Avustralya hükümeti, artan konut fiyatları ve barınma krizine çözüm bulmak amacıyla, yabancıların mevcut konutları satın almasını iki yıl süreyle yasaklama kararı aldı. 1 Nisan 2025’te yürürlüğe girecek olan yasak, 31 Mart 2027’ye kadar devam edecek.
Konut Bakanı Clare O’Neil tarafından duyurulan yeni düzenlemeye göre, uluslararası öğrenciler ve geçici ikamet edenler de dahil olmak üzere tüm yabancı yatırımcıların yerleşik konut satın alması engellenecek. Ancak, konut arzını artırmak amacıyla yeni inşa edilen mülklerin satın alınmasına izin verilecek ve Pasifik vize programındaki işçiler için istisnalar uygulanacak.
ÜLKEDE KONUT KRİZİ DERİNLEŞİYOR
Avustralya’daki konut fiyatları dünyanın en erişilemez seviyelerinden biri haline geldi. Özellikle büyük şehirlerde ev sahibi olmak giderek imkânsızlaşıyor ve kira fiyatları hızla artıyor.
Bloomberg’in emlak danışmanlık şirketi CoreLogic Inc. verilerine göre, Sidney’de konut değerleri son 10 yılda %70 artarak medyan fiyatı 1,2 milyon Avustralya Doları’na (yaklaşık 762 bin ABD Doları) ulaştı. Bu durum, özellikle genç neslin ev sahibi olma hayallerini zora sokarken, yaklaşan seçimlerde barınma sorununun kilit konular arasında yer almasına neden oluyor.
Avustralya Vergi Dairesi’nin verilerine göre, yabancı yatırımcılar 30 Haziran 2023 itibarıyla sona eren 12 aylık dönemde 4,9 milyar Avustralya Doları değerinde gayrimenkul satın aldı. Hükümet, bu yasağın ardından yabancı yatırımcıların arazi alıp geliştirmeden bekletmelerini önlemek için de yeni düzenlemeler getireceğini açıkladı.
KİMLER ETKİLENECEK?
Yeni yasak, yabancı yatırımcılar, uluslararası öğrenciler ve geçici ikamet edenler de dahil olmak üzere pek çok kişiyi etkileyecek. Ancak, yeni konut projeleri satın alınabilecek ve Pasifik vize programı kapsamında Avustralya’da çalışan işçiler için istisnalar uygulanacak.
Hükümet ayrıca, yabancı yatırımcıların arazi alıp bekletmesini önlemek için “arazi bankacılığı” uygulamalarını da denetleyecek ve yatırımcıları belirli bir süre içinde inşaat yapmaya zorlayacak.
MUHALEFETTEN TEPKİ
Muhalefet lideri Peter Dutton, bu yasağı desteklediğini belirtirken, uzmanlar yabancı yatırımcıların Avustralya konut piyasasındaki payının %2’den az olduğunu hatırlatarak, bu yasağın konut fiyatları üzerinde kalıcı bir etkisi olmayabileceğini ifade ediyor.
Ayrıca, yüksek göç oranlarının konut talebini artırdığı ve esas sorunun inşaat arzının yetersizliği olduğu yönünde eleştiriler de mevcut. Uzmanlar, bu tür yasakların konut piyasasına yönelik belirsizlikleri artırabileceği ve uzun vadede konut krizine kalıcı bir çözüm sunmayabileceği konusunda uyarılarda bulunuyor.
Avustralya hükümeti, yasağın etkilerini yakından takip edecek ve iki yılın sonunda düzenlemenin uzatılıp uzatılmayacağına karar verecek. Ancak, yaklaşan seçimler ve halkın konut krizi konusundaki tepkileri, bu süreçte belirleyici olacak.