Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi’nden Prof. Dr. Hakan Kutoğlu ve ekibi hasarlı binalara yönelik bir yazılım geliştirdi. “Deprem Riskim” adı verilen uygulama ile binaların depreme dayanıklılığı yüzdelik olarak hesaplanacak. Ek olarak bu uygulama ücretsiz olarak uygulanacak. Google Play, Apple Appstore ve HuaweiAppGalery’den indirilebilen “Deprem Riskim” uygulama her kullanıcıya 5 adet ücretsiz test yapma hakkı sunuyor.
4 bin riskli bina var
Uygulamayı kullanmak için ilk olarak kullanıcıların test yapmak istediği binanın konumunu işaretlemesi gerekiyor. Sonrasında ise binanın inşa yılı, tipi binada düşey düzensizlik, plan düzensizliği bilgilerinin yazılması isteniyor. Kullanıcının harita üzerinde işaretlediği konuma göre sismisite bölgesi saptanıyor. Sonrasında ise binanın 2007 yılından sonra veya önce inşa edildiğine dair değerler belirlenerek 4 farklı zemin tipi için skorlar belirleniyor. Yazılan bilgiler doğrultusunda kullanıcıya kullanıcıya hangi sismik bölge içerisinde olduğu, kayalık zemin sonuç skoru, çok yoğun ve sert zemin sonuç skoru, yumuşak zemin sonuç skoru, gibi bilgiler aktarılıyor. Uygulamayı şu zamana kadar kullanan kullanıcılar tarafından yapılan analize göre; 4 bin 211 riskli bina tespit edildi.
Uygulamanın Türkiye genelinde sorunsuz bir şekilde kullanıldığını söyleyen Başarsoft CEO’su Alim Küçükpehlivan, “Tamamen bilimsel veriler kullanılarak hazırlanan ‘DepremRiskim’ uygulaması ile vatandaşlar binalarının fotoğrafını çekip, yapım yılını sisteme giriyorlar. Daha sonra yapı sistemi ile ilgili birkaç soruyu cevaplıyorlar. Uygulama, binanın risk değerini bilimsel bir altyapı çerçevesinde kullanıcıya raporluyor. 2 ayda ciddi anlamda kullanıcı deneyimi oluşturduk” dedi.
“Milyonlarca binada risk var”
Zararı ve afet riskini azaltmak için fazlaca yol kat edildiğini söyleyen Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kutoğlu şu açıklamalarda bulundu:
“Deprem sözkonusu olduğunda BM Raporuna göre Risk ve Zarar Azaltma çalışmaları dört dörtlük yapıldığı taktirde, deprem sonrası yapacağınız masraflar 7 kat azalıyor. Dolayısıyla bizim risk ve zarar azaltma evresine daha çok odaklanmamız gerekiyor. Ancak hala milyonlarca konutumuz yüksek afet riski taşıyor. Birçok konut gecekondu niteliğinde ve mühendislik hizmeti almamış.”
Risk analizleri 5 dakikada yapılacak
Uygulamayı deneyimleyen kullanıcılar şu yorumlarda bulundu:
“‘Depremriskim’ uygulamasının nasıl çalıştığını kendi yaşadığımız binada deneyimledik. Uygulamaya mail adresiyle ücretsiz üye olup giriş yaptıktan sonra çıkan harita üzerinden adresimizi işaretleyerek ya da arama sekmesinden adresi yazarak evin konumunu belirledik. Sırayla, bina bilgileri, bina tipi, düşey düzensizlik, plan düzensizliği bilgilerini girdik. Bilgileri kaydettikten sonra uygulama, zemin tipi analizi, olası sismik tehlikeler için bina görsel tarama raporu, depremsellik bölge analizi gibi verilerden oluşan bir raporlama yaptı. Raporda evimiz, orta-yüksek sismisite, zemin tipi analizi iyi olduğunu gördük. Tüm işlemleri yapmak ise 5 dakikamızı aldı.”