İstanbul’u dünyanın diğer şehirlerinden ayıran en büyük özelliklerinden birisi tarihi özelliğinin yanında 3 kıtayı birleştiği noktada eşsiz bir Boğaz’a sahip olması olarak öne çıkıyor. İstanbullular, artacak gemi trafiği ile Boğaz’da yaşanacak gemi ve tanker kazalarından oldukça endişe duyarken, Kanal İstanbul’un Boğaz’ın üzerindeki bu tehlikeleri bertaraf etme yönünde önemini ortaya koyuyor.
ERDOĞAN: KANAL İSTANBUL PROJESİ ALTERNATİFLERİYLE HAZIR
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Kanal İstanbul Projesi’nin kendi İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı dönemine dayandığını ifade ederek, “Biz ülkede hizmet etmek istiyoruz. İstanbul Boğazı’nın ne tür tehditler altında olduğunu halkım gayet iyi biliyor” dedi. Kanal İstanbul Projesi’nin alternatifleriyle hazır olduğunu vurgulayan Erdoğan, “Biz bu projeyi Karadeniz’i Marmara’ya bağlamak suretiyle hayata geçireceğiz ve dünya hayran hayran gelip yerinde izleyecek” açıklamasını yaptı.
İSTANBUL BOĞAZI’NDA GEMİ VE TANKER TRAFİĞİ GİDEREK ARTACAK
İstanbul Boğazı’ndan günümüzde ortalama 50 bin gemi geçiş yapıyor. Bu sayının 2030’da 65 bin, 2050’de 95 bin, 2070’te 115 bine ulaşacağı tahmin ediliyor. Böylelikle tehlikenin yıllar geçtikçe artacağı açık bir şekilde ortaya çıkarken, bu durum Kanal İstanbul Projesi’nin İstanbul için elzem olduğunun kanıtı olarak görülüyor.
İSTANBUL BOĞAZI’NDAKİ TRAFİK İKİ DEV KANALIN TOPLAM TRAFİĞİNDEN FAZLA
Süveyş Kanalı ve Panama Kanalı gibi ticari geçiş koridorlarında bile gemi geçiş sayısının sırasıyla 17 bin ve 13 bin civarında olduğu ifade edildi.
Geçmişten günümüze İstanbul Boğazı bir çok gemi ve tanker kazasına şahit oldu. İstanbul Boğazı’nda özellikle tanker gibi tehlikeli madde taşıyan bir geminin kazaya karışması can, mal ve çevre kirliliği yaratması nedeniyle büyük risk arz ediyor. İstanbul’un yeni bir felakete maruz kalmaması için Kanal İstanbul’un Boğaz’ın üzerindeki gemi trafiği yükünü alarak, İstanbulluları endişelendiren durumun önüne geçmesi hedefleniyor.
İşte İstanbul’da kanal projesinin gerekliliğini ortaya koyan geçmişten günümüze yaşanan tanker ve gemi kazalarının bazıları:
1960’DA BOĞAZİÇİ’NDE YAŞANAN GEMİ FACİASI!
1960’ta World Harmony ve Peter Zoranic adlı iki tanker kanlıca yakınlarında iletişimsizlik sebebiyle kaza yaşandı. Kazanın ardından tutuşan petroller yangının geniş alanlara yayılmasına sebep oldu.
51 denizci hayatını kaybetti. Kazada denize yaklaşık 20 bin ton petrol döküldü. Cesetler günler sonra kıyılara vurdu.
Toplam 56 gün süren gemi yangını boğazı adeta kasıp kavurdu. Boğaz’ın Anadolu ve Avrupa yakasında oturanlar yaklaşık 3 ay korkuyla yaşadı.
YANGIN BİR AY SÜRDÜ: 5 KASIM 1979
İstanbul’da Haydarpaşa önlerinde bir Yunan şilebiyle çarpışan İndependenta adlı dev Rumen tankeri infilak edip yanmaya başladı.
Felakette 43 denizci hayatını kaybederken, yangın yaklaşık bir ay sürdü. İstanbul Boğazı’nda trafik akışı aksadı ve 96 bin ton ham petrol denize aktı.
Yangının sebep olduğu duman nedeniyle insan sağlığını tehdit eder düzeyde hava kirliliği meydana geldi.
Boğaz’ın dibinde yaşayan canlıların ölüm oranının %96 olduğu öngörülürken, ağır petrol kirliliği nedeniyle de deniz yüzeyinde siyah bir tabaka meydana geldi.
YIL 1963: RUS ŞİLEBİ YALIYA ÇIKTI
1963’te sis yüzünden kısıtlı görüşle ilerleyen Rus şilebi Baltalimanı’nda yalıya çıktı.
Küba’ya doğru ilerleyen Rus bandralı gemi o sırada evde uyuyan genç kızla birlikte iki kişinin canına mal oldu. Dokuz kişi yaralandı.
14 KASIM 1991
İstanbul Boğazı’nda koyun yüklü Lübnan bandıralı gemi ile Filipin bandıralı gemi çarpıştı.
Kazada 22.000 koyun İstanbul Boğazı’nın sularına gömüldü. 22 bin baş koyun boğularak telef oldu.
13 MART 1994
100.000 ton petrol taşıyan Kıbrıs Rum Kesimi bandıralı Nassia tankerinin bir kuru yük gemisi ile İstanbul boğazında çarpışması sonucu büyük bir yangın çıktı. 30 kişi hayatını kaybetti. Denize 20 000 ton petrol dökülmüş olup Nassia yara alarak infilak etti. Tanker günlerce yanarak İstanbul’u tehdit etti. Çevre ve hava kirliliği meydana geldi.
İSTANBUL BOĞAZI’NDA YAŞANAN DİĞER ÖNEMLİ TANKER VE GEMİ KAZALARI
1942’de Nazi Almanyası işgali ve Britanya ablukası altında “Büyük Açlık” dönemini yaşayan Yunanistan’a yardım malzemesi taşıyan SS Kurtuluş gemisi, Marmara Adası Saraylar açıklarında kayalıklara çarparak battı.
1994’te Nassia tankeri ile M/V Shipbroker çarpıştı. Nassia’dan sızan petrolün tetiklediği yangın 4 günde söndürülebildi ve 29 mürettebattan 6’sı hayatını kaybetti.
2002’de Malta bayraklı Gotia, Emirgan İskelesi’ne çarptı.
2016’da Karadeniz’den gelen kuru yük gemisi Sarayburnu açıklarında sahil güvenlik botu ile çarpıştı; 4 mürettebat öldü.
2018’de 225 metre boyundaki dökme yük gemisi, Anadolu Hisarı’ndaki Hekimbaşı Salih Efendi yalısına çarptı.
2019’da Boğaz’dan geçen Liberya bandıralı “Songa Irıdıum” adlı yük gemisi, Rumeli Hisarı mevkisinde kıyıya çarptı.