Madenlerin hayatımızın her alanında kullanıldığını belirten uzmanlar yeraltı ve yerüstü madenlerinde güvenli üretim için bilim ve teknolojinin daha yaygın ve gelişmiş şekilde kullanılması gerektiğini ifade ediyor.
Göçük, gaz patlaması, kavlak düşmesi ve tecrübesiz işçi çalıştırma gibi nedenlerin yeraltı madenlerinde karşılaşılabilecek tehlikeler arasında olduğunu belirten İş Güvenliği Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Nuri Bingöl, yeraltı madenlerinde dikkatli kontrol yapılması gerektiğini hatırlattı.
Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekan Yardımcısı İş Güvenliği Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Nuri Bingöl ve Öğr. Gör. Maden Yüksek Mühendisi Ertuğrul Kaya son olarak Siirt’te meydana gelen ve 3 kişinin hayatını kaybettiği maden kazası üzerine, maden ve yer altı yapılarında iş sağlığı ve güvenliğinin önemine ilişkin hatırlatmada bulundu.
Madenler birçok riski barındırıyor!
Madenlerin halen kullandığımız makine, ekipman, eşya, araçlar, inşaat gibi tüm alanlarda günlük hayatımıza girmiş durumda olduğunu söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Nuri Bingöl, “Madenleri ekonomik değeri olan kayaçlar olarak da adlandırabiliriz. Yeryüzüne yakın madenler açık işletme yöntemi ile, eğer maden yeryüzünden derinde ise yeraltı işletme yöntemleriyle çıkarılırlar.” dedi. Bingöl, yeraltı madenlerinde iş güvenliği açısından karşılaşılabilecek önemli tehlike ve riskleri ise şöyle anlattı: “Yeraltında açılan galeri veya tünellerde göçük, gaz patlaması, kavlak düşmesi, makine ekipman kaynaklı kazalar, gaz zehirlenmeleri, dönen aksama sıkışma, patlama, elektrik çarpması, tecrübesiz işçi çalıştırma gibi nedenler sayılabilir.”
Adım adım güvenli maden
Yeraltında madene ulaşmak ve delme, patlatma, kazma, yükleme ve nakliye ile yeryüzüne çıkarma amacıyla, yeraltında galeri, tünel, kuyu, desandere (eğimli galeri-tünel) gibi boşluklar açıldığını kaydeden Bingöl, “İşte açılan bu boşluklardan insan, malzeme, hava girişi olur ve aynı zamanda da bu galerilerden maden yeryüzüne çıkarılır. Yeraltında açılan bu galeri ve tüneller kaya içerisinde açılır. Kaya biriminin jeolojik, hidrojeolojik olarak kaya mekaniği testleri yapılarak kaya sağlamlığı ortaya çıkarılır. Bu çıkan bilimsel rapora istinaden de galeri ve tünellerde göçük ve kavlak düşmesi olmaması için uygun tahkimat sistemi seçilir. Aynı zamanda da madenin üretildiği yerlerde de doğru tahkimat sisteminin kullanılmasına dikkat edilir. Tahkimat sistemi düzenli olarak periyodik şekilde kontrol edilir. Periyodik kavlak kontrolleri yapılır.” şeklinde konuştu.
Teknolojinin madenlere girmesi önemli…
Özellikle Üniversite ve Sanayii iş birliğinin bu konularda hazırlanacak bilimsel raporlarda çok önemli olduğuna vurgu yapan Öğr. Gör. Maden Yüksek Mühendisi Ertuğrul Kaya ise bunların yaygınlaşmasının bilimin ışığında güvenli şekilde madenlerde üretim yapılmasına katkı sağlayacağına değindi. Teknolojinin de madenlere girmesinin çok önemli olduğunu belirten Kaya, “Erken uyarı sistemleri gibi sistemler sayesinde kazaların önüne geçelim. Kısaca güvenli üretim için bilim ve teknolojiyi madenlere her geçen gün daha çok girmesi için çaba sarf etmeliyiz. Çünkü madenler hayatımızın her alanında kullanılmaktadır. Yeraltı ve yerüstü madenlerinde güvenli üretim için bilim ve teknoloji daha yaygın ve gelişmiş şekilde kullanılmadır. Madencilik gibi işlerde gelişmiş makine ve teçhizatın kullanılmasına ağırlık verilmelidir. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)