Yeni yolların her ikisi de Türkiye ile Rusya arasında gerçekleşen ulaştırma işbirliği sayesinde mümkün oluyor. Yük taşımacılığında Türkiye acısından ilk önemli gelişme Rusya’da Azak Denizi’ni Hazar Denizi’ne bağlayan Volgo-Donsk nehir kanalı işletmecisi ‘P&O Maritime Logistics’ ile İzmit merkezli ‘DP World Yarımca’ arasında ulaştırma anlaşması yapılması oldu. Anlaşmaya göre İzmit limanında gemilere yüklenecek konteynırlar Karadeniz-Azak Denizi-Volgo-Donsk nehir kanalı-Hazar Denizi rotasıyla aktarma yapılmaksızın Orta Asya Cumhuriyetlerine ulaştırılabilecek. Rus işletmecisi açıklamasına göre Orta Asya Türk Cumhuriyetleri Türkiye’nin en önemli ihracat rotalarından birisi. 2020 yılında Türkiye ile Orta Asya cumhuriyetleri arasında ticari hacim 31 milyar gerçekleşti. Rusya’daki nehir kanalları üzerinden ulaştırılacak yüklerin daha ucuza taşınacağı gibi bürokrasiyi de azaltmış olacak.
ALTERNATİF ROTA
Türkiye’yi yük taşımacılığında önemli merkez yapacak ikinci önemli gelişme geçtiğimiz ay iki hafta boyunca kapalı kalan Süveyş Kanalı sayesinde gerçekleşti. Süveyş Kanalı’na saplanan “Ever Given” gemisi krizinden milyonlarca dolar zarar gören dünyanın en büyük yük taşımacı şirketlerinden Danimarka merkezli Maersk alternatif rotaya yöneldi. Yapılan hesaplamalar neticesinde Asya’daki uzak doğu ülkelerinden konteyner yükünün Sibirya üzerinden taşınması daha hesaplı bulundu. Uzak doğu ülkelerinden toplanan yükler Rusya’nın Japon Denizi kıyısındaki Primorye Limanı’na getirilerek buradan Trans-Sibirya demiryoluyla Novosibirsk’e ulaştırılacak ve devamında Güney Kafkaslar’a inerek Tiflis-Kars demiryoluyla Türkiye’ye ulaştırılacak. Süveyş Kanalı’na alternatif güzergâh Maersk lojistik şirketi tarafından denenmeye başlandı bile. 24 Mayıs tarihinde 247 konteynerdan oluşan yük Rusya’nın Primorye Limanı gümrüğündan geçerek Türkiye istikametine yola çıktı. Yükün Avrupa ülkelerine dağıtımının yapılacağı İstanbul’a 25-30 gün içinde ulaşması bekleniyor. Örnek vermek gerekirse Tayvan veya Çin’den yola çıkan yük Süveyş Kanalı üzerinden İstanbul’a ulaşması 40-45 gün sürüyor. Sibirya üzerinden demiryolu ile yapılacak taşımacılığın fiyat olarak da Süveyş Kanalı’ndan yüzde 20 oranında daha ucuz.