Çin’in en üst düzey yasama organı Ulusal Halk Kongresi’nin (ÇUHK) yıllık genel kurulunun açılış oturumu yapıldı.
Başkent Pekin’deki Büyük Halk Salonu’nda düzenlenen oturuma Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Başbakan Li Çiang, Meclis Başkanı Cao Lıci ve Çin Komünist Partisi’nin (ÇKP) önde gelen isimleri katıldı. Kongre’nin 14’üncü döneminin 2’nci Genel Kurulu’nun açılışının yapıldığı oturumda, geçen yıl göreve gelen Başbakan Li Çiang, hükümetin ilk yıllık çalışma raporunu ve bütçe taslağını meclise sundu. Li, burada yaptığını konuşmada Çin ekonomisinin 2024’te “yüzde 5 civarında” büyümesini hedeflediklerini bildirdi.
Böylece Çin, 2024 yılı için ekonomik büyüme hedefini bir önceki yıla göre değiştirmemiş oldu. Ekonomistler bu hedefin zorluklar arttıkça daha fazla politika desteği gerektireceğini söylüyor. Li’nin açıkladığı bu yılki hedef, Uluslararası Para Fonu ve Dünya Bankası’nın Çin’in bu yılki büyümesine ilişkin tahminlerinden daha yüksek.
Belirlenen hedef, Çinli liderlerin ülkenin geleceğine ilişkin yaygın bir karamsarlığın yaşandığı bir dönemde ekonomiyi tersine çevirme becerileri konusunda kendilerine güvendiklerini göstermekte. Bazı ekonomistler ve dış gözlemciler Çin’in resmi verilerinin doğruluğunu sorgulasa da, hükümetin büyüme hedefi Pekin’in ekonominin gidişatına ilişkin iyimserliğinin ve ticari faaliyetleri canlandırma isteğinin bir işareti olarak yakından izleniyor.
Enflasyon hedefini yüzde 3 olarak belirleyen Li, bütçe açığının gayrisafi yurtiçi hasılaya oranını da yüzde 3 civarında tutmaya çalışacaklarını belirtti. Li, işsizlik oranını yüzde 5.5 civarında tutarak, kentlerde 12 milyon yeni istihdam yaratmayı amaçladıklarını ifade etti. Başbakan Li, makro ekonomik hedeflerde halefi Li Kıçiang başkanlığındaki hükümetin geçen yıl koyduğu hedefleri sürdürdü.
Yeni yılın yasama gündemi ekonomik toparlanma olacak
Çin Ulusal Halk Kongresi (ÇUHK) Sözcüsü Lou Çincien, Pekin’de düzenlenen basın toplantısında, yasama organının yıllık genel kurul toplantısı öncesi değerlendirmelerde bulundu.
Çin ekonomisinin toparlanma ve uzun dönem büyüme temellerinin sağlamlığına güvendiklerini ifade eden Sözcü Luo, “Yasama gündemi, yüksek kalite kalkınma ve ekonomik reformları kurumsallaştıracak yasal düzenleme ve değişikliklere odaklanacak” dedi.
Luo, Çin’in üst düzey dışa açılma sürecini sürdüreceğini ve bunun için yasal temeli sürekli olarak güçlendireceğini belirterek, “Çin, dışa açılma ve reform sürecine ulusal politika olarak bağlıdır ve dış ilişkilerini ve alışverişlerini geliştirmeye, yabancılara ve yurtdışındaki şirketlere kucak açmayı sürdürecektir. Çin’in kapısı dünyaya daima açık olacak, asla kapanmayacaktır” diye konuştu.
Kamu harcamaları 4 trilyon dolara çıkacak
Kamu harcamalarında kalkınma ihtiyaçları ile bütçe sürdürülebilirliğini dengeleyecek bir yaklaşımı benimseyeceklerini vurgulayan Çin Başbakanı Li Çiang, 2024’te merkezi hükümet bütçesinde kamu harcamalarının, geçen yıla göre yüzde 1.1 artışla, 28.5 trilyon yuana (yaklaşık 3.96 trilyon dolar) çıkacağını söyledi.
Li, 2024’te yerel yönetimler için 3.9 trilyon yuan (yaklaşık 540 milyar dolar) değerinde özel amaçlı borç tahvili çıkaracaklarını, ayrıca “majör ulusal stratejilerin uygulanması” ve “bazı anahtar alanlarda güvenlik kapasitesinin artırılması” için 1 trilyon yuan (140 milyar dolar) değerinde “ultra uzun vadeli” hazine bonoları yayınlayacaklarını duyurdu.
Merkezi hükümet harcamalarının geçen yıla kıyasla yüzde 8,6 artacağını aktaran Li, savunma harcamalarının yüzde 7.2 artışla, 1.66554 trilyon yuana (yaklaşık 230 milyar dolar), iç güvenlik harcamalarının yüzde 1.4 artışla, 227.662 milyar yuana (31.62 milyar dolar) ve diplomatik harcamaların yüzde 6.6 artışla, 60.783 milyar yuana (8.44 milyar dolar) çıkacağını kaydetti. Hükümetin çalışma raporu ve taslak bütçe, 11 Mart’taki kapanış oturumunda oylanacak.
ÇUHK yılda bir kez toplanır
Çin Ulusal Halk Kongresi’nin (ÇUHK) yıllık genel kurul toplantıları, eş zamanlı yapılan Çin Halk Siyasi Danışma Konferansı’nın genel kurulu ile ülkenin yıllık yasama gündemini şekillendiriyor. 5 yıllığına seçilen meclis, bu yıl 14’üncü döneminin 2’nci genel kurul toplantısını gerçekleştiriyor.
Çin’in parlamentosu olarak da bilinen ÇUHK’de 2 bin 956 delege bulunuyor. Söz konusu delegeler arasında ülkenin şehir, eyalet, bölgelerinden temsilciler yer alıyor. ÇUHK, yılda bir kez toplanırken diğer yasama görevlerini 2 ayda bir toplanan ÇUHK Daimi Komitesi icra ediyor.
Çin Merkez Bankası’nın rolü güçlendirilecek
ÇUHK, yeni yasama dönemi için özel sektörü desteklemeye yönelik yeni bir yasa ile yeni bir gümrük tarife yasasının yanı sıra, sınır sağlığı ve karantina yasalarında değişiklikler ve yabancılarla bağlantılı yasalarda iyileştirmeler planlanıyor.
Ayrıca Çin’de kabine işlevini yerine getiren Devlet Konseyinin çalışma esaslarını belirleyen 1980 tarihli Devlet Konseyi Organik Yasasında, Merkez Bankası’nın ulusal politikaların uygulanmasındaki rolünü güçlendirecek değişiklik yapılması öngörülüyor.
Çin’in 2023’te ihracatı yüzde 4.6, ithalatı ise yüzde 5.5 azalmış, ülkeye gelen yabancı yatırımlar 25 yıl sonra ilk kez yıllık bazda düşüş kaydetmişti. Küresel jeopolitik gerilimler, batı ülkelerinin Çin’e ekonomik bağımlılığa bağlı riskleri azaltma yaklaşımı ve tedarik zincirlerindeki değişimler, ülkenin tedarik ve yatırım destinasyonu olarak rolünü olumsuz etkilemişti.