Gayrimenkul sektörü temsilcileri, kentsel dönüşüm konutlarına ilişkin inşaat taahhüt işlerinde KDV’nin yüzde 1’e düşürülmesi ile vatandaşların önündeki en büyük engellerden birinin ortadan kalktığını belirterek, bu hamlenin kentsel dönüşümü hızlandıracağı görüşünü taşıyor.
Mal ve Hizmetlerde Uygulanacak KDV Oranlarının Tespitine İlişkin Karar’da Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanı kararı dün Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Kararla 6306 sayılı Kanun kapsamında riskli yapıların bulunduğu yerlerde dönüşüm projeleri çerçevesinde taşınmaz maliklerine ait mevcut inşaat alanının 1,5 katına kadar olan yeni inşaat alanında yapılacak olan konutlara ilişkin taahhüt işlerine yönelik KDV oranı yüzde 1’e indirildi.
Kentsel Dönüşüm ve Şehircilik Vakfı (KENTSEV) Başkanı Haluk Sur, konuya ilişkin AA muhabirine yaptığı açıklamada, kentsel dönüşüm konutlarına ilişkin inşaat taahhüt işlerindeki KDV indiriminin oldukça hayati ve kıymetli olduğunu vurguladı.
Sur, mevcut inşaat alanının 1,5 katına kadar olan yeni inşaat alanlarında yapılacak konutlara ilişkin inşaat taahhüt işlerinde KDV’nin yüzde 18’den yüzde 1’e düşürüldüğünü anımsatarak, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Oldukça değerli bu teşvikle kentsel dönüşüm hızlanacak. Nitekim son 8 yılda 564 bin konut dönüşebilmişti. 700 bin konutun dönüşümü ise sürüyor. Acil dönüşmesi gereken konut adedi ise 300 bini İstanbul’da olmak üzere ülke genelinde 1,5 milyon adet. Toplamda ise yaklaşık 6,5 milyon konut. Bu kararı, aynı zamanda gayrimenkulün bağlantılı olduğu 200’den fazla alt sektörde ekonomik canlanma oluşturacak bir teşvik olarak görüyorum. Dolayısıyla karar, sadece sektör adına değil, vatandaş adına da oldukça değerli.”
“‘Kendin yık kendin yap’ modeli artık çok hızla ilerleyecek”
Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Ali Güvenç Kiraz da 6306 Sayılı Afet Riski altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında 2012’den beri çok sayıda harç ve vergi indirimi sağlandığını hatırlattı.
Net 149 metrekarenin altındaki konut alanlarında KDV’nin yüzde 1 olarak uygulandığını anımsatan Kiraz, yeni kararla “kendin yık kendin yap” modeline vergi avantajı getirildiğini söyledi.
Kiraz, şunları kaydetti:
“2017 sonu itibarıyla kat karşılığı inşaat işlerinin azalması ve stok fazlası ortaya çıkması nedeniyle sektör, ‘kendin yık kendin yap’ modeline, yani diğer ismiyle özel taahhüt işlerine yöneldi. Bu modelin diğer bir ismi ise eser sözleşmesi. Ancak burada en büyük sorun yüzde 18’lik KDV’ydi.
Binasını bedel karşılığında yıkıp yaptırmak isteyenler için dev bir KDV sorunu bulunuyordu. Var olan inşaat bedeline yüzde 18 ciddi artış getirdiği için müteahhitler ve arsa sahipleri bu modeldeki dönüşümden uzak duruyordu.”
Yeni kararla bu caydırıcı KDV oranının yüzde 1’e düşürüldüğünü belirten Kiraz, “Bu kararla bedel karşılığı evlerini yeniletmek isteyen arsa sahipleri ve yükleniciler açısından çok önemli bir dönem başladı ve maliyetler ciddi anlamda azaldı. Çok uzun zamandır beklenen bir karardı. ‘Kendin yık kendin yap’ modeli artık çok hızla ilerleyecektir.” diye konuştu.
“Ek teşvikler de verilmeli”
Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği Danışma Kurulu Üyesi ve kentsel dönüşüm uzmanı Nihat Şen ise söz konusu kararla kendi binasını yeniletmek isteyen vatandaşların önündeki en büyük engellerden birisinin kaldırıldığını, indirim sayesinde riskli binaların yenilenmesinin hızlanacağını söyledi.
KDV indiriminin yanı sıra ilave teşviklerin de sağlanması gerektiğini aktaran Şen, şunları kaydetti:
“SGK muafiyeti getirilmeli. Kentsel dönüşüm kredisinde üst tutar 250 bin liraya çıkarılmalı ve vadeler 180 aya uzatılmalı, faiz oranı da yüzde 0,70 olmalı. Aynı zamanda üçte iki çoğunlukla karar alındığında, satış işleminin bitmesini beklemeden inşaat ruhsatı verilmeli. Belediyelerde bürokratik işlemler azaltılmalı ve vatandaşa süreçte yardımcı olunmalı.”