Türkiye genelinde ocak ayının ortalarına gelinmesine rağmen ortalamaların üzerindeki hava sıcaklığı alarm veriyor. Önümüzdeki hafta sıcaklıkların daha da artması, bazı bölgelerde 20 dereceye kadar çıkması bekleniyor. Bu durum doğalgaz tüketimini düşürerek bütçeye olumlu katkı veriyor. Doğalgaz tüketiminin son haftalarda günlük 300 milyon metreküpten 200 milyon metreküp seviyesine gerilediğini belirten BOTAŞ eski Genel Müdürü Gökhan Yardım, “Tüketimde ciddi bir düşüş söz konusu, bütçe açığının azalmasının ardında bu düşüş var. Doğalgaz fiyatları da arzın azalması paralelinde düşüyor” dedi.
2022 yılına dair bütçe açığı 4 Eylül 2022’de açıklanan orta vadeli programda 461 milyar TL olarak öngörülürken, geçtiğimiz hafta 139.1 milyar TL olarak açıklanmıştı. Aradaki farka dair bir tahmin, ekonomist Uğur Gürses’in son yazısında şöyle ortaya kondu: “Tahminimi söyleyeyim; bütçeden BOTAŞ’a yapılan transferler dikkate alınarak OVP’de yer alan bu tahmin yapılmış olmalıydı. Ancak ne oldu ise dört ayda tılsımlı bir el değmiş ve bütçe açığında ‘güller açmıştı”.”
Gaz fiyatları 16 ayın dibinde
BOTAŞ eski Genel Müdürü Gökhan Yardım ise aradaki lehte farkın doğalgaz tüketiminde sıcak havalar kaynaklı keskin düşüşten kaynaklandığını söyledi. “Günlük doğalgaz tüketimimiz son haftalarda 300 milyon metreküpten 200 milyon metreküpe geriledi” diyen Yardım, Avrupa’da da mevsim normallerinin üzerindeki sıcaklar nedeniyle beklenen tüketim rakamlarına ulaşılmadığını, arzdaki bu düşüşün gaz fiyatlarını son 16 ayın en düşük seviyesine çektiğini anlattı. Yardım, “Avrupa doğalgaz fiyatları geçtiğimiz 16 ayın en düşük seviyesinde, Eylül 2021 fiyatları seviyesine düştük. Bulgaristan’ın Bulgargaz’ı Şubat ayında fiyatları yüzde 24,5 indireceğini ilan etti. Türkiye’de de bu düşüşün fiyatlara şubat ve martta yansımasını bekliyoruz” ifadesini kullandı. Yardım, Ukrayna-Rusya savaşının sonlanması yolunda bir gelişme olursa fiyat düşüşünün devam edeceğini söyledi.
Küresel ısınma getirdiğinden fazlasını götürecek
Ancak küresel ısınma doğalgaz kullanımının düşmesine yol açarken kuraklıkla birlikte su kaynaklarının da azalmasını beraberinde getiriyor. Nişantaşı Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Şenay Yalçın iklim şartlarının Rusya’ya olan bağımlılığı minimize ettiğini ve Avrupa’nın da elini rahatlattığını söyledi. Yenilenebilir enerjinin devreye girmesinin de süreçte etkili olduğunu anlatan Yalçın, “Ancak iklim krizi enerjide, doğalgaz tüketimindeki düşüşün sağladığı avantajdan daha büyük sorunlar yaratacak. Su kaynaklarının azalması hidroelektrik santrallerinin üretimini kaçınılmaz olarak etkileyecek” dedi. Yalçın, Türkiye’de enerjide kurulu gücün yüzde 54’ü yenilenebilir enerji iken, üretimin üçte birinin yenilenebilir enerjiden geldiğini de ekledi. Prof. Yalçın, “İklim krizi paralelinde enerjide yeni dengeler oluşacak” diye konuştu.