Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından her ay düzenli olarak yayımlanan İnşaat Malzemesi Sanayi Bileşik Endeksi’nin Kasım 2023 sonuçları açıklandı. Rapora göre seçimler sonrası yön arayışı içinde olan Bileşik Endeks, kasım ayı itibarıyla durağan bir döneme girmeye başladı. Ekonomideki sıkılaştırma politikaları sonucu iç pazarda yavaşlama ve satışlarda düşüş daha belirgin hale gelirken, endekste durağan dönemin yerel seçimlere kadar sürebileceği öngörüldü.
İnşaat malzemesi sanayi endeksinde durağan dönem etkisi
Türkiye İMSAD raporuna göre; Bileşik Endeks, eylül ve ekim aylarında sınırlı ölçüde geriledikten sonra kasım ayında durağanlaştı. Bu çerçevede Bileşik Endeks, kasım ayında bir önceki aya göre 0,06 puanlık düşüşle 71,24 puan seviyesinde gerçekleşti. Bu sonuçla birlikte yılın son çeyreğinde durağanlık giderek daha belirgin hale geldi. Bileşik Endeks’in yakın dönemde performansının büyük ölçüde iç ve dış pazarlardaki koşullara bağlı olarak faaliyetlerin seyri tarafından belirleneceği vurgulanan raporda, söz konusu duraklamanın bir süre daha devam etmesi öngörüldü.
Faaliyet Endeksi’nin 4 aylık yükselişi sona erdi
Rapora göre, kasım ayında yeni ekonomi politikalarının iç pazara etkileri ve mevsimselliğin sınırlayıcı döneme girmesiyle faaliyetler de durağanlaştı. Bu çerçevede 4 ay üst üste büyüme gösteren Faaliyet Endeksi, kasım ayında bir önceki aya göre 0,3 puan azalarak 145,3 puana indi. Özellikle yurt içinde para politikasındaki sıkılaşma, faaliyetler üzerindeki etkisini göstermeye başladı. Küresel pazarlarda yavaşlamanın devam ettiği süreçte, mevsimsellik de kasım ayı Faaliyet Endeksi’nin durağanlaşması üzerinde etkili oldu. Tüm bu gelişmeler sonucu kasım ayında alt faaliyet gruplarından özellikle iç satışlarda daralma gerçekleşti. Yurt içi satışların kasım ayında bir önceki aya göre önemli ölçüde düşmesi üzerinde, sıkı para politikasının etkileri görüldü. Diğer taraftan pazarlardaki yavaşlamaya rağmen kasım ayında ihracat artışı gerçekleşti. Ancak söz konusu dönemde, üretimde düşüş gözlemlendi. Yurt dışı ihracat fiyatları ise yeniden önemli ölçüde yükseldi.
Güven Endeksi sınırlı bir artışla 32,96 puana çıktı
Ekonomi çevreleri tarafından dikkatle izlenen Türkiye İMSAD raporuna göre; kasım ayında faaliyetlerde meydana gelen durağanlık, Güven Endeksi’ni de sınırladı. Bu kapsamda güven seviyesi kasım ayında bir önceki aya göre 0,01 puan artarak 32,96 puana çıktı. Güven Endeksi’nin zayıf ve kırılgan kalmaya devam etmesi üzerinde, ekonomi politikalarındaki uygulamaların kalıcılığına yönelik etkiler belirleyici oldu. Türkiye ekonomisine ilişkin güven seviyesinin durağanlaştığına dikkat çekilen rapora göre, yurt içi pazarlara olan güven kasım ayında sınırlı ölçüde azaldı. İhracat pazarlarına olan güven ise kasım ayında yeniden sınırlı ölçüde arttı.
Raporda inşaat malzemesi sanayisinde güvenin yeniden kazanılmasının zaman alacağına vurgu yapılarak, ekonomi politikalarındaki değişimin siyasi olarak sürdürülebilirliği konusunda güven kaygısının sürdüğü belirtildi. Diğer yandan yerel seçimler öncesi hareketlenme beklentisi henüz karşılanmadı. Bunlara bağlı olarak güvenin en azından yerel seçimlere kadar zayıf kalacağı tahmin edildi.
Yurt içi ve yurt dışı siparişlerde düşüş yaşandı
Rapora göre, eylül ve ekim aylarında düşüş gösteren Beklenti Endeksi de kasım ayında durağanlaşarak 0,1 puan geriledi. Beklentileri, yeni ekonomi politikaları ile alınan yurt içi ve yurt dışı siparişleri şekillendirdi. Kasım ayında yeni ekonomi politikalarının daha etkili hale gelirken, yurt içi ve yurt dışı siparişlerde ise düşüşler yaşandı. Bu kapsamda kasım ayında yeni ekonomi politikalarıyla yurt içi siparişler ve dışarıdaki yavaşlama ile ihracat siparişlerindeki düşüşler, beklentileri olumsuz etkilemeye devam etti. Mevsimselliğin de beklentileri sınırlamaya başladığına dikkat çekilen rapora göre, önümüzdeki üç ayın üretim, yatırım ve istihdam beklentileri ise kasım ayında bir önceki aya göre sınırlı artışlar gösterdi. Üretim beklentileri de yeniden sınırlı ölçüde toparlandı.