Turizm Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmeleri Derneği (TURYİD) Yönetim Kurulu Başkanı Kaya Demirer, Türkiye’de ev dışında yeme-içme sektörünün büyüklüğünün 2019’da 110 milyar lira civarında olduğunu belirterek, “Türkiye’nin bu sektörde alacağı çok yol var. Türkiye’nin istihdam sorununun çözümü turizmin içindeki yeme-içme sektörüdür.” dedi.
Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği’nin (TTYD) Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi desteğiyle düzenlediği “Turizm Yatırımcıları Forumu (TIF 2020)” kapsamında “Gastronomi Turizminin Yeni Yaratıcı Ekonomisi ve Yatırım Fırsatları” başlıklı bir panel düzenlendi.
Panelde konuşan Demirer, Türkiye’de ev dışında yeme-içme sektörünün büyüklüğünün 2019’da 110 milyar lira civarında olduğunu kaydederek, yılı 19 milyar doların hemen altında bir büyüklükle kapattıklarını söyledi.
Ev dışındaki yeme-içme sektörünün ABD’de 900 milyar dolar, İngiltere’de 120 milyar dolar, İtalya’da yaklaşık 100 milyar dolar, İspanya’da 53 milyar dolarlık büyüklüğe sahip olduğunu dile getiren Demirer, işletme ve istihdama bakıldığında Türkiye’nin emek yoğun bir sektöre sahip olduğunun görüldüğünü anlattı.
Demirer, “Türkiye’nin bu sektörde alacağı çok yol var. Bir taraftan da bardağa dolu bakmak istiyoruz. Biz bunun altını çizerek söylüyoruz; Türkiye’nin istihdam sorununun çözümü turizmin içindeki yeme-içme sektörüdür. Üstelik bu sektörde genç nüfus istihdam ediliyor. Bunu iyi yakalamak lazım.” diye konuştu.
Türk ekonomisinin, GSYH’nin içerisinde yeme-içme sektörünün payının yüzde 2 olduğunu ifade eden Demirer, bu oranın İspanya’da yüzde 8’e yaklaştığını bildirdi. Demirer, kişi başına düşen gelir arttıkça dışarıda yeme-içme oranının arttığını belirterek, bu kapsamda Türkiye’nin önünde alacağı çok yolun bulunduğunu söyledi.
Yeme-içme sektörünün ülke ortalamasının üzerinde büyüdüğünü belirten Demirer, ancak en küçük bir sıkıntıda insanların buradan feragat ettiğini ifade etti.
Demirer, yabancı yatırımcılara neler önerebileceği şeklinde soru üzerine, yurt dışından gelerek Türkiye’de yeme-içme sektöründe işletme açacak yatırımcılara şu önerilerde bulundu:
“Aslında sadece Türkiye’de değil bu önerilerimiz her yerde olmalı. Yabancı yatırımcı bir ülkeye gittiğinde mutlaka yerel bir oyuncu ile iş birliğine gitmeli. Her ülkenin dinamikleri çok farklı çünkü. Ben Türkiye’ye gelmek isteyen yabancı yatırımcılara ilk süreçte Türk ortakla ortak hareket etmesini öneriyorum. Çünkü en başta yapılan hataların ileride temizlenmesi veya düzeltilmesi zor oluyor. Ayrıca Türk bir şirketle evlilik yaparak yurt dışında çok iyi işlere imza atabilirler.”
Demirer, otellerdeki yeme-içme bölümlerinin artık çok önemli hale geldiğini kaydederek, artık restoranların otele müşteri çekmeye başladığını söyledi. Kaya Demirer, daha arazi geliştirirken bu anlamda yeme-içme alanları, restoran konusunda ilgili firmalarla iş birliğine gidilmesi gerektiğinin altını çizdi.
ABD’de en yüksek ciro yapan 100 restorandan ikisinin Türk (Nusret) olduğuna dair bir yorum üzerine Demirer, şu ifadeleri kullandı:
“Türkiye’de irili-ufaklı 100 bin işletme var. Yüzde 50’sinin yıllık cirosundan fazla günlük cirosu var Nusret’in Miami veya New York’ta. Bunu ABD’de başarmış olması gerçekten çok önemli. Nusret’in oraya gittiğinde zeytinyağını, peynirini, mutfak eşyalarını, şarabını, tekstilini, bardaklarını buradan götürmesi başarı. Bu işi çok artırmalıyız.”