Ev, işyeri, arsa, arsa sahiplerini ilgilendiren emlak vergisi ödemelerinde ikinci taksit ödemeleri dün başladı. Gayrimenkul sahipleri “emlak, kira gelir, değer artış kazancı, çevre temizlik” vergisi ödüyor.
Emlak vergisinde ödeme, muafiyet, hesaplama, cezalar milyonlarca ev sahibini doğrudan ilgilendirirken, ikinci taksit ödemeleri 30 Kasım’da sona eriyor. Aylığı dışında geliri olmayan emekliler, geliri olmayanlar, şehit yakınları, engelli vatandaşlar, gaziler, vefat eden emekli, gazi, engelli yakınları brüt 200 metrekareyi geçmeyen tek konutları için emlak vergisinden muaf bulunuyor. Muafiyet için ücret, ticari, mesleki, işyeri, konut kira, faiz geliri olmaması gerekiyor.
Bu yıl gayrimenkul alanlar vergisini gelecek yıl ödemeye başlayacak. Milyonlarca vatandaşı ilgilendiren emlak vergisinde ödemeden muafiyete kadar merak edilen soruların yanıtları ise şöyle:
Kimler emlak vergisi mükellefidir?
Konut, bina veya arazinin sahibi, varsa intifa (kullananlar) hakkı sahipleri emlak vergisi mükellefi kabul ediliyor. Her ikisi yoksa bina veya arazide malik gibi tasarruf eden kişiler bu kapsama giriyor. Paylı mülkiyet durumunda sahip olanlar hisseleri oranında mükellef sayılıyor.
Emlak vergisi beyanı kaç yılda bir veriliyor, ödemeler ne zaman yapılıyor?
Her yıl iki taksit halinde ya da tek seferde ödeniyor. Emlak Vergisi Kanunu’na göre mülkü, genişliği, türüne göre değişen emlak vergisi birinci taksit ödemeleri yılda iki eşit taksit halinde ödeniyor. İlk taksiti mart, nisan, mayıs aylarında, ikinci taksit de kasım ayında yatırılıyor.
2021’de konut satın alan vergisini aynı yıl mı ödemeye başlıyor?
Evini yeni satın alan emlak vergisini taşındıktan bir yıl sonra ödemeye başlar. 2021’de alınan gayrimenkulün vergisi gelecek yıl yatırılmaya başlar. Her yıl taksit ödeme aralıklarının kontrol edilmesi yararlı olur. Ödeme tarihinin geçirilmesi halinde gecikme zammı işlemeye başlar. Bu yıl için satın alınan mülk için sahip olunan tapu bedeli, kimlikle birlikte bulunulan ilçe belediyesine beyanda bulunulması gerekiyor.
Kimler emlak vergisinden muaf tutuluyor?
Sosyal güvenlik kurumlarından aylık alıp başka geliri olmayan, şehit yakınları, gaziler, engelli vatandaşlar, geliri olmadığını belgeleyenler, gazi, engelli ve vefat eden emeklilerin yakınları emlak vergisinden muaf tutuluyor. Muafiyet brüt 200 metrekareyi geçmeyen tek konut için geçerli. İşyeri ya da diğer mülkler için söz konusu değil.
Emekli olup iki evi olan emlak vergisi öder mi?
Hem kendisinin hem de eşinin evi varsa emlak vergisi ödemez. Bu haktan yararlanacak emeklinin üzerinde sadece bir konut olması gerekiyor.
Emlak vergisi borcu olan ev satılabilir mi?
Satacak kişinin tapu devri işleminden önce emlak vergisini yatırması gerekiyor. Alım-satımda emlak vergisi dahil tüm borçlara satıcıya ait olup satış sırasında ödeme yapılabilir.
Yeni alınan konutun emlak beyannamesinin ne zaman verilmesi gerekiyor?
Tapu alındıktan sonra en geç içinde bulunulan yılın sonuna kadar beyanname verilmesi gerekiyor. Örneğin bu yıl şubat ayında ev aldıysanız 31 Aralık 2021 tarihine kadar emlak vergisi bildirimi yapmanız gerekiyor.
Emlak vergisi oranları nasıl hesaplanıyor?
Her mükellef emlak vergisi için farklı oran, bedellerde vergi öder. Konutların emlak vergisi büyükşehir sınırlarında binde 2, işyeri dükkân binde 4, diğer belediyelerde konut binde 1, işyeri, dükkân binde 2 olarak hesaplanıyor. Yine büyükşehirdeki bir arazinin vergi oranı binde 2, arsanın oranı binde 6, diğer belediyelerde de arazi binde 1, arsa binde 3 oranıyla belirleniyor.
Tek bir yazlığı olan emekli de emlak vergisi öder mi?
Yılın sadece bir döneminde oturulan yazlık, yayla evi gibi konutlar emlak vergisi muafiyeti kapsamında yer almıyor. Ancak emekli olup sürekli ikamet edilen tek bir yazlık için muafiyet söz konusu. Vergiden muaf olanların bir evi bir de yazlığı varsa ikisi için ödeme yapması gerekiyor.
Emlak vergisi bildirimi yapılmaması durumunda ne tür bir yaptırım uygulanıyor?
Bildirim süresinde yapılmazsa Vergi Usul Kanunu kapsamında ceza kesilir. Kesilecek ceza tutarı zarara uğratılan emlak vergisinin bir katı olarak hesaplanır.
Evden başka gayrimenkulü olanlar muafiyetten yararlanabilir mi?
Muafiyet sadece tek konuta sahip emekli aylığından başka geliri olmayan ya da geliri olmayan, ev hanımı, şehit yakını, gazi, engelli vatandaşlar için sağlanan kolaylık. Tek konutun yanında gelir getirmeyen arsa, arazi, işyeri varsa muafiyetten yararlanılıyor.