Türkiye’nin merkezi yönetim bütçesindeki vergi gelirleri, Ağustos 2023’te yüzde 99.8 artarak 543.2 milyar lira, ilk 8 ayda ise yüzde 76 artarak 2 trilyon 596 milyar liraya ulaştı. Böylece özellikle yurttaşın alışverişte (tüketim) ödediği ve dolaylı olarak nitelenen ÖTV, KDV gibi vergi gelirlerindeki büyük artış sonucu geçen ağustosta önemli bir bütçe fazlası oluştu. Bu sonuç, “Krizde bütçeyi yurttaş sırtladı” şeklinde yorumlanırken Hazine ve Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü’nün il bazındaki verileri ise vergilerle ilgili farklı gelişmeleri de ortaya koydu. İşte ilk 8 aylık verilere göre öne çıkan detaylar:
ORTALAMA YÜZDE 74.9
- Mükelleflere tahakkuk ettirilen vergi tutarı geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 76.1 artarak yaklaşık 3.5 trilyon lira oldu. Ödenen 2.6 trilyon lira dikkate alındığında tahakkuk tahsilat oranı ise yüzde 74.92 ile 2022’ye göre pek değişmedi. Ayrıca vergi tahsilatı Türkiye’nin 81 ilinin beşinde azalırken 77’sinde yüzde 21.8 ile yüzde 338.5 arasında arttı.
- Türkiye’de en çok verginin toplandığı il ise yüzde 83.9 artışla 1 trilyon 246 milyar lira vergi ödenen İstanbul oldu. İstanbul’da tahakkuk tahsilat oranı yüzde 82.7 hesaplanırken ilin vergi gelirleri içindeki payı da yüzde 45.95’ten yüzde 47.99’a yükseldi.
- Vergi tahsilatının oransal en çok arttığı il yüzde 338.5 ile Siirt oldu. 1 milyar 179 milyon liralık vergi tahsil edilen bu ilin tahakkuk tahsilat oranı ise yüzde 62.7. Vergi gelirlerindeki payı da yüzde 0.05 oldu.
- Vergi tahsilatında oransal en çok düşüş ise yüzde 65.5 ile Karabük’te. Bu ilde tahsil edilen vergi 604.9 milyon lira. Tahakkuk tahsilat oranı yüzde 30 olan ilin vergi gelirlerindeki payı yüzde 0.02.
- Türkiye’de tahakkuk tahsilat oranı en yüksek il ise yüzde 90.9 ile Kocaeli. Bu ilde yüzde 75.3 artışla 268.1 milyar liralık vergi ödendi. Vergi gelirindeki payı yüzde 10.33.
- Tahakkuk tahsilat oranının en düşük olduğu il de yüzde 29.7 ile Kilis. Bu ilde yüzde 58.4 düşüşle 346.8 milyon liralık vergi tahsil edildi. Toplamdaki payı ise yüzde 0.01.