Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, mutasyonun yayıldığını, 76 ilde toplam 41 bin 488 İngiltere mutantı görüldüğünü açıklamıştı. Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, mutasyonu hemen ‘kötüye gidecek, daha ağır seyredecek’ diye beklememek gerektiğini söyledi.
Prof. Dr. Ceyhan, virüsün daha iyiye ya da daha kötüye gitmesi için her iki durumda da iki farklı mutasyonun aynı virüste gelişmesi gerektiğini vurgulayarak, “Birinde daha ağır seyredecek hale gelecek, iyi senaryoda da daha iyi seyredecek hale gelecek; ama her ikisinde de mutlaka daha bulaşıcı hale gelmesi lazım. Daha bulaşıcı hale gelmezse, orijinal virüsün yerini alması mümkün olmaz. Bu ilk değişiklik olduktan sonra, burada bir mutasyona uğramaz bu şekilde devam ederse vaka sayılarının arttığını göreceğiz” dedi.
‘400 BİNLER CİVARINDA OLDUĞUNU TAHMİN EDEBİLİRİZ’
Prof. Dr. Ceyhan, Türkiye’de açıklanan 41 bin 488 İngiltere mutasyonu olduğunu anımsatarak, “Burada da yine orijinal virüste olduğu gibi biz kabaca 10’da 1’ini tespit ediyoruz. Demek ki biz bu 41 binin 400 binler civarında olduğunu tahmin edebiliriz. Ülke içinde mutant virüs bir yerlerde çok görülüyorsa, oraların diğer bölgeler ile ilişkisinin kısıtlanması lazım. Biz böyle bir tedbir almadık. Virüsü taşıyan ya da belirtisi olmayan insanlar seyahat ediyorlar. Neden ‘Karadeniz’den sonra ikinci çok vaka artacak il İstanbul’ dedik? Binlerce insan her gün o bölgeden İstanbul’a seyahat ediyor. Bu giden insanlar, mutant virüsü yaymaya başlıyor, siz o sırada fark ediyorsunuz. Siz, ‘orada lokal tedbirler alalım’ diye karar aldığınızda bir bakıyorsunuz mutant virüs yayılmış. Farkına vardıktan sonra tedbir almanın çok etkili olmamasının nedeni bu. Bütün Türkiye çapında bu tedbirleri uygulamadığınız sürece, vakanın arttığı yerde lokal tedbirler uygulayarak salgını kontrol altına alamayız” ifadesini kullandı.
‘SEYAHATLERİN KISITLANMASI LAZIM’
Seyahat serbestliğine dikkat çeken Ceyhan, “Virüs taşıyan herkes istediği yere gidebiliyor. Siz bir yerden çok büyük gayretler sarf ederken, vakalar koltuğunuzun altından kaçıp başka yerlere gidiyor. Ülke çapında genel tedbir uygulanması gerekir, tabii ki bir yerde anormal bir artış varsa oraya ayrıca özel tedbirler uygularsınız. Türkiye’nin geneline uygulanan ve vakaların azaldığı dönemde de devam eden bir önlemler paketi olması lazım. Özellikle mutasyonun yoğun olduğu illere gidiş çıkışlar kontrollü olmalı. Bir işiniz varsa, onu belgeliyorsanız, zaten özel izinle test yaptırarak gidebilirsiniz; ama sadece seyahat, gezme, ziyaret amaçlı gidişlerin mutasyonun yoğun olduğu yerler için kısıtlanması lazım. ‘Mutant virüs, hangi illerde artıyor, hangi illerde artmıyor’ salgın kontrolü açısından hiçbir önemi yok. ‘Şu an her yerde artıyor’ diye düşünmek lazım. İl bazında önlemler alarak bu salgını kontrol etmiş bir ülke yok” dedi.
‘MUTANT VİRÜSLER ORİJİNAL VİRÜSÜN YERİNİ ALACAK’
Prof. Dr. Ceyhan, mutant virüsün en çok görüldüğü yaş grubuna ilişkin, “Arka arkaya bazı ülkelerden, mutant virüs ortaya çıkan hastaların daha küçük çocuklar olduğu, özellikle 0-9 yaş grubundaki vaka sayısında artışa yol açtığı rapor edildi. Daha çok küçük çocukları etkilediği, orijinal virüs kadar yaşlı kişileri değil, daha genç kişileri etkilediği gösterilmiş. Daha mutant virüs ortada yokken aşı firmaları üretim kapasitelerini açıklıyordu; ama işin içine girince o kadar yüksek dozlu aşı üretemiyorlar. Bu arada mutasyon çıkıp yayılmaya başlayınca, bazı firmalar üretim kapasitelerini mutant virüse yönlendirmeye başladı. Benim de tahminim aylar içinde bulaşma hızındaki farklılık nedeniyle mutant virüsler orijinal virüsün yerini alacak. Mutant virüse daha etkili aşılar geliştirmek firmalar açısından da daha karlı görülüyor, ihtiyaç da daha yüksek gibi olacak” diye konuştu.