Oxford Economics’in 2025 Küresel Şehirler Endeksi’nde İstanbul, beşeri sermaye kategorisinde bin şehir arasında 15. sırada yer aldı.
Endekste ekonomi, beşeri sermaye, yaşam kalitesi, çevre ve yönetişim olmak üzere beş başlık altında şehirler puanlandı. Listenin ilk sırasında 2,5 trilyon dolarlık ekonomisiyle New York yer aldı. Bir trilyon dolarlık ekonomik büyüklüğe sahip Londra ikinci olurken, Paris kültürel zenginliği ve yaşam kalitesindeki üstün performansıyla üçüncü sıraya yerleşti.
İstanbul beşeri sermayede ilk 20’de
Türkiye’den İstanbul, Ankara, Antalya, İzmit ve Bursa sıralamaya girdi. İstanbul genel listede 106’ncı sırada yer alırken, beşeri sermaye kategorisinde 15’inci olarak öne çıktı. Ankara 277, Antalya 374, İzmit 383 ve Bursa ise 405’inci sırada bulunuyor.
ABD şehirleri ekonomide öne çıktı, yaşam kalitesinde Avrupa önde
Listenin ilk 10’unda ABD’den San Jose, Seattle, Boston ve San Francisco dikkat çekerken, Avustralya’dan Melbourne ve Sydney ile Japonya’dan Tokyo da yer aldı. Tokyo, 1,3 trilyon dolarlık ekonomik büyüklüğüyle bölgesel lider konumunu korudu. Paris, San Jose ve Seattle ise yaşam kalitesi kategorisinde New York ve Londra’yı geride bıraktı.
Yeni kategoriler: Kültürel başkentler, gelişen megakentler
Oxford Economics, bu yıl endekse şehir türleri yaklaşımını da ekleyerek şehirleri; küresel liderler, kültürel başkentler, sürdürülebilir şehirler, sanayi merkezleri ve gelişen megakentler gibi yedi alt kategoriye ayırdı.
Küresel liderler arasında New York, Londra ve Tokyo öne çıkarken, Prag, Floransa ve Edinburg kültürel başkentler olarak listelendi. Lagos ve Dakka gibi kentler ise hızlı kentleşme ve nüfus artışıyla “gelişen megakentler” kategorisine dahil edildi.
Yapay zeka ve demografik dönüşüm belirleyici olacak
Oxford Economics Kentsel Hizmetler Kıdemli Ekonomisti Anthony Bernard-Sasges, şehirlerin geleceğini şekillendirecek temel faktörleri üretken yapay zeka, iklim değişikliği ve demografik dönüşüm olarak sıraladı. Bernard-Sasges, “Küresel liderler yapay zekadan en çok fayda sağlayabilecek altyapıya sahip, ancak eşitsizlik sorununu da çözmek zorundalar” değerlendirmesinde bulundu.
Gelecekte Hindistan ve gelişen ülkeler öne çıkabilir
Rapora göre, ABD ve Çin şehirleri halen küresel GSYH’nin yüzde 33’ünü üretirken, gelecek 25 yılda Hindistan ve gelişen ülkelerdeki şehirlerin küresel büyüme içindeki payını artırması bekleniyor. Ancak Avrupa ve Doğu Asya’daki şehirler için yavaşlayan nüfus artışı ve yaşlanan demografi uzun vadeli bir risk olarak görülüyor.