Avrupa Yeşil Mutabakatı ile Avrupa Birliği’ne (AB) ihracat yapan işletmeler, sınırda karbon düzenlemesine tabi tutulacak. Uygulama, 2026 yılında devreye alınacak ve AB’ye ürün ve hizmet satmak isteyen firmalar, üretmiş oldukları emisyona göre vergilendirilecek. Raporlamaların bu yıl içinde başlaması beklendiği için de işletmelerin şimdiden emisyonlarını belirlemesi büyük öneme sahip.
En çok etkilenecek ülkelerden biriyiz
Sınırda karbon düzenlemesi kapsamında ilk etapta ise en fazla karbon ayak izine sahip sektörlerin ilk sırada yer alması bekleniyor. Buna göre çimento, gübre, demir-çelik, alüminyum, elektrik ve hidrojen sektörler ilk sırada gelirken, zamanla da sektör sayısının artacağı belirtiliyor. Türkiye, AB ile yaptığı ticaretten dolayı, sınırda karbon düzenlemesinden en çok etkilenecek ülkeler arasında yer alıyor.
Firmaların, AB’ye ticaret yaparken vergi yüküyle karşılaşmaması için karbon ayak izlerini azaltması önem taşıyor. 2 milyon üyesi bulunan TOBB da işletmelere karbon ayak izlerini hesaplayabilme konusunda rehberlik etmek ve bu konudaki işlerini kolaylaştırmak amacıyla “TOBB Karbon Platformu”nu kurdu. Uygulama kısa süre önce devreye alındı. TOBB, işletmeleri platform ve nasıl faydalanılacağı konusunda bilgilendirmek için eğitim sürecine de başladı.
“Karbon.org.tr” adresinden hizmet verecek platform, herhangi bir teknik bilgi gerekmeden ISO 14064 (Sera Gazı ve Emisyonları Yönetim Sistemi Belgesi) ve GHG Protokolü (Sera Gazı Raporlama Standardı) ile uyumlu karbon ayak izlerini hesaplıyor. Sistemle, işletmelerin ayak izlerine ilişkin rapor da oluşturması sağlanıyor.
Farklı şehirlerdeki fabrikalar ayrı ayrı hesaplanabilecek
Karbon Platformu ile şirketler, kendi tüketim verileriyle karbon emisyonlarını hesaplayabilecek. Platform belli bir periyot ve lokasyondaki işletme için ayrı ayrı veri girişi imkanı tanıyor. Örneğin bir işletme, farklı şehirlerdeki fabrikaları için ayrı ayrı hesaplama yapabiliyor. Ayrıca işletmeler, platformla aylık ya da yıllık olarak oluşturdukları emisyon miktarlarını ve karbon ayak izlerini de görebilecek.
Tüm tüketim verileri sisteme girilebilecek
Uygulamadan yararlanacak birişletme, belirli bir şehir ya da bölgedeki lokasyonunu oluşturduktan sonra, buişletmeye ilişkin her türlü tüketim verisini sisteme girebilecek. Bu kapsamda,işletmenin üretim aşamasındaki doğal gaz, elektrik ve su tüketimleri ile nakliye sürecindeki akaryakıt verileri kullanılabilecek. İşletmelerin satın aldıkları ürünler ile oluşturdukları atık miktarı da yine hesaplamalarda dikkate alınacak.
Yeşil dönüşüme de destek veriliyor
TOBB, özel sektörü yeşil dönüşüm sürecine hazırlamak amacıyla “İklim ve Çevre Portalı”nı da kurmuştu. Portalla yeşil dönüşüm sürecinde kamu ve özel sektör kurum ve kuruluşlarınca hazırlanan projelerin, dokümanların, etkinliklerin ve eğitimlerin bütünlük oluşturarak tek bir sitede toplanması amaçlanmıştı. Sitede yeşil dönüşüm destek paketleri, finansman kaynakları, hibe ve teşviklere ilişkin bilgiler de yer alıyor.