Türkiye’nin depreme karşı hazırlığında kritik önemde görülen kentsel dönüşümün itici gücü olarak görülen ‘bina tamamlama sigortası’nın sağlıklı olarak uygulanması için gereken düzenleme TBMM’de görüşülen vergi paketinde yer almadı.
Müteahhitinden vatandaşına, belediyelerden sigortacısına kadar tüm kesimlerin beklediği düzenleme haziran ayının ortasında uygulamaya girdi.
Hürriyet yazarı Noyan Doğan‘ın verdiği bilgiyere göre; düzenlemenin tam olarak uygulanabilmesi için vergisel açıdan küçük bir düzenleme, daha doğrusu uyarlama yapılması gerekiyordu.
Düzenlemenin şu sıralar Meclis’te görüşülen vergi paketi içinde yer alması bekleneniyordu. Ancak vergi reform paketi içinde söz konusu düzenleme yer almıyor.
Binan tamamlama sigortası nedir?
Bina tamamlama sigortası, yıllardır bir türlü tam anlamıyla gerçekleştiremediğimiz kentsel dönüşümün itici gücü olacaktı ve uygulama başladı.
Şöyle ki, vatandaş, evini ya da binasını dönüştürürken müteahhit ile yapacağı anlaşmanın içine bina tamamlama sigortasını ekletecek.
Müteahhit süresinde konutu teslim edemezse devreye sigorta şirketi girecek ya vatandaşın ödediği paraları faizi ile geri ödeyecek ya da müteahhitten inşaatı devralacak ve konutları bitirip, vatandaşa teslim edecek. Teslim edeceği süre içinde de vatandaşa kira ödemesi yapacak. Bu kadar basit ve işlevsel.
Bina tamamlama sigortasında sorun nerede?
Bina tamamlama sigortasının işleyişinde bir sorun yok; sorun, vergi tarafında. Müteahhit, inşaat öncesinde bankadan teminat mektubu aldığında damga vergisi ve harçlardan istisna tutuluyor.
Bu, bankalara tanınmış bir hak. Ama aynı müteahhit, bina tamamlama sigortası yaptırırsa, vergi ve harç ödemek durumunda kalıyor. Çünkü bu istisna sigorta şirketlerine tanınmamış durumda.
O zaman ne oluyor? Bir, müteahhitin maliyeti artıyor, ikincisi ve daha önemlisi bankalarla, sigorta şirketleri arasında haksız rekabet ortamı oluşuyor.
İşte hem bu haksızlığın giderilmesi için hem de bina tamamlama sigortasının tam anlamıyla uygulanabilmesi için şu günlerde Meclis gündemindeki vergi paketi içine bina tamamlama ve kefalet sigortası teminat senetlerine de bankalardaki gibi vergi muafiyeti tanınmasına yönelik madde eklenecekti. Ama eklenemedi.
Ekimdeki ikini düzenlemede yer alabilir
Duyduğuma göre, bina tamamlamadaki bu düzenleme ekim ayındaki ikinci vergi paketine kalmış, yani bırakılmış. Bir taraftan 6 Şubat depremlerinin yarattığı kaybı telafi etmek için paket üstüne paket açıklayıp, bundan sonraki olası depremlerdeki maliyeti azaltmak için kentsel dönüşümü dilimizden düşürmüyoruz; diğer taraftan da bu işe çözüm olacak ufak bir düzenlemeyi bile yapmıyoruz, erteliyoruz.