Deprem uzmanları olası Marmara Depremi’ni gündemde tutarken, depreme dayanıklı konut ve kentsel dönüşüm konuları da gündemden düşmüyor. İnşaat sektöründe “deprem değil konut öldürür” bilinci ile deprem yönetmeliğine uygun konut üretimi konusunda farkındalık oluşurken, uzmanlar, konut alırken dikkat edilmesi gerekenler hakkında toplumsal bilinç oluşması gerektiğine işaret ediyor. Kon GYG Yapı Genel Müdürü Davut Çil, konutlarda depreme dayanıklılığın sorgulanmadığına dikkat çekti. Davut Çil, hem yapının hem de bölgenin sorgulanması gerektiğine işaret ederek, dayanıklı konutlarda olmazsa olmaz hususları anlattı.
İstanbul merkezli Kon GYG Yapı Genel Müdürü Davut Çil, 17 Ağustos 1999 tarihinde meydana gelen Marmara Depremi’nin yıl dönümünde, depreme dayanıklı konut alırken dikkat edilmesi gerekenler konusunda değerlendirmelerde bulundu. Yeni inşa edilen markalı ya da sosyal konutlarda deprem yönetmeliğine uyulmasının önemine işaret eden Çil, “1999 yılındaki büyük depremde, konut inşa ederken kuralları ihmal etmenin acısını yaşadık. Son olarak şubat ayındaki Kahramanmaraş merkezli depremlerde, depreme dayanıklı konut inşa etmenin önemini bir kez daha tecrübe ettik. Ülkemiz deprem fayları üzerinde bulunuyor. Bu gerçeği göz ardı etmeden depreme dayanıklı konut üretimini standartlaştırmak gerekiyor” dedi.
“Yaşam alanları için hassasiyet göstermiyoruz”
“Konut alırken depreme dayanıklılığı sorgulanmıyor” diyen Çil, şu bilgileri paylaştı: “Deprem güvenliği, özellikle fay hatlarına yakın yerleşim yerlerinde sorgulanmak zorundadır. Bir araba alırken ekspertize götürüyoruz, ustalara inceletiyoruz, frenlerini kontrol ettiriyoruz yani aslında dayanıklılığını sorguluyoruz. Hayatımızın büyük bir bölümünü geçirdiğimiz yaşam alanları için maalesef bu hassasiyeti göstermiyoruz. Sadece deprem değil konutların yangın veya sel gibi afetlere dayanıklılığı da sorgulanmalıdır. Toplumumuzda bu bilinci yerleştirmek zorundayız. Konutun katını, manzarasını, kullanım alanlarını ve konforunu sorguladığımız gibi doğal afetlere dayanıklılığını da sorguladığımızda güven içinde yaşayabiliriz”
“İnşaat bileşenlerini doğru tekniklerle bir araya getirmek gerekiyor”
Konutların dayanıklılığında kaliteli yapı malzemeler kullanılmasının önemi bir şart olduğuna işaret eden Davut Çil, şöyle devam etti: “Kaliteli malzeme tek başına yeterli olmuyor. Bu malzemeleri ve diğer inşaat bileşenlerini doğru tekniklerle bir araya getirmek gerekiyor. Yapılarda simetriden yüklerin eşit dağıtılmasına kadar onlarca faktör değerlendiriliyor. Kolonların yeri, kirişlerin nerede daha dayanıklı olacağı, duvarların yerleşimi, altyapı, temel ve kat sayısı gibi konuları tek tek analiz ederek, deprem yönetmeliğini bu faktörlere göre uygulamak gerekiyor. Yapılarda birleşim noktalarını yüke göre güçlendirmek de çok önemli. Tüm bunların bir araya gelmesi ile depreme dayanıklı konutlar ortaya çıkıyor”
“Projenin mevzuata uygunluğuna bakılmalı”
Konut üretiminde enflasyonist ortamla bağlantılı olarak maliyetlerin çok yükseldiğine dikkat çeken Davut Çil, “İnşaat harcamaları ve maliyetleri artmaya devam ediyor. Depreme dayanıklı güvenilir konut dediğiniz zaman bu maliyetleri göze almak gerekiyor.” ifadelerini kullandı. Çil, “Dayanıklı konut üretiminde olmazsa olmazlar var” diyerek, bunları şöyle sıraladı: “Öncelikle zemin etüdünün doğru yapılması gerekiyor. Zeminin yapısı uygun değilse istediğiniz kadar kaliteli ve dayanıklı konut yapın, her zaman riskli olacaktır. Konut alırken ayrıca, binanın yapı ruhsatına yani iskanına ve projenin mevzuata uygunluğuna bakmak önemlidir. İskanı olan konut yetkili kurumlarca denetlenmiştir. Yapı belgesi ya da iskanı olan yapılar aynı zamanda yangın tesisatı ve sığınak gibi konularda da yönetmeliğe uygun demektir”
“Çevredeki kaçak yapılar risk oluşturur”
Kon GYG Yapı Genel Müdürü Davut Çil, konut alırken dikkat edilmesi gereken diğer hususları da şöyle aktardı: “Çok dikkat edilmeyen bir konu da binanın çevresindeki yapılardır. Mesela bir konut alırsınız, yan bina kaçaktır. Binanınız depreme dayanıklı olabilir ama depremde yan bina yıkılırsa sizin binanız için de risk oluşturur. İkinci el konut alırken binanın yaşına özellikle bakılmalı; mesela 1999 öncesi deprem yönetmeliği yoktu. Konut alırken dikkat edilmesi gereken diğer bir konu da binanın taşıyıcı sisteminde yapısal bir değişiklik yapılıp yapılmadığıdır. Örneğin; binanın altında bir işyeri varsa bu işyerinde kolon, kiriş veya duvarlarda değişiklik yapılmış mı araştırılmalıdır”
“Kon Mirando’da deprem yönetmeliğinin her maddesini uyguladık”
Davut Çil, Kon GYG Yapı olarak Didim Akbük Koyu’nda yapımına başladıkları “Kon Mirando” projesinde depreme dayanıklılığa özen gösterdiklerini belirterek, “Manzarası, konumu ve sosyal donatı alanları ile ailelere huzurlu bir ortam vadeden Kon Mirando, 9 bin 500 metrekare kayalık alanda inşa ediliyor. Deprem yönetmeliğinin her maddesini uyguladığımız lüks site, 4 blok ve 91 daireden oluşuyor. Konforlu sitede 3+1, 2+1 ve 1+1 daire seçenekleri sunuyoruz” sözlerini kaydetti.