Elinde toplu bir parası bulunan hemen herkes bunu en iyi biçimde değerlendirmenin yollarını arıyor. Bazıları parasını faizde tutuyor, bazıları ev ve araba alıyor, bazıları ise yatırımını sanal paralara yapıyor. Bu yatırımların ortak amacı ise insanların birikimlerinin üzerine biraz daha ekleyebilme isteği. Hal böyle olunca da en doğru mecrayı seçmek oldukça önemli. Sosyal mecralarda da sık sık gündeme gelen bu konuyu farklı yönleriyle irdeledik.
Peki 10 yıl önce 150 bin TL’si olan bir yatırımcı, dolara, faize veya gayrimenkule yatırım yapsaydı bugün ne olurdu?
Gayrimenkul Uzmanı Ahmet Büyükduman konuttaki kira getirisine dikkat çekerken, Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Hakkı Öztürk, konuyu en ince ayrıntılarıyla hurriyet.com.tr okurları için değerlendirdi. İşte 3 farklı senaryo…
YATIRIMCI PARASINI FAİZE YATIRSAYDI…
2011 yıl başında 150 bin TL’si olan bir yatırımcı her ay, aylık olarak mevduat yaptığında 2021 Nisan sonunda yaklaşık net 379 bin 367 TL‘ye ulaşıyordu. (TCMB: Bankalarca 1 Aya Kadar Vadeli TL üzerinden açılan mevduatlara uygulanan faiz oranı kullanılarak ve stopajlar düşülerek hesaplanmıştır). Bu yatırımcının 10 yıl sonundaki nominal getirisi ise yüzde 153 olur.
YATIRIMCI GAYRİMENKUL SATIN ALSAYDI…
Bir başka senaryo ise yatırımcının parasını gayrimenkul olarak değerlendirmesi. Aynı yatırımcı 2011 yılı Ocak ayında İstanbul’dan 150 bin TL değerinde bir konut alsaydı bugün değeri yaklaşık 637 bin 500 TL olacaktı. Türkiye Cumhuriyeti (TCMB) verilerine göre İstanbul’da ortalama m2 birim fiyatları 2011 Ocak-2021 Nisan arasında yaklaşık yüzde 325 arttı (Türkiye’de ise ortalama m2 birim fiyatları TCMB verisine göre aynı dönemde yüzde 314 arttı.)
Aynı zamanda yatırımcı aldığı konutu yüzde 325 artışın haricinde, kiraya vermesi durumunda ek olarak kira gelirlerinin de olacağını unutmamak gerekir.
Grafik: Harun Elibol
Son 10 yılda TL mevduat yatırımının enflasyonun altında getiri getirdiğini belirten Öztürk, “Konut ve dolar yatırımı enflasyonun çok üzerinde reel getiri sağlamış. Farklı dönemler için analiz yapıldığında hem nominal hem de reel getiriler yukarıda bahsedilen yatırım araçları için değişir.” ifadelerini kullandı.
‘KONUT UZUN VADEDE GETİRİ SAĞLAR’
Konut yatırımının ekonomik kriz dönemlerinde kısa vadede bazen reel getiri sağlamadığının gözlemlendiğini söyleyen Öztürk, “Genellikle uzun vadede konut yatırımının Türkiye’de reel getiri sağladığı görülmüştür. Tabii ki burada konutun alış fiyatına, bulunduğu bölgeye, kira yaratma kapasitesine ve kira çarpanına dikkat edilmelidir. Zaten Türk yatırımcısının da en çok sevdiği ve yıllardır değişmeyen yatırım araçları dolar, gayrimenkul yatırımı ve yatırımıdır. dedi.
‘KİRAYI FAİZE YATIRABİLİRSİNİZ’
Konut yatırımında kira getirisine dikkat çeken Ahmet Büyükduman, “Alınan konutun 10 yıl içinde değerlenmesinin yanı sıra kira getirisini de hesaba katmalıyız. Bir konutun masraflar ve vergiler çıktıktan sonra kira getirisi değerinin yüzde dördü gibidir. Ayrıca elde edilen kira gelirinin düzenli olarak faize yatırıldığını ve bu birikimlerden de gelir elde edildiğini dikkate almalıyız” dedi.
*TL ve Dolar mevduat yatırımı için Bankalarca 1 ay vadeli TL ve $ üzerinden açılan mevduatlara uygulanan ortalama Faiz Oranı kullanılarak ve stopajlar düşülerek hesaplanmıştır.
*Konut Fiyat Artışı TCMB verilerine göre İstanbul’da ortalama m2 birim fiyatlarına göre hesaplanmıştır.
*Enflasyon Artışı için TÜFE endeksi kullanılmıştır.