Türkiye Katılım Bankaları Birliği (TKBB) tarafından faizsiz prensiplere uyumu güvence altına almak üzere düzenlenen sertifika programı tamamlandı.
TKBB tarafından düzenlenen sertifika programına, katılım finans kuruluşlarının uyum ve denetim süreçlerinde görev alacak personel katıldı. 3-25 Eylül’de gerçekleştirilen eğitim süreci toplam 66 saat sürdü.
Bu süreçte katılımcılara İslam iktisadı ve finansı alanında uzman akademisyen ve üst düzey yöneticiler tarafından teorik ve pratik bilgiler verildi.
Marmara Üniversitesi İslam Ekonomisi ve Finansı Enstitüsü’nün danışmanlığında gerçekleşen programın son günü yapılan sınavda başarılı olan kişilere sertifikaları takdim edildi.
Faizsiz prensiplere uyum artık yasal mevzuat kapsamında
Katılım finans kuruluşları, merkezi kurul ve danışma komitelerinin kararlarına uyumunun sürekli kontrol edilmesi ve denetlenmesiyle yükümlü. Bununla kuruluşun ilke ve standartlara sürekli olarak uyması ve bu konuda müşteriler başta olmak üzere ilgili taraflara güvence sağlanması amaçlanıyor.
Kuruluşların, kontrol ve denetim faaliyetlerini 3 ayda bir kuruluş üst yönetimine raporlaması zorunluluğu bulunuyor. Uyum ve denetim süreçlerinde görev alacak personelin faizsiz finans alanında lisansüstü diplomaya sahip bulunması veya sertifikalı eğitim almış olması gerekiyor.
Sektörün kuruluşundan bu yana yürüttüğü faizsiz prensiplere uyum faaliyetleri ise artık kurumsal bir çerçevede yasal mevzuat kapsamına alındı.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ve TKBB iş birliğinde yürütülen çalışmaların ana başlıkları; Merkezi Danışma Kurulu’nun kurulması, bağlayıcı standartların belirlenmesi, her bir kuruluş nezdinde bir danışma komitesinin görevlendirilmesi ve alınan kararlara uyumu sağlayacak kontrol ve denetim mekanizmalarının tesis edilmesiydi.
Merkezi Danışma Kurulu’nun temel görevi uygulama farklılıklarını ortadan kaldırmak
Bu süreçte ilk olarak BDDK’nın Şubat 2018’de aldığı karara istinaden TKBB nezdinde Merkezi Danışma Kurulu kuruldu. Kurulun görevleri, çalışma usul ve esasları, üyelerinin taşıması gereken nitelikler, hazırlanan tebliğ ve yönerge ile belirlendi.
Kurul, kararlarını bağımsız ve tarafsız olarak alırken, öncelikle katılım finans kuruluşlarının uymaları gereken meslek ilke ve standartlarını belirliyor. Temel amaç, katılım finans kuruluşları arasındaki uygulama farklılıklarını gidermek üzere genel nitelikli, bağlayıcı kararlar almak. Bununla birlikte yazılı başvurulması halinde ilgili kurumlara da görüş bildiriyor.
Katılım finans sektörünün tanıtımı veya eğitimi amaçlı programlar düzenleyen kurul yayınlar yaparken, bu amaçla düzenlenen programlara iştirak ediyor. Katılım finans kuruluşları ile müşterileri arasında uyuşmazlık çıkması durumunda da Kurul’un alınan kararları değiştirme yetkisi bulunuyor.
Her bir katılım finans kuruluşu bir danışma komitesi kurmak zorunda
BDDK tarafından hazırlanan ve Eylül 2019’da yürürlüğe giren Faizsiz Bankacılık İlke ve Standartlarına Uyuma İlişkin Tebliğ, ürün ve hizmetlerin faizsiz finans prensiplere uyumunu sağlamak üzere her bir katılım finans kuruluşuna en az 3 üyeden oluşan bir danışma komitesi kurma yükümlülüğü getiriyor.
Danışma komiteleri, Merkezi Danışma Kurulu tarafından belirlenen standartlara aykırı karar alamıyor. Komitelerin temel görevi; faaliyet gösterdiği finans kuruluşunun iş ve işlemlerinin ilke ve standartlara uyumunu sağlamak.
Bu kapsamda kuruluşun iç düzenlemelerinin, sunduğu ürün ve hizmetlerin komitenin onayından geçmesi, komitenin aldığı kararları merkezi kurula raporlaması ve yıllık faaliyet raporunda kuruluşun faizsiz prensiplere uyum düzeyi hakkında kamuya açık değerlendirme yapması bekleniyor.