-Artstyle Mimarlık’ın kurucusu mimar Şerif Soğukbulak, koronavirüsün mimarlık ve iç mimarlık sektörlerine etkilerine ilişkin, “Mimarlık ve iç mimarlık başta olmak üzere bağlantılı sektörlerde ciddi bir nakit akışı sorunu göze çarpıyor. Bu projelerin yavaşlamasına ya da durmasına yol açıyor. Özel mimarlık projeleri pandemiden daha fazla etkilenecek gibi görünüyor.” dedi.
Salgın sebebiyle devlet teşvik ve desteklerinin önemine değinen Soğukbulak, “Koronavirüs sebebiyle başka teşvik ve desteklere de ihtiyaç olabilir. Firmalar çalışanlarını ücretsiz izne ayırmak zorunda kalıyor. Bu durum milli bir bakış açısı ile ele alınmalı.” diye konuştu. Genç mimar, koronavirüs sebebiyle yurt içindeki projelerini yavaşlattıklarını; yurt dışındaki projelerini de durdurmak zorunda kaldıklarını söyledi.
“Pandeminin etkisi 3 ila 5 ay daha devam edebilir”
Mimar Şerif Soğukbulak, koronavirüsün mimarlık sektörünü derinden etkilediğini ve etkilerinin önümüzdeki aylarda da görüleceğini vurguladı. Tasarım ve mimarlık dünyasının merakla beklediği Milano Tasarım Haftası’nın ve Venedik Mimarlık Bienali’nin ertelendiğini hatırlatan genç mimar, İstanbul’da mart ayında yapılması planlanan; mimar, iç mimar, tasarımcı, yatırımcı ve akademisyenlerin buluştuğu “MIMARSIV Selection 2020” etkinliğinin de ileri bir tarihe ertelendiğini anımsattı.
Şerif Soğukbulak, tüm bu ertelemelerin mimarlık sektöründeki gidişat hakkında fikir verdiğine işaret ederek, şunları ifade etti; “Koronavirüs, bizim sektörümüzde de olumsuz bir durum oluşturdu. Avrupa ülkelerinin koronavirüsün merkezi haline gelmesi, bizim gibi Avrupa’ya veya yurt dışına iç mimarlık ve tasarım ihraç eden firmaların işlerini aksattı. Biz, Avrupa ülkelerindeki projelerimizi askıya aldık. Şimdilik yakın tarihle ilgili bir öngörüde bulunamıyoruz; ancak yaz aylarında yarım kalan yurtdışı projelerimize devam ederiz diye umuyoruz.”
Şerif Soğukbulak, salgının sektöre etkilerine ilişkin de şu öngörülerde bulundu; “Mimarlık ve iç mimarlık başta olmak üzere bağlantılı sektörlerde ciddi bir nakit akışı sorunu göze çarpıyor. Bu projelerin yavaşlamasına ya da durmasına yol açıyor. Özel mimarlık projeleri pandemiden daha fazla etkilenecek gibi görünüyor. Pandeminin etkisinin 3 ila 5 ay kadar daha devam edeceğini tahmin ediyorum.”
“Hiçbir iş insan hayatından önemli değil”
“Türkiye’de mimarlık sektörü ile bağlantılı olan inşaat sektöründe 1 milyon 200 bin işçi çalışıyor. Milli ekonomiye önemli katkısı olan bu sektörlerin ayakta durması için devlet teşvikleri çok önemli.” diyen Soğukbulak, “Araştırmalara göre Türkiye’de iş dünyasının yaklaşık yüzde 70’i koronavirüsün etkilerinden çok endişe ediyor. Hayatımızın her alanını etkisi altına alan salgından endişe etmemek düşünülemez. Seyahat kısıtlamaları sebebiyle yurt dışına gidemiyoruz. Uzun süreli sokağa çıkma yasağı da olursa artık tamamen içimize kapanmak zorunda kalacağız. Tabi önemli olan pandeminin sona ermesi. İşler bir şekilde toparlanabilir; hiçbir iş insan hayatından önemli değildir.”
“Başka devlet teşviklerine ve desteklerine ihtiyaç olabilir”
Daha kaotik senaryolar da olduğunu belirten mimar Soğukbulak, şöyle devam etti; “Virüsün etkisinin 7 aydan daha fazla süreceğini düşünenler de var. Mimarlık ve inşaat sektörü şu anda bekleme pozisyonunda. Ama öncelikle salgının hayatımızdan çıkmasını beklemek zorundayız. Şu anda yurtdışı projeler durdu. Bu, aynı zamanda ülkeye döviz girdisinin de düşeceği anlamına geliyor. Yurt içi piyasada da projeler yavaşladı veya durdu. Yani pandeminin ekonomik zararları bir süre dünyanın ve ülkemizin gündeminde olacak. Ama devlet teşvikleri ve milli mücadelemizle bu sorunun üstesinden geleceğimizi umut ediyorum.”
Şerif Soğukbulak, koronavirüs sebebiyle devletin firmalar için yaptığı düzenlemelerin, teşviklerin ve desteklerin önemine de değinerek, “Devletin KDV indirimi, muhtasar beyanname sürelerini uzatması, SGK prim ödemelerini ertelemesi, kredi, faiz ve finansman desteği teşvikleri birçok sektörde olduğu gibi mimarlık sektöründe de faydalı oldu. İhracattaki yavaşlama sürecinde stok finansmanı desteği de önemliydi. Ancak koronavirüs sebebiyle başka teşvik ve desteklere de ihtiyaç olabilir. Örneğin; firmalar çalışanlarını ücretsiz izne ayırmak zorunda kalıyor. Yani bir nakit darboğazı söz konusu. Hükümetin bu durumu milli bir bakış açısı ile ele alması gerektiğini düşünüyorum.” sözlerini kaydetti.