Yeni dönemde bina yüksekliklerini müteahhit değil belediye meclisi belirleyecek. Kaçak yapıların satışı engellenirken, yıkım süreci de hızlandırılacak. Yapılan düzenlemeyle depreme karşı evini güçlendirmek isteyen vatandaşın da önü açılacak. İmar Kanunu’nda yapılan bazı değişiklikler şöyle:
Türkiye genelinde çok katlı yapılara sınırlama getirecek düzenleme devreye girdi. Yeni kanunla birlikte imar planlarında bina yüksekliklerinin ‘serbest’ olarak belirlenmesinin önüne geçiliyor. Mevcut imar planları 1 Temmuz 2021’e kadar değiştirilecek. Her bölgenin kendi koşullarına göre bir kat sınırı belirlenecek. Yeni yerleşim alanlarında ortalama 5 kat sınırı planlanıyor.
Kaçak yapılar, 1 ay içinde ruhsata uygun hale getirilmediyse, 2 ay içinde hakkında yıkım kararı alınmadıysa, yıkım kararı olmasına rağmen 6 ay içinde yıkılmadıysa bu yapılar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca yıktırılabilecek. Yıkım maliyetleri yüzde 100 fazlasıyla ilgili idaresinden tahsil edilecek.
Kaçak başladığı gerekçesiyle inşaatı durdurulan yapının imar mevzuatına aykırı olduğuna dair bilgi, tapu dairesine en geç 7 gün içinde yazılı olarak bildirilecek. Tapu, beyanlar hanesine kaçak yapı şerhi işleyecek ve bu yapıların satışı ve kiralanması mümkün olmayacak.
İmar planlarının ve imar uygulamalarının sürüncemede kalmaması, mülkiyet haklarının kısıtlanmaması ve idari işlemlerin istikrarının sağlanması amacıyla kesinleşmiş planlara ve parselasyon planlarına karşı kesinleşme tarihinden itibaren 5 yıl içinde dava açılabilecek.
Artık yoğunluğu, kat adedi ve yükseklikleri değiştirecek imar planı değişiklikleri parsel değil, ada bazında yapılacak. Taşınmaz maliklerinin tamamının talebi üzerine ada bazında yapılacak imar planı değişikliği sonucunda değerinde artış olan arsanın artan değerinin tamamı değer artış payı olarak alınacak.
Değer artış payının tespitini ilk olarak, belirlenen 2 adet SPK Lisanslı Değerleme şirketi yapacak ve bu bedel üzerinden Kıymet Takdir Komisyonu değerlendirme yaparak değer artış payı değerini nihai olarak belirleyecek. Değer artış payı, en geç taşınmazın ilk satışında veya ruhsat aşamasında taşınmaz maliklerince ödenecek. Değer artış payı kamunun olacak.
Yapı Kayıt Belgesi almış ancak imar mevzuatına aykırı yapılaşma alanları sebebiyle belediyeler tarafından güçlendirme ruhsatı alamayan yapılar için geçerli olmak üzere ek inşaat alanı oluşturmamak kaydı ile güçlendirme ruhsatı belediyeler tarafından verilecek.
Değerli Konut Vergisi yeniden düzenlendi ve değeri 5 milyon liraya kadar olan mesken nitelikli taşınmazlar vergiden muaf tutuldu. Ayrıca değeri ne olursa olsun tek konutu olanlar vergi ödemeyecek. 5 milyon lirayı aşan kısım için binde 3, binde 6 ve binde 10 oranında vergilendirme yapılacak.
Köylerde yapılacak konut ve yapıların projeleri valilik tarafından onaylanacak ve muhtarlığa bildirilecek. Aykırı yapılar, muhtarlık tarafından valiliğe iletilecek.