Rus ve Ukraynalı turistten umudunu kesen turizm sektörü, yaklaşık 10 milyon müşteriden mahrum kalacak. Toparlanmak için 2022’yi beklerken bu umudu kaybettiklerini söyleyen turizmciler, hükümete sundukları teşvik önerilerinin sonucunu bekliyor. Destek gelmezse iflasların hızlanacağı belirtiliyor.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre sektörün batık kredi miktarı son bir yılda 8 milyar lirayı geçti. Sektör temsilcilerine göre toplam kredi borcu ise 15 milyar doları aştı. Pandemide kredi yapılandırılması ile nefes alan ve icradan kurtulan otellere rağmen resmi verilere göre, 2019’dan bu yana 271 otel icradan satıldı. Turizm uzmanlarına göre 2021’de en az 500 otelin battığı tahmin ediliyor.
‘YERLİ TURİST DE YOK’
Bodrum Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği Başkanı Serdar Karcılıoğlu, turizm sektörünün pandemide yeterince desteklenemediğini ve konaklama sektörünün borcunun 8 milyar TL’yi geçtiğini belirterek “Bu yıl savaş nedeniyle bu paranın ödenemeyeceği şimdiden belli. Sektör enstrümanlarını kaybedecek, oteller haraç mezat satılacak. Biz geçen yıl 24 milyar dolar kazandırdık ekonomiye, şimdi en az 10 milyar doları bu sektöre nakit olarak dağıtılmalı” dedi.
Rusya ve Ukrayna’daki turist kaybının iç pazarla kapanamayacağını söyleyen Karcılıoğlu, “Yerli turist için şu anda fiyatlar yüksek kaçıyor. Sektörün de daha fazla fiyat indirebilme gibi bir şansı yok, zaten dünyanın ucuz tatil merkezi olduk. Her krizde sektörün sığınağı konumunda olan yerli turist bu yıl sektörü kurtaramaz” dedi.
‘UÇAKLAR SİGORTALANMIYOR’
Turizmde bu yıl yaşanacak kaybın sektörü büyük bir çıkmaza sürükleyeceğini söyleyen Kilit Grup’a bağlı Nirvana Hotels CEO’su Korhan Alşan, bankaların acilen uygun faizli kredi desteği vermesi gerektiğini belirtti. Alşan, “Ukrayna’dan uzun bir süre turist beklemiyoruz, Rusya’ya da ağır yaptırımlar var, büyük bir belirsizlik hâkim. Bu nedenle de sektörün bekleyen borçları ve mevcut dönemi atlatabilmesi için acil kredi desteği gerekiyor” diye konuştu.
Basın İlan Kurumu’na (BİK) göre pandemide kredi borçları ertelenmesine rağmen 271 otelin icradan satıldığını hatırlatan turizm yazarı Fehmi Köfteoğlu ise şunları vurguladı:
“Bir de BİK’e yansımayan satışlar ve yapılandırmadan dolayı icralık olmaktan kurtulanlar var.
Şu an kredi desteği de yetmez sektöre çünkü yeni turist gelmeyecek. Sigorta şirketleri Rusya’dan kalkan uçaklara sigorta yapmıyor, insanlar gelmek istese de gelemeyecekler.”
Turizmdatabank.com kurucusu, turizm araştırmacısı Erol Akbulut da sektörün kredi yükünün ağırlığına dikkat çekti. 2015 yılında Rusya ile yaşanan uçak krizinden bu yana sektörün borç batağından çıkamadığını söyleyen Akbulut, “Sektör neredeyse 10 yıldır borç ödeyemiyor. Sektör içinden gelen bilgileri, İspanya verileri ile okursak bizde en az 500 otel batmıştır diyebiliriz” dedi.
Bu arada geçen hafta hükümetle bir toplantı yapıldığını ve öneriler sunulduğunu anlatan Akbulut, “Buradan mantıklı teşvikler çıkmazsa sektör bitmiş demektir. Bu bitiş sadece turizmciyle kalmaz bankaları da zora sokar” diye konuştu.