2018 yılında 4 bin 421 mükellefe ‘Gel aradaki farkı izah et’ diyen Maliye’nin görüşmeleri sonrasında devletin kasasına toplamda 6.8 milyon lira girdi..
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yeni uygulaması kapsamında 4 bin 421 mükellefi çağırarak, “gel izah et” dedi. Maliye, vergi kaybının olduğuna ilişkin emare bulduğu zamanlarda izaha davet ile mükelleflerle, “gel izah et” diyor. Örneğin bir konutun değerini tapu değeri ile banka kredisi üzerinden karşılaştırılıyor. Eğer düşük gösterilmişse “gel aradaki farkı izah et” deniliyor. 2018 yılında 4 bin 421 mükellef izaha davet için çağrıldı. 2 bin 719’u ilgili birime inceleme için gönderildi. Bin 142 mükellefin yaptığı açıklama ise yeterli bulundu. Böylece 43.4 milyon liralık matrah artırıldı. 4.9 milyon liralık ödenecek vergi bulundu.
ÖNCE ALTYAPI
İzaha davet düzenlemesi 2016 yılında 6728 sayılı ile yapıldı. Nasıl uygulanacağını gösteren tebliğ ise 25 Temmuz 2017 tarihinde çıkarıldı. İzaha davet, vergi kaybına uğradığına yönelik ön tespitlerle ilgili mükelleflerden açıklama talep edilmesi olarak özetleniyor. Eğer vergi kaybı yoksa mükellefler hakkında vergi incelemesi yapılmıyor.
Eğer vergi kaybı tespit edilmişse belirli şartlar altında indirimli ceza uygulanarak mükellefler daha ağır müeyyidelerden korunuyor. Kimlerin izaha davet edilebileceği de yine tebliğde tek tek sıralandı.
Örneğin gayrimenkul alım/satım işlemlerine ilişkin olarak, tapu daireleri, banka ve benzeri finans kurumları ile diğer kurum ve kuruluşlardan elde edilen bilgilerin karşılaştırılması sonucunda, alım/satım bedelinin eksik beyan edilmiş olabileceğine dair haklarında ön tespit bulunanlar izaha davet ediliyor.
ÇAPRAZ KONTROL
Maliye’nin bankalardan elde ettiği bilgilere göre kullanılan konut kredi tutarları ile tapu dairelerinden elde edilen satış bedellerinin karşılaştırılması sonucunda satış bedelinin düşük beyan edilmesine dair haklarında ön tespit yapılan mükellefler davet edilip, “Gel aradaki farkı izah et” diyebiliyor.
Ya da mal ve hizmet alımı yapan mükellleflerden alım satışlarını gösteren Ba-Bs formları isteniyor. Bu formlar üzerinden çapraz kontroller yapılıyor. Bu mükeller de izaha davet edilebiliyor. 50 bin liranın altında sahte belge düzenleyenlerin de izaha davet edilmesi mümkün olabiliyor. Daha sonra da İzah Değerlendirme Komisyonları (İZDK) oluşturuldu. Komisyonlar, mükelleflerden izah alıp buna göre karar alıyorlar.
6.8 MİLYON LİRA GELDİ
İzaha davet edilen mükelleflerin ardından verdikleri beyannameler sonucunda 43.4 milyon liralık matrah artırıldı. 4.9 milyon liralık ödenmesi gereken vergi çıkarıldı, bunun 3.6 milyon lirası ödendi. Ayrıca 3.2 milyon liralık da ödenmesi gereken zam tespit edildi. Bunun da 1.9 milyon lirası ödendi. Böylece toplamda devletin kasasına 6.8 milyon lira girdi.
AŞAMA AŞAMA MÜKELLEF İZAHI
Vergi Denetim Kurulu kapsamında oluşturulan Komisyon, 2018 yılında 4 bin 421 mükellefi izaha çağırdı. Bu mükelleflerden önce bulunan vergi farklarını izah etmesi istendi. İzahın yeterli bulunduğu durumlarda mükellefle ilgili herhangi bir işlem yapılmadı. Bin 142 mükellefin bu çerçevede izahı yeterli bulundu.
İzahı komisyonları tarafından yeterli bulunmayan mükelleflere belli bir süre içinde yeni beyanname verilmesi gerektiği iletildi. Böylece izaha davet müessesine ilişkin şartlar yerine getirildi. Bu kapsamda da 560 mükellef yer aldı. Yeniden beyanname vermeyenler ilgili ise vergi kaybına uğratıldığı yönünde karar alınarak ilgili birimlerin incelemesine gönderildi. Bu kapsamda da 2 bin 719 mükellef ile ilgili birimlere gönderildi.
HANGİ KARARDA NE YAPILIYOR
Maliye’nin izaha davet ettiği mükellefler 5 kararla değerlendiriliyor. Kararların anlamı şöyle; “1 No’lu karar: İzahın Komisyonca yeterli bulunması, 2 No’lu karar: Komisyonca yeterli bulunmadığı, 3 No’lu karar: İzaha davet şartlarının yerine getirilmesi, 4 No’lu karar: Muhatabın izahının verginin ziyaa uğratıldığı yönünde olduğu, 5 No’lu karar: İlgili birime gönderilmesi.” 1 No’lu kararda mükellef çağrılıyor, izah yeterliyse inceleme yapılmıyor.
2 No’lu karar ara bir karar, mükellef yeni beyana davet ediliyor. 3 No’lu kararda mükellef yeni beyanını veriyor. 4 No’lu karar da ara bir karar. Mükellef yeni beyanname vermiyor, izahı yeterli bulunmuyor. Yeni beyanname vermeyen mükellef 5 No’lu kararla incelemeye gönderiliyor.