44 gün süren savaşın ardından Azerbaycan, Dağlık Karabağ’daki topraklarına kavuştu, 28 yıldır doğduğu topraklardan ayrı kalan Azerbaycan vatandaşları evlerine geri dönmeye başladı. Türkiye’nin dünyayı karşısına alıp Azerbaycan’a verdiği destek geçtiğimiz hafta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Bakü ziyaretiyle bir üst seviyeye çıktı. Yapılan görüşmelerde iki kardeş ülke arasında pasaportsuz ziyaretlerin de önü açıldı. Ancak hala ilişkiler istenilen seviyede değil. Ne ticaret rakamları ne de turizm verileri hala iki ülke arasında kurulan köprünün güçlü olmadığını gösteriyor. Bir örnek mi?
Serbest Ticaret Anlaşması…
Türkiye halihazırda 21 ülke ve blokla STA imzalamış durumda. Bu ülkeler arasında İsrail, Fas, Mısır, Sırbistan, Şili, Morityus, Faroe Adaları, Singapur gibi ülkeler var. Ancak kardeş ülke olarak nitelediğimiz Azerbaycan ne yazık ki yok. Azerbaycan- Türkiye arasında STA imzalanması için de kampanyaların başladığını hatırlatmak isterim.
Bu konuyu da Azerbaycan’ı yakından tanıyan, bu ülkeye ilk sanayi yatırımını yapan Gedik Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hülya Gedik ile konuştum. Hülya Gedik, Azerbaycan-Ermenistan arasında yaşanan savaşta Ankara ve Bakü’nün bir arada olduklarına yönelik verdiği desteğin dünyaya güçlü bir mesaj içerdiğini ifade ediyor. Gedik, “Biz Azerbaycan ile Türkiye arasında sanayi köprüsünü kurduk. Ancak hala eksik kaldığını düşündüğümüz noktalar var. Öncelikle imzalanacak STA, iki ülke arasında bağları daha da güçlendirecek. Türk ürünlerini Azerbaycanlı kardeşlerimize daha rahat ulaştıracak. Nahcivan Yolu’nun açılmasıyla her iki ülke için fırsat doğmuş durumda. Bunu değerlendirmemiz gerekiyor” diyor.
Çalışma izinleri uzun sürüyor
Geçtiğimiz günlerde bir iş insanının Azerbaycan’da yaşadığı bir sıkıntıyı hatırladım. Görüştüğüm işadamı personellerini Azerbaycan’a göndermek konusunda büyük sıkıntı yaşadığını anlatmıştı. Benzer durumun olup olmadığını Hülya Gedik’e sorduğumda “Ne yazık ki bizler de yaşıyoruz. 3 personelimizi Azerbaycan’daki tesislerimize göndermek istedik ancak COVID-19 neden gösterilerek çalışma izinlerini çıkaramadık. Almanya’ya bile göndermek daha kolay. Bu konuları geride bırakmamız gerekiyor” diye anlatıyor. Gedik’in dikkat çektiği bir nokta daha var: Karabağ’ın yeniden yapılanma süreci…
Şuşa karayoluna Türk imzası
Ermeni işgalinden bu yana harabeye dönen Karabağ için Azerbaycan Yönetimi yeni bir imar ve yatırım sürecine girecek. Özellikle inşaat ve onu destekleyecek sektörler için bu adımlar Türk firmaları için önemli fırsat doğuracak. Örneğin Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in 16 Kasım’da temelini attığı, Fuzuli ilinin Ahmetbeyli köyünden başlayan yeni yol, Fuzuli şehrinden ve 20 yerleşim biriminden geçecek, oradan da Şuşa’ya uzanacak.
Yolun yapımını Azerbaycan Devlet Kara Yolları Ajansı (Azeryol) gerçekleştiriyor. Azeryol’dan yapılan açıklamaya göre, uzunluğu 101,5 kilometre, eni ise 37,7 metre olacak yolun 1,5 yılda tamamlanması bekleniyor. Bu projede de adı şu an açıklanmasa da bir Türk firması görev alacak. Bu tür işbirlikleri, yaşadığımız şu zor dönemlerde ilişkileri de daha da güçlendirecek.