Cumhuriyetin 100’üncü yılına atıfla 2023 metre olarak inşa edilecek dünyanın orta açıklığı en uzun köprüsünde siluet ortaya çıktı. 1915Çanakkale ismini alacak köprünün tam dört yılda bitirilip Mart 2022’de teslim edilebilmesi için 7 bin kişi, 7 gün 24 saat çalışıyor. Kulelerin inşaatlarının önemli ölçüde tamamlanmasının ardından kılavuz köprü halatları gerildi üzerinde çalışılacak kedi yolu inşa edildi. Ana halatın asılmasının ardından tabliyelerin yerleştirilmesi tamamlanacak. Köprüde 2 bin, köprü için inşa edilen otoyolda 5 bin kişi çalışıyor. Sadece köprü için çalışan 2 bin kişinin 393’ü kadın. Bu kadınlardan 53’ü mühendis. Personelin 70’i de yabancı. Proje ortaklarından Limak’ın kadın patronu Ebru Özdemir, kadın gazetecileri davet ettiği ilk basın gezisinde simgelerin köprüsünün kadın istihdamı için de önemine dikkat çekiyor.
Tabanı mıcır, boyu Eyfel’den yüksek
Köprünün kulelerinin yüksekliği 334 metreyle 300 metre uzunluğundaki Eyfel Kulesi’ni geçiyor. geçiyor. Dünyanın en yüksek kuleli asma köprüsü olduğu için dünyanın en büyük kule vinçleri inşaatta çalışıyor. Kulelerin üst kısımlarına Seyit Onbaşı’nın Çanakkale Savaşları’nda namluya sürdüğü top mermisini temsil edecek motifl er konulacak. 2023 metreyle dünyanın en uzun orta açıklı köprüsü olma unvanını kazanacak olan 1915 Çanakkale Köprüsü, bittiğinde yaklaşım viyadükleriyle beraber 4 bin 608 metre olacak. Projenin 18 Mart 2022’de hizmete alınması bekleniyor.
Çanakkale rüzgarları ile meşhur ayrıca deprem bölgesi… Bu nedenle köprü önemli bir mühendislik çalışması ile tasarlanmış. Deniz tabanına çakılan demir kazıklar üzerine mıcır yataklar yapılmış ve bir futbol sahası büyüklüğündeki kesonlar bu alana bir bağlantı olmadan yerleştirilmiş durumda. Kuleler bu kesonların üstünde yükseliyor.
16 yılda 14.5 milyar Euro ekonomik katkı
İnşaatın yapımını üstlenen Güney Koreli Daelim ve SK Engineering ile Limak ve Yapı Merkezi uluslararası bir danışmanlık firmasına rapor hazırlatmış durumda. Rapora göre, köprü ve otoyol projesinin toplam ekonomik aktiviteye katkısı 14.5 milyar Euro. 2017-2034 döneminde projenin yaratacağı katma değer 11.2 milyar Euro olarak tahmin edilirken, projenin istihdam ve refah artışına paralel olarak hizmetler ve mal sektöründe 3 milyar Euro’nun üzerinde ek harcamayı teşvik edeceği belirtiliyor. Beklenen vergi geliri de aynı dönem için 2.5 milyar Euro.
1054 Pina midyesi taşındı yunuslar için projeyi durdurdu
Proje için çevresel etki değerlendirmeler de yapılmış… Çanakkale Köprüsü proje müdürü Reşit Yıldız’ın anlattığına göre, deniz dibine kazık çakılması yunusları etkilediği için 52 kez iş durdurulmuş. Nesli tükenen deniz altındaki Pina midyeleri için 18 Mart Üniversitesi’yle çalışma yapılmış. 1054 pina deniz dibinden alınarak, yaşayabileceği başka bir yere nakledilmiş. Kesilen 1 ağaç karşılığında 5 ağaç dikilmiş. Proje sonunda 433 bin ağaç dikimi tamamlanmış olacak.
Özdemir: 12 yıl sonra kar küreme aracı dahil devlete teslim edeceğiz
Limak Holding’in Yönetim Kurulu Başkanı Ebru Özdemir, Yap-İşlet-Devret (YİD) projesinde sözleşme süresinin 16 yıl olduğunu söyledi. Ancak inşaat süresi çıkartıldığında sürenin 12 yıla düştüğünü kaydeden Özdemir, “O süre dolunca kar kürüme aracı dahil devlete köprüyü teslim edeceğiz. Köprünün ömrü iyi bakımla birlikte 150 yıl. Biz projeyi sadece 12 yıl işleteceğiz, daha sonra burası devletin olacak. Ondan sonra devlet işletebilir ya da işletme ihalesine çıkıp satarak yeniden buradan para kazanabilir” şeklinde konuştu.
İlk defa Türk müteahhitler köprü bitirmesine sahip olacak
Özdemir, köprünün gerekli olup olmadığı sorularının çok anlamlı olmadığını kaydederek, “Biz Sabiha Gökçen Havalimanı’nı inşa ettiğimizde çok az yolcusu vardı. Ama ucuz havayolu kavramı ile pek çok yeni iş modeline ilham oldu. Şu anda çok yoğun bir kapasite ile çalışıyor” diyerek, şunları söylüyor: “Önemli sanayi ve tatil rotaları için kritik önemdeki Ege Bölgesi, 1915Çanakkale Köprüsü’nün tamamlanmasını bekliyor. Köprünün tamamlanmasıyla; İzmir, Balıkesir, İstanbul’un lojistik yükünü çeken, tatil ve bayramlarda kilometrelerce araçlık kuyrukların oluştuğu Çanakkale köprü tamamlandığında yatırımların da merkezi olacak. Köprünün bölgede milyarlarca euroluk ekonomik katkı yaratması bekleniyor. Çanakkale Köprüsü tamamlandığında İpsala Sınır Kapısı’ndan giren bir yük hem İstanbul’da trafik yaratmayacak hem de daha hızlı ve transit şekilde (1 saat 15 dakika) Kuzey Ege’ye ulaşabilecek.” Özdemir’in tek amaçlarının projeyi zamanında teslim etmek olduğunu kaydederek, sürenin uzamasının kendilerini zarara götüreceğinin altını çiziyor.
Arıoğlu: Kâr değil fedakarlık projesi
Yapı Merkezi’nin Yönetim Kurulu Başkanı Başar Arıoğlu da projenin kendileri için kâr değil, fedakarlık projesi olduğunu belirtti. Yatırımcıların burada birçok risk aldığını anlatan Arıoğlu, “Devlet YİD projeleriyle büyük yatırımları özel sektöre yaptırarak, buraya harcayacağı kaynağı başka yere aktarıyor. Projeyi yapan firmalar da işletme süresi sonunda yatırımı sırtına alıp götürmüyor, devlete teslim ediyor” şeklinde konuştu. Projenin ihale şartnamesine göre 45 bin araç garantisi verildiğini hatırlatan Arıoğlu, şunları söyledi: “Bunun olmaması durumunda devlet ödeme yapıyor belki ama üzerine çıkıldığında da her araçtan işletmecinin kazandığı gelirin yüzde 30’u devlete kalıyor. Avrasya Tüneli’nde önceki gün 55 bin geçiş oldu. Pandemi olmasa geçişler verilen garantinin çok çok üzerine çıkardı bu yıl. Çanakkale Köprüsü’nün de açıldıktan sonra özellikle Avrupa transitlerinde çok kullanacağını düşünüyorum.” Toplantıya Güney Koreli SK Genel Müdür Yardımcısı Seung Soo Lee de katıldı.
Kulede ilk kez kadın gazeteciler ağırlandı
Limak Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ebru Özdemir (sağda), Türkiye’nin Mühendis Kızları gibi önemli projelere imza atan bir isim. Köprünün 300 metrelik çalışma alanındaki Asya kulesine Özdemir ilk kez kadın gazetecileri davet etti. Yapı Merkezi Yönetim Kurulu Başkanı Başar Arıoğlu (solda) ile Ebru Özdemir’in arasında bu unutulmaz anı ölümsüzleştirirken, köprünün teknik özelliklerini de dinledik. Türkiye’nin en rüzgarlı bölgelerinden birinde inşa edilen köprü hem akıntı hem rüzgar hem de deprem için önemli çalışmalar yapılarak inşa ediliyor. Üstelik köprü orta açıklığı 2 kilometreyi geçtiği için de statiği önemli. Bu nedenle köprünün üzerinden geçtiği yol ters kanat şeklinde inşa edilecek. Rüzgarlar dikkate alınarak, köprüde 9 metre orta refüj boşluğu ile birlikte toplam 45 metre genişliğe sahip ortotropik ikiz kutu kesitli çelik tabliye kullanılmasına karar verilmiş.
İş dünyasının yeni sorusu: Antikorun kaç?
İş dünyasının önde gelen pek çok ismi COVID-19 atlattı. Hastalığı atlatan iş insanları arasında yeni bir soru gündemde: Antikorun kaç? Ebru Özdemir’in babası Nihat Özdemir de hastalığı atlatan isimlerden birisi. Ebru Özdemir, babasının sağlığının sorulması üzerine Nihat Özdemir’in antikor oranını söyleyerek cevap veriyor. IgM (erken evre antikoru) antikoru, kişinin COVID-19 virüsü ile yakın zamanda karşılaştığını gösteriyor. Bu antikor koruyucu değil. 7’nci günden itibaren tespit ediliyor, 21’inci günden itibaren kayboluyor. IgG (geç cevap antikoru) ise, COVID-19 enfeksiyonunun geç döneminde ortaya çıkıyor. IgG üretimi enfeksiyonun 14. günden itibaren başlıyor ve kanda kalmaya devam ederek uzun süreli bağışıklık sağlıyor. Oranlar hakkında yeterince bilgimiz yok ama ‘Antikorun kaç’ yeni dönemin önemli sorularından biri olarak iş sohbetlerine girmiş durumda.
Bu catwalk podyumda değil, köprüde
Catwalk, Türkçesiyle kedi yürüyüşü, moda ve tekstil sektöründe faaliyet gösteren okurlarımız için çok tanıdık bir tabir. Mankenlerin, podyumda yürüyüşlerini tarif ediyor. 1915Çanakkale Köprüsü’nde başka bir catwalk ile tanıştık. Catwalk, köprü inşasında kullanılan bir çalışma platformu. İşçilerin üzerinde yürüyerek çalıştığı bu yol, köprüyü ana kablonun çekilmesi aşamasına hazırlıyor. İki bölümden oluşan catwalk’un yüzde 70’i bitmiş durumda. Catwalk klavuz halatlarının çekimi geçen eylülde yapılmıştı. Bu da kısa bir süre sonra tabliye montajına başlanabileceğine işaret ediyor.