Geçen sene soğuk havalar oldukça geç gelmişti. Bu kış içinde nasıl bir hava sıcaklığının beklendiği ise henüz bilinmiyor. Ancak sonbahar ayının ortasında olduğumuz şu günlerde pastırma yazının yaşanıp yaşanmayacağı merak konusu oldu. Kış ayına girmeden önce yaşanan son sıcakların olduğu dönemi ifade eden ‘pastırma sıcakları’ nedir ve ne zaman başlayacak? İşte detaylar…
PASTIRMA SICAKLARI NE DEMEK?
Pastırma yazı, soğuk döneme geçişin yaşandığı Kasım ayında yaşanan
mevsimsiz sıcaklarını işaret eden bir ifadedir. Pastırma yazı, sıcak dönem olarak tasvir edilmektedir. Ancak bu sıcak dönem, kışa doğru giderken aniden oluşan bir sıcaklıktır. Soğuk döneme doğru gidişte aniden basan sıcak havadır. Başka bir deyişle, Kasım’da yaşanan mevsimsiz yüksek sıcaklardır.
Aslında bu dönem, halk arasında yazdan kalan günler olarak da bilinmektedir. 15 Ağustos’tan itibaren düşmeye başlayan hava sıcaklıkları, söz konusu pastırma yazı denilen dönemde duraklama yaşar, hatta yükseliş gösterir. Bu dönem sona erdikten sonra, yeniden hava sıcakları oluğu yerden düşmeye devam eder. Fakat bu kez daha belirgin düşüler yaşanır.
2021 PASTIRMA YAZI NE ZAMAN BAŞLIYOR?
Pastırma yazının tarihi takvimden takvime farklılık göstermektedir. Halk takvimleri, bu dönemin başlangıç ve bitişini daha geniş aralıkta tutmaktadır.
Çeşitli takvimler başlangıcı 11 Kasım olarak kabul ederken, halk takvimleri 1 Kasım olarak kabul etmektedir.
PASTIRMA YAZI KAÇ GÜN SÜRER?
Çeşitli takvimlerde 11 Kasım-26 Kasım olarak geçmektedir. Halk takvimleri ise pastırma yazını 1 Kasım-30 Kasım olarak tanımlamaktadır.
Bundan yola çıkarak pastırma yazının ortalama 15-30 gün arasında sürdüğü kabul edilebilir.
PASTIRMA YAZININ ÖZELLİKLERİ
Normal şartlar altında, yazdan sonbahara geçişte hava sıcaklıkları düzenli olarak düşmeye başlar. Bu düşüşün durakladığı, bazen de yükselmeye başladığı döneme pastırma yazı denir.
Söz konusu pastırma yazında gündüzleri etkili bir güneş hakimdir. Çok fazla yağış ihtimali zayıftır.
NEDEN ‘PASTIRMA YAZI’ DENİR
Pastırma sıcakları ya da pastırma yazı ifadelerinin halk arasında oluştuğu düşünülmektedir. Öyle ki, söz konusu dönem ile pastırmanın hazırlanma dönemi ile eş değerdir.
Pastırma bu dönemde hazırlanır. Çünkü, gece ve gündüz arası sıcaklıklar birbirine yakındır ve sıcaktır. Bu hava şartları da pastırmanın kuruması için oldukça elverişlidir.
Türkiye’de pastırma yazı olarak adlandırılan bu dönem, Almanya’da ‘kocakarı yazı’, Amerika’da ise ‘ındian summer (yerli yaz)’ olarak bilinmektedir.
PASTIRMA SICAKLARI NASIL OLUŞUR?
Kutuplardan gelen alçak bir soğuk hava kütlesi, hareketsizleşerek sıcak bir yüksek basınç merkezi oluşturur. Bunun sonucunda normalinden daha sıcak bir hava oluşur. Bu döneme pastırma sıcakları denir.