Yıl boyunca temel ihtiyaç maddelerinin dışında tüm alanlarda kemer sıkan vatandaş, faizlerin gerilemeye başlamasıyla kredilere yöneldi. Ancak, yeni kredileri borç kapatmak ya da vade ötelemek için kullandı.
Merkez Bankası, Para Politikaları Kurulu’nun (PPK) 12 Aralık’ta gerçekleştirdiği toplantıda politika faizini yüzde 12’ye indirdi. Yılın ilk yarısında yüzde 24 olan kredi faizleri böylece yılın sonunda aylık bazda yüzde 1 sınırına geriledi. Yüksek faizle kredi kullanan vatandaşlar yılın üçüncü çeyreğinde faizlerin yeniden gerilemeye başlamasıyla tüketici kredilerine yöneldi. Böylece yıl içinde yüksek faizle kullanılan kredilerde vadeler uzatıldı, maliyetler düşürüldü.
Hangikredi.com CEO’su Oray Durmazoğlu, ihtiyaç kredisine olan talebin yıl ortalamasına göre son 3 aydır yüzde 50’nin üzerinde olduğunu kaydederek, faizlerin yüksek olduğu dönemde kredi çekenlerin faiz indirimi ile birlikte yapılandırmaya gittiklerini aktardı.
Faiz oranlarının konut kredisinde aylık yüzde 0.99’a, ihtiyaç kredisinde aylık yüzde 1.08’e kadar gerilediğini hatırlatan Durmazoğlu, “Kredilerde yaşanan faiz indirimiyle birlikte özellikle, ertelenen konut talepleri için kredi arayışında artış yaşandı. Taşıt kredisinde ise bankaların otomobil firmaları ile yaptığı anlaşmalar neticesinde sunulan indirimli faiz oranları taşıt kredisine olan ilgiyi artırdı. Tüketicideki ilginin yanı sıra bankaların kredi onaylama oranları da arttı” dedi.
FAİZDE GERİLEME SÜRECEK
MB’nin yılın ikinci yarısında attığı adımları yorumlayan Durmazoğlu, piyasaların faiz indirimini olumlu karşıladıklarını belirterek, “Büyük özel bankalardan son dönemde konut kredisinde yüzde 1’in altına gelen banka sayısı arttı. Faiz düşüşü sebebiyle mevduat tarafında mevduat faiz oranları yüzde 12’li seviyelerden yüzde 11’li seviyelere geriledi. Gerilemenin devam edeceğini düşünüyoruz” diye konuştu.
Türkiye’nin en çok yeniden yapılandırma ve borçları için kredi çektiğini söyleyen Durmazoğlu, “Yani, yüksek faizle alınan kredilerin düşük faizli kredi seçenekleri ile yeni ödeme planı oluşturulup önceki kredilerden kalan taksit sayısının üzerinde bir vade ile aylık taksit tutarının düşürülmesi ve böylelikle ödemelerin kolaylaştırıldığını görüyoruz. Ayrıca kredi kartı borçlarını kapatmak üzere kredi kullanımı da öne çıkıyor. Bunların dışında tatil, eğitim, evlilik ve yatırım amacıyla kullanılan kredilerin oranı düşük seyretti” dedi. Vatandaşların konut talebinin hareketli olduğunu ancak bunun çok düşük oranlarda seyrettiğini anlatan Durmazoğlu, konut sektörünün eski günlerine dönebilmesi için inşaat firmaların da sürece destek olmaları gerektiğini belirtti.
2020’de KOBİ kredilerinin ön plana çıkacağını dile getiren Durmazoğlu, taşıt kredileri ile ilgili, “Şu anki duruma baktığımızda taşıt için talep var. Ancak düşük araç stoğu oluşturulduğundan bu talebi karşılayacak araç bulmak kolay olmuyor” ifadelerini kullandı.
Oray Durmazoğlu
‘Ertelenmiş talep harekete geçebilir’
2019’da Türkiye en çok ne kredisi kullandı, hangi kredi türünü aradı? şeklindeki sorumuzu da cevaplandıran hangikredi.com CEO’su Oray Durmazoğlu, “En çok aranan kredi türü her zamanki gibi ihtiyaç kredisi oldu ancak Merkez Bankası’nın temmuz ayından itibaren yaptığı politika faiz indirimleri, konut kredisi faizlerinin düşmesini sağladı. Bu da tüketicilerin bir süredir ertelemiş olduğu konut talebini harekete geçirdi. Kamu bankalarının faiz oranını yüzde 0.99’a indirmesi ve ardından özel bankaların da konut kredisi faizlerini indirmesi ile konut başvurularında artış yaşandı” ifadelerini kullandı.