Konut satışlarında temmuzda 142 bin 858 ile yılın en yüksek aylık rakamı görülürken tüm zamanların en yüksek ikinci temmuz ayı verisine ulaşıldı.
Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) temmuz ayına ilişkin konut satış istatistiklerine göre, geçen ay ülke genelinde konut satışları yıllık bazda yüzde 12,4 artarak 142 bin 858 oldu. Böylece temmuzda yılın en yüksek satış adedi görüldü.
Tüm zamanların en yüksek ikinci temmuz verisi
Ocakta 112 bin 173, şubatta 112 bin 818, martta 110 bin 795, nisanda 118 bin 359, mayısta 130 bin 25, haziranda ise 107 bin 723 konut satılmıştı. Böylece geçen yıl temmuzda başlayan artış ivmesi 13. ayda da devam etti.
Öte yandan geçen ay tüm zamanların en yüksek ikinci temmuz verisine ulaşıldı. Rekor, Covid-19 salgını döneminde başlatılan düşük konut kredisi kampanyası sonrası 229 bin 357 ile 2020 Temmuz’da görülmüştü.
İpotekli konutlarda dikkat çeken artış
Geçen ay ipotekli satışlarda görülen yüzde 60,3’lük artış dikkati çekerken bu alandaki satışlar 18 bin 425 olarak gerçekleşti. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı ise yüzde 12,9 oldu.
Ocak-temmuz dönemi ele alındığında konut satışları yıllık bazda yüzde 24,2 artarak 834 bin 751’e yükseldi. Bu veri tüm zamanların en yüksek ikinci ocak-temmuz rakamı olarak kayıtlara geçti. Bu alandaki zirve de 854 bin 126 adetle 2020 yılında kaydedilmişti.
Yılın 7 ayında ipotekli konut satışları yüzde 93,2 artarak 121 bin 515 oldu. Faiz oranlarındaki yüksekliğe rağmen 7 ayda ipotekli satışların neredeyse ikiye katladığı görüldü.
Sektör temsilcileri, temmuz ayına ve ocak-temmuz dönemine ilişkin konut satışlarını değerlendirdi.
“Talep artarak devam edecek”
İnşaatçılar ve Gayrimenkul Geliştiricileri Derneği (İNDER) Başkanı Engin Keçeli, sektörle ilgili gerçeği yansıtmayan tüm olumsuz söylemlere ve yüksek faiz oranlarına rağmen satış adetlerinin artmaya devam ettiğini belirterek şunları kaydetti:
“Faiz oranlarındaki yüksekliğe rağmen şu anda konut fiyatlarındaki artışın enflasyonun altında kalması, uygun fiyatlı konuta erişimin sürmesi ve kiraların çok yükselmesi insanları ev almaya zorluyor. Fiyat artışlarındaki durağanlık böyle devam ettiği sürece satışlar artarak devam edecek. Uzun süredir baskılanan talep artık alım için mecburiyete döndü. Önceden insanlar ‘mevduat faizi yüksek, fiyatlar yüksek almayayım’ diyordu. Artık bahane kalmadı. Talep artarak devam edecek ancak arz noktasında sıkıntılar var. Tüm üreticilerimiz yeni projeler ve inşaatlar için kolları sıvamalı. Yıl sonu için satış adetlerinde rekor bekliyorum. 2026’da daha fazla satış adedine ulaşabiliriz.”
“Olumlu tablonun devamı için kredi koşulları iyileştirilmeli”
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Yılmaz da geçen yıl temmuzda başlayan hareketliliğin canlılığını koruduğunu belirterek, “2024’teki 1 milyon 478 binlik toplam satışın enflasyonun düşmesi ve faizlerin inmesiyle bu yıl 1,5 milyonun üzerine çıkacağı beklentimiz daha da kuvvetlendi” dedi.
Genel konut satışlarının yanı sıra birinci el ve kredili konut satışlarında da hareketlenme sinyallerinin gelmeye başladığını dile getiren Yılmaz, her iki satış kaleminde de uzun yıllar ortalamasının altında kalındığını, artışın devam etmesi halinde piyasalar için umut verici bir gelişme olarak değerlendirilebileceğini anlattı.
Yılmaz, “Bu olumlu tablolunun devamlılığı açısından kredi koşullarının iyileştirilmesi ve uygun arsa geliştirilmesine yönelik atılacak adımların önemli olduğunu düşünüyoruz” diye konuştu.
“Kiracılıktan ev sahipliğine geçiş motivasyonu yeniden yükselişte”
Gayrimenkul Pazarlama ve Satış Profesyonelleri Derneği (GAPAS) Başkanı İsmail Özcan ise konut piyasasında talep artışı olduğunun hissedildiğini belirterek “Özellikle ipotekli satışlardaki artış, faizli de olsa borçlanarak kiracılıktan ev sahipliğine geçiş motivasyonunun yeniden yükselişte olduğunu gösteriyor” dedi.
Normalde tatil dönemi olması nedeniyle temmuzun konut piyasası açısından durgun geçtiğini kaydeden Özcan, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Temmuz ayları genelde sadece yabancılara satışın yükseldiği bir dönemken şimdi durum tersine dönmüş görünüyor. Bu durumu biraz da pandemi sonrası başlayan inşaat ivmesinin bugün tapu devriyle sonuçlanıp tamamlandığı bir aşama olarak değerlendiriyoruz. Genelde müteahhitler inşaat tamamlanınca tapu devri yapıyor ve bu durum satış rakamlarına yansıyor. Ayrıca vatandaşlık programına dahil olmak için 3-4-5 yıl önce yoğun satış yapılan yabancıların, konutlardaki ‘satılamaz’ şerhlerinin kalkmasıyla satışa geçmesi ikinci eldeki satışları artırıyor. Fırsat fiyatlı ve rayiçlere göre nispeten cazip olarak piyasaya arz edilen bu konutlara oluşan talep, temmuzda satışlara olumlu yansıdı.”
“Güçlü talebe karşılık arzda sıkıntılar yaşanıyor”
Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİDER) Başkanı Hakan Şişik de ocak-temmuz döneminde görülen yüzde 24,2’lik artışa işaret ederek “Bu durum konut piyasasının yılın ikinci yarısına güçlü bir başlangıç yaptığını gösteriyor. Özellikle ipotekli satışlardaki yüzde 93,2’lik artış, finansal araçların piyasadaki etkisini net biçimde ortaya koyuyor” dedi.
Konut fiyatlarındaki gevşemenin ve kredilerdeki bir miktar geri çekilmenin ipotekli satışları desteklediğini anlatan Şişik, güçlü talebe karşılık konut arzında sıkıntıların yaşandığını, bunda maliyetlerin ve kalifiye eleman sıkıntısının etkisi olduğunu söyledi.
Şişik, “Faizlerin düşmeye devam etmesi ve yüksek kira bedelleri konut satışlarını yukarıya taşımaya devam edecektir” diye konuştu.
“Veriler, konuta talepteki canlılığa işaret ediyor”
Gayrimenkul ve İnşaat Platformu Başkanı Mustafa Ekiz, verilerin konuta talepteki canlılığa işaret ettiğini belirterek kredi teşvikleri olmadan bu talebin sürdüğünü söyledi.
Yüksek faiz oranlarına rağmen gayrimenkulün halen “değerini koruyan varlık” olarak görüldüğünü ifade eden Ekiz, “Yatırım amaçlı alımların yanında, ‘daha da pahalanmadan alalım’ motivasyonu etkili. Bundan önceki rekorun 2020’de kredi kampanyasıyla kırılması, piyasadaki satış hacminin krediye duyarlılığını net biçimde ortaya koyuyor. Önümüzdeki dönemde kredi koşulları, konut arzı ve inşaat maliyetleri satış rakamlarını belirleyecek temel faktörler olacak.” diye konuştu.
“Arz artırılmalı”
Helmann Holding Yönetim Kurulu Başkanı Selman Özgün ise satışlardaki artışın konuta yönelik talebin ve ihtiyacın ne kadar yüksek olduğunu gösterdiğini belirterek arzın artırılması gerektiğine işaret etti.
Başta TOKİ ve Emlak Konut gibi kurumlar olmak üzere tüm sektörün üretimi hızlandırması gerektiğini vurgulayan Özgün, “Özel sektördeki üreticiler de projelerini hızlıca devreye almalı” ifadelerini kullandı.
“Önümüzdeki dönemde ev sahibi oranının artışına şahit olacağız”
Algün Yönetim Kurulu Başkanı Cihat Algün de temmuza ilişkin gelen rakamların sektör adına yılın ikinci altı ayından umutlu olunması gerektiğini ortaya koyduğunu söyledi.
Gayrimenkul sektöründeki son gelişmelerin sevindirici olduğunu vurgulayan Algün, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Konut edinimini kolaylaştırmak üzere çeşitli formüller hayata geçiriliyor. Son olarak gayrimenkul sertifikasıyla alternatif enstrüman devreye alındı. Sertifikalar biriktirildiğinde doğrudan daire sahibi olunabilecek. Kısacası vatandaş, küçük birikimlerle daire sahibi olabilecek. Bekleyen talep, uygun fiyatlardan alım yapma heyecanıyla aksiyon alıyor. Faizler geriye gelmeye başladığında maliyet artışları fiyatlara yansımaya başlayabilir. Şu anda ev sahibi olmak için büyük fırsat var. “
“Diğer yatırım araçlarındaki karlar konuta dönüyor”
Gayrimenkul uzmanı Özden Çimen ise vatandaşların altın, mevduat ve diğer yatırımlardan elde ettiği karları konuta çevirdiklerini belirterek “Satışlar kredili değil daha çok nakit şeklinde gerçekleşiyor. Konut piyasası çok canlı ilerliyor. Faizlerin düşmesiyle talebin daha da artacağını ve yeni rekorların görüleceğini düşünüyoruz.” dedi.
Bu yıl konut satış adedinde 1,6 milyona ulaşılabileceğini aktaran Çimen, özellikle büyükşehirlerde sektörün çok canlı olduğunu sözlerine ekledi.
“Üretimin desteklenmesi şart”
Gayrimenkul girişimcisi Hakan Bucak da konut satışlarının 13 aydır artışını sürdürdüğünü kaydederek, sektörün eski günlerine döndüğünün ve yatırımcının güvenli limandan vazgeçmediğinin altını çizdi.
Talebin böyle sürmesi halinde 2025’in rekor yılı olacağını dile getiren Bucak, konut alımı noktasında krediye erişim ve yüksek faiz oranlarının hala sorun olmaya devam ettiğini söyledi.
Bucak, kredi kısıtlamalarında ve oranlarında yaşanacak iyileşmenin sektöre sunacağı katkıya değinerek konuttaki arz sıkıntısının çözülmesi için üretimin desteklenmesinin şart olduğunu vurguladı.