İlan sitelerinde uçuk fiyatlarla satılığa ya da kiralığa çıkarılan evler ya hiç yoklar ya da aslında satılık ve kiralık değiller. Amaç mahallenin/sitenin rayicini yükseltmek.
Konutta satış ve kiralamalarda daha fazla komisyon almak isteyen bazı emlakçılar akıl almaz hilelere başvuruyor. Sahte ilanlarla mahalleye veya bölgenin kira fiyatlarını belirleyen emlakçılar, aslında olmayan satılık evlerle de fiyatları şişiriyor. Ev sahiplerini ikna edip kiracıları tahliyeye zorlayan da var.
SAHTE İLANLAR
Yenişafak’tan Aybike Eroğlu’nun haberine göre işini doğru yapan emlakçılar ve vatandaşlar, barınma ihtiyacını çıkmaza sokan emlakçıların akıl almaz yöntemlerini Yeni Şafak’a anlattı:
Konut fiyatlarını şişirmek için en yaygın kullanılan yöntem sahte ilanlar. Dairenin bulunduğu bölgeyle ilgili sahte ilanlar yayınlayan bazı emlakçılar, değerinin çok üstünde meblağlarla fiyatları yükseltiyor. Kendi satacağı daireyi ortalamanın altında tutan emlakçılar müşteriyi avlayıp komisyonu kapıyor. Yaptığımız araştırmalar da bunu ortaya koyuyor.
OLMAYAN SATILIK EV
Bir Yeni Şafak okurunun, İstanbul Kurtköy’de 25 Ağustos 2020’de 865 bin lirayken favoriye eklediği 3+1 dairenin fiyatı her ay 150-200 bin lira arttırıldı. Dairenin şu anki fiyatı 3 milyon 870 bin lira. Ev 2 yıldır ilanda duruyor çünkü gerçekten satılık değil.
Bu durum, emlakçı ve daire sahibinin sitenin rayicini yükseltmek için yaptıkları bir oyun. Okuyucumuz aynı sitedeki bir başka sahtekarlığı da şu şekilde anlattı:
“Yüksek fiyat konulan ve 4-5 aydır ilanda duran dairenin sahibini aradım. Satılık olmadığını söyledi. Niye ilan verdiğini sordum. Birçok kişinin evin içini merak ettiğini, kolaylık olsun diye fotoğrafları siteye yüklediğini iddia etti.”
SAHTEKARLIK İTİRAFI
Fiziki ilanlarla da vatandaşlar kandırılıyor. Özellikle sitelerde birkaç daireye satılık ya da kiralık olmadığı halde ilanlar asılıyor. Kendilerini arayanlara gerçek dışı fiyat çeken emlakçılar bölgedeki fiyatları belirliyor. Bir başka okurumuz, kendisini arayan emlakçının “Evinizi 15 bin liraya kiraya verelim” teklifinde bulunduğunu anlattı.
“Benim evim kiralık değil” deyince aldığı cevap sahtekarlığın itirafı oldu: “Biliyorum, evi gerçekte kiraya vermeyeceğiz. Sadece ilan olacak, mahallenin rayicini yükseltmek istiyoruz.”
EMLAKÇILAR ANLAŞIYOR
Başvurulan yöntemlerden birisi de bölgedeki tüm emlakçıların anlaşması. Eyüp’te faaliyet gösteren bir emlakçı, bazı bölgelerde emlakçıların ortak hareket ettiği, fiyatların birlikte belirlendiği ve bu fiyatların dışına çıkılmadığı bilgisini verdi.
Emlakçıların fazla komisyon almak için başvurduğu bir başka yöntem ise mal sahiplerinin ikna edilmesi. Evini satmak isteyen mal sahibiyle görüşen emlakçılar, değeri 1 milyon olan daireyi kendisine vermesi için ev sahibine “Ben 1,2 milyona satarım” diyor. Aynı ev için “1,8 milyona satarım” diyen emlakçılar da çıkıyor. Bu durumda ev sahipleri evini kim daha yüksek fiyata satacağını iddia ederse sorumluluğunu ona veriyor. Bu durum ev ve evlerin bulunduğu bölgedeki fiyatları bir anda iki katına çıkartıyor.
İki katına bağlarız
Emlakçıların piyasayı yükseltmek için çeşitli taktiklerle satış-kiralama yaptığını ifade eden Emlakçı Enes Sefa Yürekli, bazı meslektaşlarının kendi aralarında adeta fiyat arttırma yarışına girdiğini söyledi.
Yürekli, “Mal sahipleri dairelerini en iyi fiyata satmak istiyor, emlakçılar da bundan faydalanıp daireyi kapabilmek için fiyatı yüksekten veriyor. 1 milyonluk dairenin satışının kapılabilmesi için A emlakçısı 1,2 milyona satarım derken, B emlakçısı 1,8 milyona bağlarım diyor. İşte piyasadaki fiyatlar böyle artıyor” dedi.
Diğer fiyat arttırma oyunu ise internet siteleri üzerinden verilen sahte ilanlar. Yürekli, emlakçıların bir bölgede elindeki daireyi satabilmek için 10 tane yüksek fiyatlı ilan yayınladığını anlattı:
“Bu sayede asıl satılması planlanan dairenin fiyatı en düşük olduğu için daire rahatlıkla satılıyor. Fakat evini satacak kişi bölgede fiyat araştırması yaptığında, bir sürü yüksek fiyattan ilan görünce kendi evini de ‘piyasası böyle’ diyerek o fiyattan satışa koyuyor. İstanbul’daki ilan fiyatlarının yükselmesinde en büyük etken işte bu sahte ilanlar.”
Eski kiracını çıkart
Özellikle eski kiracı olup dairede mevcut piyasa koşullarının altında oturan vatandaşlar da emlakçıların mağduru. Son dönemde ev sahipleri “Ya şu kirayı ver, ya da çık. Emlakçı 3 katına kiraya vereceğini söylüyor” gibi söylemlerle kiracılara dünyayı dar ediyor. Piyasayı dalgalandırma yöntemiyle bölgenin kira fiyatını yükselten emlakçılar hem kiracıyı mağdur ediyor, hem de yüksek fiyattan kiraladığı evlerden yüklü komisyon kazanıyor. Kirasına yüzde 140 zam yapılan Aysel Yılmaz şunları anlattı:
“Bu kadar kirayı da ödemem mümkün değil. ‘Zam üzerine konuşabilir miyiz’ diye aradım. Bana ‘Konuşacak bir şey yok, emlakçıyla görüştüm. Kiranın piyasa koşullarına göre oldukça uygun olduğunu söyledi’ dedi. Emlakçı ‘Kiracın zammı kabul etmezse çıkmasını söyle. 3 katına kiraya veririm’ demiş.”