İBB Genel Sekreter Yardımcısı Buğra Gökce, İstanbul’daki barınma krizine karşı çözüm önerisi açıkladı. Gökçe, “Göçecek yeri olmayanlar, yaşlılar, emekliler İstanbul’da barınma imkanını kaybedecek ve sokakta yaşamlarını sürdürmek zorunda kalacak” dedi.
İBB Genel Sekreter Yardımcısı Buğra Gökce, İstanbul’da giderek derinleşen barınma krizine karşı 11 maddelik çözüm önerisi sıraladı. “Önemli bir insani kriz ile karşı karşıyayız” ifadelerini kullanan Gökçe, sosyal konut üretiminin teşvik edilmesi, evini yenilemek isteyenlere kredi ve faiz desteği sağlanması, yabancılara konut satışı uygulamasının durdurulması gibi önerilerde bulundu.
“2018 – 2022 yıllarında 2 milyon 182 bin vatandaşımız İstanbul’dan başka şehirlere göç etti” diyen Gökçe, “Göç eden her 5 vatandaşımızdan 1’inin göç etme nedeni “daha iyi konut ve yaşam olanaklarına” kavuşmak” ifadelerini kullandı.
Gökçe, İstanbul’da son beş yılda ilk ilanlarda konut kira bedelinin yüzde 843 oranında arttığını, ortalama kira bedelinin 13 bin 300 liraya yaklaştığını ve asgari ücretin kirayı karşılama oranının yüzde 85’e düştüğünü belirtti. İstanbul Planlama Ajansı’nın araştırmasına göre emekli maaşının ortalama kiranın yalnız yüzde 40’ını karşılayabildiğini belirten Gökçe, “İlk ilanlarda aylık kira artışı yüzde 4’ü aşmış durumda. İngiltere’de konut fiyatları yüzde 3,1, Almanya’da yüzde 1 düşerken, Amerika’da sadece yüzde 0,7, Fransa’da 2,7 artarken, bizde her ay konut fiyatı yüzde 4 düzeyinde artıyor” ifadelerini kullandı.
‘EMEKLİLER İSTANBUL’DA BARINMA İMKANINI KAYBEDECEK’
Gökçe, bu durumun sonuçlarını şöyle sıraladı:
“1- İlk işe girenlerin, asgari ücretlilerin, emeklilerin gelirleriyle İstanbul’da barınma olanağı gittikçe azalıyor.
2- Konut ve yaşam giderlerindeki yükselen artış vatandaşlarımızın sahip olduğu mülkleri satmasına ve mülksüzleşmesine neden oluyor. 2002 – 2022 döneminde konut sahipliği oranı yüzde 73’den yüzde 56’ya geriledi.
3- Çalışanlar, emekçiler, emekliler İstanbul’dan göç etmek zorunda kalırken, yabancılar vatandaşlarımızın mülklerini alıyor ya da yüksek gelir grupları ikinci, üçüncü konutlarını alıyor.
4- Yakın zamanda bir çok sektörde çalışanların gelirleri barınma masraflarını karşılayamayacağı için çalışanlar başka şehirlere göç edecekler. İstanbul’daki bir çok sektör istihdam açısından sıkıntıya girecek. Düzensiz ve kaçak göçmenler burada devreye girecek ve bir çok sektör kendi vatandaşlarımızın çalışmadığı bir düzene geçecek.
5- Göçecek yeri olmayanlar, yaşlılar, emekliler İstanbul’da barınma imkanını kaybedecek ve sokakta yaşamlarını sürdürmek zorunda kalacak. Büyük bir insani kriz kapımızda bekliyor.”
11 MADDELİK ÖNERİ LİSTESİ
“Peki ne yapılması lazım?” diye soran Gökçe, “Anayasa’nın 57’inci maddesinde konut hakkı belirtilmiştir. Devletin bu maddede belirtilen görevi acilen yerine getirmesi gerekir” diyerek önerilerini şu 11 maddede sıraladı:
“1. Sosyal Yardımlı Konut, Sosyal Kiralık Konut, Mülk Sosyal Konut ile Halk Konut olarak vatandaşlara farkı seçenekler sunulmalı.
2. Öğrenci Evleri ve Öğrenci Sitelerinin geliştirilmesi ve inşası için özel teşvik ve destekler sağlanmalı.
3. Genişletilmiş Konut Finansman Sistemi uygulamaya konmalı.
4. Konut inşaat ve konut satın alma kredilerinin maliyetleri ucuzlamalı.
5. Konut Tasarruf Birlikleri, Konut Kooperatifleri, Konut Dayanışma Sandıkları, Sosyal Güvenlik ve Emeklilik Fonları sosyal konut üretimi için teşvik edilmeli.
6. Sosyal konut inşa edenle inşaat malzemesi üreten iktisadi teşebbüsler desteklenmeli.
7. Yerli inşaat sanayisinin rekabet düzeyi arttırılmalı.
8. Evini yenilemek veya güçlendirmek isteyenlere uzun vadeli bir kaç yıl ödemesiz kredi ve faiz desteği verilmeli.
9. Esnek ve dayanıklı yapı malzemeleri ile inşaat yapılması özendirilip kolaylaştırılmalı.
10. Boş konut stoğu etkin değerlendirilmeli, kademeli emlak vergisi ve evini riskli yapıdan çıkan yurttaşa veren ev sahibine vergi indirimi değerlendirilmeli.
11. Yabancılara konut satışı uygulaması durdurulmalı.”
Artı Gerçek