GYODER‘in Ziraat GYO‘nun katkıları ile hazırladığı ‘GYODER Gösterge’ 2022 2. Çeyrek Raporuna göre; 2022 yılı ikinci çeyrek konut satışları geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık %40,2 oranında artış göstererek 406.335 adet oldu. Böylece, ikinci çeyrek konut satışları veri setindeki en yüksek seviyesine ulaştı, toplam satışlar içerisinden birinci el satışların aldığı pay ise en düşük seviyesine geriledi. Toplam satış adetlerinden ikinci el konut satışları %71,9 oranında pay alırken, birinci el konut satışlarının payı %28,1 ile sınırlı kaldı.
İpotekli satışlar %79,1 oranında arttı
İpotekli satışlarda ise toplam konut satışlarındaki artışın üzerinde bir performans gözlemlenerek geçen yılın aynı dönemine göre %79,1 oranında artış sağlandı. Konut kredisi faiz oranlarının ağırlıklı ortalamasının geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre 31 baz puan artışla %18,28’e yükseldiği ikinci çeyrekte, ipotekli konut satış adedi 101.975 adet oldu. İpotekli satışların toplam satışlar içerisindeki payı da artış eğilimini devam ettirerek bir önceki çeyrekteki %21,4’ten %25,1’e yükseldi. Diğer satışlar ise geçen yılın aynı dönemine göre %30,7 oranında artışla 304.360 adet olarak gerçekleşti.
2022 yılı Haziran verileri bir önceki yılın aynı dönemine göre ipotekli konut satışı %40,63 artarak 40 bin 610 adet oldu. “Konut Satın Alma Gücü Endeksi Türkiye” ortalaması, bir önceki çeyreğe göre %18,8 azalış gösterdi, önceki yılın aynı çeyreğine göre ise %39,7 oranında azalış göstermiş olup 2022 yılı 2. çeyreğinde 55,2 olarak açıklandı.
Mayıs ayında en yüksek artış oranı görüldü
Konut fiyatlarında ise Mayıs ayı verilerinde bugüne kadarki en yüksek artış oranları görülerek konut fiyat endeksinin yıllık değişimi %151,4, yeni konut fiyat endeksinin yıllık değişimi %145,5 olarak gerçekleşti. Konut üretimindeki yavaşlama, enflasyonist etkiler ile konut talebinde görülen süreklilik konut fiyatlarını olumlu yönde etkilemeye devam etti. Bu sonuçlarla konut fiyatları 13 ay art arda artış göstermiş ve Mayıs ayı itibarıyla reel olarak konut fiyatlarının getirisi %44,9’a, yeni konutlarda ise %41,5’e yükselerek en yüksek seviyelerine ulaştı. Türkiye genelinde konut birim fiyatları ise 11.945 TL/m² olarak gerçekleşmiştir. Üç büyük ilden İstanbul’da konut birim fiyatları 19.615 TL/m² ile 20.000 TL/m²’ye yaklaşırken İzmir’de 13.797 TL/m², Ankara’da 8.421 TL/m² oldu.
Belediyeler tarafından verilen yapı ruhsatları verileri
Belediyeler tarafından verilen yapı ruhsatlarının 2021 yılının 4.üncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre bina sayısı %14,0, yüzölçümü %24,1, daire sayısı %16,8 arttı. 2021 yılı toplam konut sayısı henüz açıklanmamakla beraber, 2021 yılı ilk 3 çeyrek sonundaki sayının 40,2 milyonu aştığı belirtildi.
İlk defa satılan konutlar %32,98 arttı
2022 yılı 2. çeyrek verileri bir önceki yılın aynı dönemine göre ilk defa satılan konutlar %32,98 artarak 114 bin 14 adet oldu. İkinci el konut satışları da %49,30 artarak 292 bin 321 adet olarak gerçekleşti. 2022 yılı 2.çeyreğinde toplam konut satışları içerisinde ipotekli konut satışlarının payı %25,1 olarak gerçekleşirken, 2021 yılı toplamında bu oran %19,7 olarak ölçülmüştü. 2022 2. çeyreğinde toplam 406 bin 335 adet konut satışı gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %40,23 oranında artış sağlandı.
Satış işlem hacmi bir önceki çeyreğe göre yaklaşık %81 arttı
İstanbul’da 2022 2.Çeyrek konut satış sayıları ve konut ortalama satış fiyatları dikkate alınarak hesaplanan hacim miktarı 50,2 milyar TL. ilgili çeyrekteki satış işlem hacmi bir önceki çeyreğe göre yaklaşık %81’lik artış gösterdi. 2021 yılının aynı çeyreğine göre ise yıllık %300’lük artış sağlandı.
En çok kredi kullanımı olan ilk 3 il İstanbul, Ankara ve İzmir
Konut kredilerinin bireysel krediler içindeki payı 2022 Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %8,9 azalarak %28,9 oldu. 2022 yılı 1. çeyrek sonu itibariyle toplam konut kredileri içinde takipteki kredi oranı en fazla olan il %0,51 oranla Hakkari olurken, Hakkari’yi %0,48 ile Ardahan ve %0,47 oranla Şanlıurfa takip etmektedir. En çok kredi kullanımı olan ilk 3 il ise sırasıyla İstanbul, Ankara ve İzmir’dir.
Yabancıya satış 21.039 adet olarak gerçekleşti
Yabancılara yapılan satışlar bir önceki çeyreğe göre %46,7 oranında, geçen yılın aynı dönemine göre ise %98,4 oranında artış gösterirken, ikinci çeyrekte yabancılara toplam 21.039 adet konut satışı gerçekleştirildi. Böylelikle, yabancıların toplam satışlar içerisindeki payı geçen yılın aynı dönemindeki %3,7’den %5,2’ye yükseldi. İkinci çeyrekte yabancılara yapılan konut satışlarında ilk sırada %42,4 pay ile İstanbul, ikinci sırada %30,4 pay ile Antalya bulunuyor. Ülke uyruklarına göre en yüksek alım birinci çeyrekte İran vatandaşları tarafından yapılırken, ikinci çeyrekte ise %20,3 oranı ile Rusya Federasyonu vatandaşları tarafından yapıldı.
Yabancıya satış %72,20 arttı
Yabancılara yapılan konut satışları; 2022 yılı 2. çeyreği sonu itibariyle ilk 6 aylık periyotta geçen yılın aynı dönemine göre %72,20’lik büyüme ile 35 bin 383 adet seviyesinde gerçekleşti. 2022 yılı 2. çeyreği sonunda, yabancıların gayrimenkul yatırımlarında en çok tercih ettiği il İstanbul oldu. Yabancıların 2021 ve 2022 yılı tüm gayrimenkul çeşitleri bazında Türkiye’de yaptıkları yatırımlar incelendiğinde, 2022 yılı 2. çeyreği sonunda 2021 yılı aynı dönemine göre toplam taşınmaz adedi bazında %68,1 artış görülmektedir. 2022 yılı 2. çeyrekte yabancıların edindiği gayrimenkullerin %29,3’ünün ise “Vatandaşlık” işlemine konu olduğu görülmektedir.
Ukrayna ve Kuveyt ilk kez ilk 10’da
Yabancıların tüm gayrimenkul çeşitleri bazında Türkiye’de yaptıkları yatırımları incelendiğinde; 2022 yılı 2. çeyreği sonunda 2021 yılı aynı döneminden farklı olarak Ukrayna ve Kuveyt’in Türkiye’yi tercih eden ilk 10 ülke arasında yer aldığı görülüyor. Rusya Federasyonu, İran ve Irak ise sırasıyla ilk üçü paylaşmaya devam ediyor.