Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) öncülüğünde, 81 ildeki oda ve borsa başkanlarıyla ekonominin nabzını tutuyor. “Başkanlar Konuşuyor” söyleşi dizisinin bu haftaki konuğu Yozgat oldu. Yozgat Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Sinan Çelik ileTicaret Borsası Başkanı Mehmet Erkekli, ilin ekonomisini okurlarımıza anlattı.
Marmara Bölgesi’nden ve yurtdışından yatırımcı çekti
Sinan Çelik / Yozgat Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı
Pandemi ile dünya ekonomisinde yaşanan sıkıntılar, sarsıntılar, daralmalar, Yozgat’ta da tüccarlarımız, sanayicilerimiz, vatandaşımız tarafından hissedildi. Yozgat ekonomisi diğer illerimize bakarak daha kapalı bir iç ekonomi. O nedenle aldığımız önlemler hemen etkisini gösterdi. Bu sayede üyelerimizi ayakta tutmayı başarabildik. Ayrıca üretim maliyetlerinin Yozgat’ta düşük olması nedeniyle, bu sancılı süreci avantaja çevirdik. Son üç yılda sanayi üretimimizi artırdık. Bu dönemde yatırım yapanların çoğu ihracat ağırlıklı üretim yapmaya başladılar. Kur şokları azaldıkça, buradaki işler de artacaktır.
Yozgat’ta bir tane Kale Grubuna tahsis ettiğimiz OSB’miz var. Sadece Kale’nin imalat yaptığı özel bir OSB orası. 2. OSB’miz de Yozgat’la Yerköy ilçemizin arasında. Bizim 2 OSB’miz vardı bu 2. OSB’de 3 yıl öncesinde kadar toplam 89 parselimiz bulunuyordu. Bu parsellerin yaklaşık 40’ı tahsisli geri kalanı boştu. Bu 3 yıl içinde ise hızlı bir artışla 89 paselimizin 87’si tahsisli hale geldi. Doluluğa ulaştık. 60 fabrikamız işler halde. Yaz döneminde diğer tahsisli yatırımlar da inşaatlarına başlayacak. Şu anda OSB’deki istihdamımız 3 bin kişinin üzerine çıktı. Üç kat arttı. Küçük sanayi görünümündeki bölgemiz, yabancı yatırımcıların da gelmesiyle tam bir OSB görünümü aldı. Azerbaycan’dan Rusya’dan gelen yatırımcılarımız oldu. Ayrıca tesisini İstanbul’dan, Dilovası’ndan, Gebze’den buraya taşıyan yatırımcılarımız da var.
ÇELİK YELEK DE ÜRETİLİYOR TARIM MAKİNELERİ DE
OSB’mizde yeni tahsisleri yaparken dikkatli davrandık. Mesela Doğu illerimizdeki OSB’lerde ciddi bir tekstil yoğunlaşması var. Bizim OSB’mizdeki tekstil firmalarında çalışanların sayısı şu anda 1000’e yakın. Tekstil firmalarımız var, ama nitelikli ürün üreten, katma değeri yüksek ürün üreten firmaları daha çok tercih ettik. Bu yatırımcılar arasında savunma sanayiye üretim yapan, ileri teknoloji ürünleri üreten firmalarımız var. Çelik yelek, başlık üreten savunma sanayi firmamız var. Bunların balistik testlerinin yapıldığı tek laboratuvar şu anda Yozgat’ta. Yerelde tarım ekipmanları üreten firmalarımız vardı, iki firmamızı da küçük sanayiden OSB’ye taşıdık. Önümüzdeki aylarda inşaatına başlayacak tesisler arasında yine savunma sanayi firmaları var. Şimdi bir OSB’mizi de Yozgat ile Sorgun arasında kuruyoruz. Tahsislere başlayacağız. Bununla birlikte Kayseri’ye yaklaşık 50-60 km’lik bir mesafede Boğazlıyan ilçemizde OSB kuracağız. Toplamda 4 OSB’mizde sanayicilerimize hizmet vereceğiz. Biz teşvikte 5. Bölgedeyiz. Yalnız OSB’ler içerisinde yatırım yapacak firmalar bir sonraki bölgeden, yani en çok desteklenen 6. Bölge teşviklerinden yararlanıyor.
LOJİSTİKTE GÜÇLÜ, 50 ŞEHRİ BİRBİRİNE BAĞLIYOR
Yozgat’ın temel dinamiği halen tarım ve hayvancılık. Buğday, arpa, yeşil mercimek, şekerpancarı üretiyoruz. Şekerpancarını üreten ilk 5 ilden biriyiz. Yeşil mercimekte her zaman ya birinciyiz ya ikinciyiz. Buğdayda ilk 5’teyiz. Ürettiğimiz ürünler noktasında Türkiye’nin ihtiyacının önemli bir bölümünü karşılıyoruz. Elbette üretimimiz tarım ve hayvancılık yoğun. Ama göreve geldiğimizden beri sanayileşme için çalışıyoruz. Marmara Bölgesi’ndeki sanayicilerimize burada ne kadar rahat üretim yapabileceklerini anlattık. Yozgat’ın en büyük dinamiği aslında kentimizin Türkiye’nin tam ortasında olması. Kavşak noktalarımız 50’nin üzerinde ili birbirine bağlıyor. Mersin ve Samsun limanlarına 3 saatte ulaşabiliyoruz. Yük treni ile Türkiye’nin ve dünyanın dört bir yanına ürün gönderebiliyoruz. Ayrıca hızlı trenimiz de en geç önümüzdeki yıl faaliyete başlayacak. Son üç yılda buraya 1 milyar TL’nin üzerinde yatırım aldık. 5 yılda ihracatımızı 1 milyar doların üzerine çıkarma hedefimiz var.
“KENEVİRDE TEK İHTİSASLAŞMIŞ ÜNİVERSİTE BİZDE”
Yozgat Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Sinan Çelik ve Yozgat Ticaret Borsası Başkanı Mehmet Erkekli, Yönetim Kurulu Başkanımız Hakan Güldağ, Genel Koordinatörümüz Vahap Munyar, Yazıişleri Müdürümüz Handan Sema Ceylan’ın sorularını yanıtladı. Başkanlar, Yozgat’ın kenevir üretebilir şehirlerden biri olduğunu, Bozok Üniversitesi’nin bu alanda ihtisaslaşmış tek üniversite olduğunu söylediler.
Kentin tüm dinamikleri birleşti, OSB’ye ‘hayvan konaklama yeri’ yatırımı geliyor
Mehmet Erkekli / Yozgat Ticaret Borsası Başkanı
Hem pandemi hem kuraklık bir arada geldi. Eskiden bizde şöyle bir deyim vardı, “Kış Yozgat’ta başlar, Sivas’ta durur konaklar, Erzurum’a taşınır”. Böyle kışlarımız varken, geçtiğimiz yıllarda yağış alamadık, kar yağmadı. Kuraklık 2021 yılı hasat döneminde yüzde 40’lara varan verim düşüklükleri yaşattı. Çok şükür ki bu yıl çocukluk, gençlik dönemimizde yaşadığımız gibi bol yağışlı bir kış yaşadık. Bir terslik olmazsa hem çok hem de çişitli ürün alacağız. Fakat bu arada da Ukrayna-Rusya savaşı çıktı. Tesellimiz devletimizin elinde yeterli derecede buğday olması.
HAYVAN PAZARI DA EKİM AYINA YETİŞİYOR
Kentimizin en önemli geçim kaynaklarından biri de hayvancılık. Küçükbaş üzerine etkiniz, 90’lı yıllarda büyükbaş yatırımları da yapıldı, ama çoğu başarılı olamadı. Biz hayvancılığımızın gerilememesi için harekete geçtik. Yozgat 2. OSB’mizde, Ticaret ve Sanayi Odamız, Borsa olarak biz, Damızlık Hayvancılar Birliği, Ziraat Odası olarak büyük bir projeyi hayata geçiriyoruz. Kesimhanesi, hayvan hastanesi içinde olan bir tesis yapıyoruz. Kendi tabirimizle ‘hayvan konaklama yeri’ yapıyoruz. Hayvan pazarımız da bitmek üzere. Pandemi olmasaydı daha erken tamamlayacaktık. Bu yılın ekim ayı gibi açılışını yapmış oluruz. Tüm bu projeler hayvancılığa büyük katkı sağlayacak.
SORGUNDA TERMAL SERACILIK YAPILIYOR
Jeotermal sıcak su kaynaklarımız, Boğazlıyan, Sorgun, Sarıkaya, Yerköy bölgelerimizde var. Biliyorsunuz bu bölgemizde dünyada ender olan bir Roma Hamamımız var. Turizm yatırımcılarını bekliyoruz. Jeotermal biliyorsunuz seracılık için de uygun. Şu anda Sorgun bölgemizde seracılık yapıyoruz. Yerköy’deki termal kaynaklar daha çok turizm ağırlıklı. Seracılığımız sıcak su kaynaklı domates, biber üretimi yapıyor.
BARAJLARDA BALIK ÜRETİMİ EKONOMİYE KATKI SAĞLIYOR
Bir de Yozgat’ta Çekerek, Musabeyli, Gelingüllü barajlarımız var. O barajlarda da balıkçılık yönünde ciddi manada çalışmalar var. Balık üretimimiz oluyor. Bunun da ilimizin ekonomisine çok ciddi katkıları var.
20 BİN ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİSİ BULUNUYOR
Tüm bunların yanında kentimiz devletimiz tarafından hakimler ve savcıların eğitim merkezi olarak seçildi. Adalet dünyamıza ev sahipliği yapacağız. Ayrıca 4 bin 500 kişi kapasiteli de bir cezaevimiz tamamlandı. Orada yeni istihdam kaynakları açılacak. Tüm bunlar hayata geçirildiğinde Yozgat kabuğunu kıracak. OSB’lerine gelen yatırımcılarla da kendi müteşebbislerini doğuracak. Bozok Üniversitemizin şu anda 19-20 bin civarında öğrencisi var. Önümüzdeki yıllarda bu sayının 50 bine ulaşacağı söyleniyor. Yozgat İç Anadolu Bölgesi’nde, Türkiye’nin tam ortasında olan çok güvenilir bir şehirdir. O yüzden geleceğimizden umutluyuz.