci taksitlerin ödeme sürelerinde (31 Temmuz 2023) ve tam ödenmesi şarttır. Kalan taksitlerden, bir takvim yılında en fazla üç tanesinin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hali Kanunun ihlal nedeni sayılmayacaktır.
Bu durumda, diğer taksitler ilgili dönemlerinde ödenebilecektir. Süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarları ise en geç son taksiti (peşin ödeme seçeneğinin tercih edilmesi halinde ilk taksiti) izleyen ay sonuna kadar ödenecek ve ödemede gecikilen her ay ve kesri için gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte tahsil edilecektir.”
DÜNYA Gazetesi yazarı Funda Başaran Yavaşlar ise konuyla ilgili yasal düzenleme gerekliliğine dikkat çekti: “GİB, yasadaki “ilk taksit ödeme süresi içinde ödenmesi gereken tutarlar” ibaresini, “peşin, birinci ve/veya ikinci taksit tutarları” şeklinde yorumladı.
Oysa, yasada, ilk iki taksidin zamanında ödenmemesi halinde 7440 SK’dan artık yararlanma imkanı kalmayacağını her türlü kuşkudan ari şekilde belirtilmiş. Birinci ve ikinci taksitin kastedildiği durumlarda açıkça “birinci ve ikinci taksit “şeklinde yazılmış. Aslında, 7440 SK md.9, f.6, c.4, üçüncü taksitten itibaren uygulanabilecek bir düzenleme.
48 aya kadar taksit imkanının olduğu bir seçenekte, kaçıncı taksitte böyle bir ödememe durumunun ortaya çıkacağı belli olmadığından, düzenlemedeki “ilk taksit” ibaresi, ödememeden sonraki ilk taksidi ifade etmekte. Bu nedenle, daha önce de belirttiğim üzere, nakit zorluğu yaşayan mükellefler için yasal bir düzenleme yapılarak son bir imkan tanınması ya da GİB’in ödeme süresini bir ay uzatmaya ilişkin yasal yetkisini kullanması daha doğru olurdu.”
2022 matrah artırımları ile ilgili hatalar tespit edilmeye başlandı
Zeki Gündüz, “2022 matrah artırımları ile ilgili hata ve eksiklikler tespit edilmeye başlandı” diyerek şu bilgileri verdi: “Matrah ve vergi artırımına ilişkin hesaplanan vergiler ile matrah ve vergi artırımı dolayısıyla verilen beyannamelere ait damga vergisinin 7440 sayılı Kanunda öngörülen süre ve şekilde ödenmemesi durumunda, ödenmeyen vergi tutarları ilk taksit ödeme süresinin son günü vade tarihi kabul edilerek gecikme zammı ile birlikte takip ve tahsil edilecektir.
Ancak, matrah ve vergi artırımının sağladığı avantajlardan yararlanılamayacaktır. Matrah ve vergi artırımında ilk iki taksitin süresinde tam olarak ödenmesi şartıyla, ödenmeyen diğer taksitlerin son taksiti izleyen ayın sonuna kadar geç ödeme zammıyla birlikte ödenmesi halinde Kanundan yararlanamaz.
Matrah veya vergi artırımında eksik beyan varsa ne olacak? 2022 matrah artırımları ile ilgili hata ve eksiklikler tespit ediliyor.. Telaşa mahal yok. Matrah veya vergi artırımı ile ilgili olarak doğru beyan yapılmaması veya vergi hataları nedeniyle eksik tahakkuk eden vergiler, ilk taksit ödeme süresinin sonunda tahakkuk etmiş sayılacak ve ödenmezse 6183 sayılı Kanuna göre takip edilecektir.
Kanun hükümlerinin ihlal edilmemiş olması şartıyla (ödemeler yapılıyorsa) Mali İdarece mükellefe bildirimde bulunularak eksik tahakkuk eden tutarın bir ay içinde geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi istenecek, verilen sürede ödeme yapılması hâlinde eksik tahakkuk eden vergiler açısından Kanun hükümleri ihlal edilmiş sayılmayacaktır.”
Af, SGK ve BağKur borçları için geçerli değil mi?
Zeki Gündüz, “Ödeme koşullarına ilişkin düzenlemeler aslında Kanun kapsamındaki tüm yapılandırmalar için geçerli. İlgili diğer idarelerin de ( SGK, Gümrük,Belediyeler…)bu konuda açıklama yapması yerinde olacak” bilgisi verdi.