Türk-Ukrayna İş Adamları Derneği (TUİD) Başkanı Burak Pehlivan, Ukrayna’da 2020’de net yabancı sermaye girişinin negatif gerçekleştiğini belirterek, “Türkiye’den Ukrayna’ya özellikle yenilenebilir enerji yatırımlarının öncülüğünde 400 milyon dolara yakın yatırım geldi ve ülkemiz, Ukrayna’da geçtiğimiz yıl en büyük yabancı sermaye yatırımcısı ülke oldu.” dedi.
Pehlivan, Türkiye-Ukrayna ekonomik aktivitelerine ilişkin soruları cevapladı.
Geçen yılın dünya ve insanlık için çetin geçtiğini anlatan Pehlivan, zenginle fakirin, gelişmiş ülkeyle gelişmekte olan ülkenin, büyük şirketle küçük şirketin arasındaki farkın bu dönemde daha da açıldığını söyledi.
Turizm, perakende, havacılık ve birçok servis sektöründe sert karantina tedbirlerinin etkisiyle, mobilizasyonun azaltılmasıyla ciddi ciro kayıpları yaşandığını aktaran Pehlivan, dünyanın başka ülkelerindeki küçülme oranlarına bakıldığında Ukrayna’nın yüzde 4,2’ik bir ekonomik küçülme yaşamasını başarı olarak değerlendirilebileceğini söyledi.
Yaşanan tüm olumsuzluklara rağmen 2020 yılının Türkiye-Ukrayna ekonomik ve siyasi ilişkilerinin zirveye çıktığı bir yıl olduğunu belirten Pehlivan, “Bu ifadenin ağırlığını ve gerçekliğini de ticaretten, yatırımlara, turizmden, inşaat sektörüne, güvenlikten, savunma sanayine birçok arklı alanda somut olarak gözlemledik, yaşadık. Türkiye olarak tarihte ilk kez, yılın ilk 11 ayı baz alındığında Ukrayna ile yaptığımız dış ticarette fazla verdik. Üstelik bunu, Ukrayna’nın toplam ithalatı ilgili dönemde yüzde 10, Türkiye’nin toplam ihracatı ise yüzde 7 azalırken, Ukrayna’ya ihracatımızı artırmayı başararak sağladık.” diye konuştu.
Türkiye’den Ukrayna’ya yatırımlar sürüyor
Pehlivan, Ukrayna’ya 2020’de net yabancı sermaye girişinin negatif gerçekleştiğini ifade ederek, “Türkiye’den Ukrayna’ya özellikle yenilenebilir enerji yatırımlarının öncülüğünde 400 milyon dolara yakın yatırım geldi ve ülkemiz, Ukrayna’da geçtiğimiz yıl en büyük yabancı sermaye yatırımcısı ülke oldu.” bilgisini verdi.
Türkiye’de turizm sezonunun açıldığı temmuz ve ağustos aylarında Birleşmiş Milletler’e üye Türkiye hariç 192 ülkenin 191’inden gelen turist sayısı azalırken yalnızca Ukrayna’dan gelen turist sayısında bir önceki yılın aynı dönemine göre artış yaşandığını anlatan Pehlivan, şunları kaydetti:
“2020’de ülkemizi ziyaret eden Ukraynalı turist sayısı 1 milyonu geçti. Ukraynalılar turistler geçmişte olduğu gibi yalnız Antalya ve ilçelerindeki her şey dahil otellere gitmediler bu sefer Marmaris, Bodrum, Çeşme gibi onlar için yeni sahil beldelerimizi keşfettiler.
Kış ve kültür turizminde de önemli mesafe alındı. Kişisel gözlemlerimle, Ukraynalı muhataplarımızla sohbetlerimle de görüyorum ki, yeni keşiflerinden o kadar memnun kaldılar ki, Ukraynalı turistlerin Türkiye turizmi algısında kalıcı bir değişim yaşanıyor, Türkiye’yi artık kültür ve kış turizminde daha çok tercih edecekler, ayrıca Türkiye’de Akdeniz’in deniz, kum ve güneş olarak tadını yine çıkaracaklar ama Ege sahillerimizin zenginliği de onları cezbedecek.”
Türk müteahhitlerin yurt dışında en çok iş aldıkları 2. ülke Ukrayna oldu
Pehlivan, Ukrayna’nın Cumhurbaşkanı Vladimir Zelenskiy’in önderliğinde “Büyük İnşaat” adıyla tarihinin en büyük altyapı hamlesine giriştiğini ifade ederek, Türk Müteahhitlerin yurt dışında, salgın döneminde yılın ilk yarısında en çok iş aldıkları ülkenin de Ukrayna olduğunu söyledi.
Pehlivan, “Yılın tamamına baktığımızda ise yerel olarak alınan işler de hesaba katıldığında Ukrayna Türk müteahhitlerimizin yurtdışında en çok ihale kazandıkları 2. ülke.” dedi.
“Erdoğan’ın katıldığı İş Forumu, Ukrayna tarihinin en büyük ikili iş forumu olarak tarihe geçti”
Pehlivan, karantinalara rağmen iki ülke arasında çok sayıda karşılıklı üst düzey ziyaret yaşandığını ifade ederek, Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskiy ve Başbakanı Denis Şmigal’in sırasıyla ekim ve kasım aylarında Türkiye’ye geldiğini hatırlattı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 3 Şubat’ta Kiev’e yaptığı resmi ziyaret esnasında, Türk Ukrayna İşadamları Derneği’nin de önemli katkısıyla 800’ün üzerinde iş insanının katılımıyla gerçekleştirilen Türkiye Ukrayna İş Forumu’nun ikili bir iş forumuna Ukrayna’da en yüksek sayıda iştirak eden katılımcı sayısı itibarıyla ülke tarihine geçtiğini anlatan Pehlivan, “Bu forumda iki ülke cumhurbaşkanının altını çizdiği gibi, yine Ukrayna cumhurbaşkanı ve başbakanının Türkiye ziyaretlerinde ifade ettikleri üzere, ekonomik ve ticari ilişkilerimizin en önemli gündem maddesi olan Türkiye Ukrayna Serbest Ticaret Antlaşması’nın imzası da eli kulağında. 2021 yılı inşallah bu antlaşmanın imzasını göreceğimiz bir yıl olacaktır.” diye konuştu.
“Tarımın toplam ülke ihracatındaki payı ilk kez yüzde 45’e çıktı”
Pehlivan, Ukrayna ekonomisinin, salgın dönemini Avrupa’daki diğer ülkelere göre çok daha az zararla atlattığını ifade ederek, dünya genelinde tarım ve gıdaya artan taleple, tarımda çifte rekor kırıldığını söyledi.
Pehlivan şu bilgileri verdi:
“Ukrayna, 23 milyar 395 milyon dolar tarım ihracatıyla tarihinin en yüksek tarımsal ürün ihracatına ulaşırken, yine tarımın toplam ülke ihracatındaki payı ilk kez yüzde 45’e çıktı. Aynı şekilde dünyada demir ve demir-çeliğe talebin artmasıyla ülke ihracatında 2. sırada olan bu kalemlerde de ülkenin ihracat gelirleri artış gösterdi. Böylece tüm sıkıntılara rağmen Ukrayna’nın ihracatı yılın genelinde yalnızca yüzde 1,7 azalarak 49,2 milyar dolar, ithalatı ise yüzde 10,3 düşüşle 54,2 milyar dolar olarak gerçekleşti. Toplam dış ticaret hacmi ise yüzde 6 azalarak 103,4 milyar dolar oldu.”
Ülkenin bir başka önemli döviz kaynağı olan işçi dövizlerinin ise salgına rağmen düşmeyerek 12,3 milyar olarak gerçekleşerek Avrupa’nın en yükseği olduğunu anlatan Pehlivan, “Yine Avrupa’da en çok sertifikalı yazılım uzmanına sahip olan ülke olan Ukrayna 5,5 milyar dolarlık yazılım ve bilgi teknolojileri ihracatı gerçekleştirdi. Tüm bunların sonucunda Ukrayna para birimi Grivna dolar karşısında, 21 Mart 2020’de ulaştığı değerden bugün işlem görüyor. Yaklaşık 1 yıldır gelişmekte olan para birimlerinin tamamında yaşanan değer kayıplarından Ukrayna’nın etkilenmediğini görüyoruz. Perakende sektörü geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8,2 büyüdü yani Ukraynalılar artan gelirleriyle daha çok tükettiler.” ifadelerini kullandı.
“Ukrayna Türk iş dünyası açısından da her şeye rağmen oldukça başarılı bir yıl oldu”
Pehlivan, Ukrayna Türk iş dünyası ve başkanlığını yaptığı Türk Ukrayna İşadamları Derneği tarafından da oldukça bir başarılı bir yıl geçirdiklerini ifade ederek, “Kuşkusuz Türkiye ve Ukrayna ilişkilerinin ulaştığı bu yüksek seviyenin oluşturduğu pozitif ekosistem olmasa her ne kadar yeni şartlara hızla adapte olsak da bu kadar başarılı bir yıl geçiremez, TUİD ve Ukrayna Türk iş dünyası olarak iki ülke ekonomik ve ticari ilişkilerine bu denli katkı sağlayamazdık.” değerlendirmesini yaptı.
Türk İş Dünyası olarak 2020’de teknolojinin imkanlarını kullanarak iletişimi azaltmak bir yana, iletişimi ve dayanışmayı artırdıklarını anlatan Pehlivan, bölgelerine, sektörlerine göre iş insanlarının katıldığı ve belirli periyotlarla düzenledikleri yüzlerce çevrimiçi toplantıyla görüş alıverişinde, karşılıklı deneyim paylaşımında bulunduklarını söyledi.
Türk-Ukrayna İş Adamları Derneği (TUİD) Başkanı Burak Pehlivan, Türk iş insanlarının büyük fedakarlıklarıyla 29 yıllık Ukrayna bağımsızlık tarihinin bir ülke iş dünyası tarafından düzenlenen en geniş kapsamlı hayır etkinliğine, Türkiye Cumhuriyeti Kiev Büyükelçiliği’nin himayelerinde, Türk Ukrayna İşadamları Derneği’nin organizasyonuyla imza atılarak 12 ayrı bölgedeki valilikler ve ilgili kamu kurumlar aracılığıyla binlerce koli gıda ve hijyen malzemesinin ihtiyaç sahipleriyle buluşturulduğunu söyledi.