30 yılı aşkın süredir, özellikle dar gelirli kişilerin tasarrufa dayalı ev, otomobil ve ticari iş yeri edinimine finans sağlayan tasarruf finansman sektörü, 31 Ekim tarihinde gerçekleştirilen 2. Finansın Geleceği Zirvesi’nde masaya yatırıldı. T.C. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, BDDK Başkanı Mehmet Ali Akben, SPK Başkanı İbrahim Ömer Gönül, SEDDK Başkanı Mehmet Akif Eroğlu, FKB Başkanı Ali Emre Ballı ve Fuzul Tasarruf Finansman AŞ Yönetim Kurulu Başkanı ve FKB Tasarruf Finansman Sektör Kurulu Başkanı Eyüp Akbal’ın yanı sıra bankacılık ve finans sektörünün önemli temsilcilerinin katıldığı zirvede, finansın dünü, bugünü ve geleceği alanında uzman isimlerce ele alındı. Zirvede sektörün beklenti ve taleplerini, sözleşme limitlerinden, kamu desteklerine kadar birçok konuyu dile getiren Eyüp Akbal, tasarruf finansman sektörünün finans pastasındaki payını artırmayı hedeflediklerini kaydetti.
Arsa, mal ve hizmetler sisteme eklenmeli
Tasarruf finansman şirketlerinin sektör temsil kurulu toplantısında gündeme gelen yönetmelik ve kanunu geliştirmeye yönelik tavsiye kararından zirvede bahseden Akbal; “Çekilişli sistem sözleşmelerindeki 1 milyon TL üst sınır, günümüzdeki konut fiyatları göz önünde bulundurularak 10 milyon TL olarak revize edilmesini bekliyoruz. Yönetmelikle sınırlandırılan 1 milyon TL ve üzeri sözleşme tutarı genel sözleşme tutarlarının yüzde 15’ini geçemez maddesi, 10 milyon TL olarak değiştirilmesi tüm taraflar için faydalı olacak. Sonraki yıllarda ise bu limitler geçmiş yılın enflasyon rakamlarıyla otomatik olarak güncellenebilir. Bireysel sözleşmelerde teslimat için tasarruf tutarının yüzde 40’a ve toplam vadenin 5’te 2 oranına ulaşması gerekiyor. Bireysel sözleşmelerde sisteme peşinatlı giren müşterilerimizin tahsisat zamanı geldiğinde verdiği peşinat oranında teslim tarihinin geri çekilmesi, çekilişli sistemlere de eklenebilmelidir. Altın, enflasyon veya konut endeksli kampanya modellerinin de önü açılabilir, ayrıca tasarruf fon havuzunun altın veya kur korumalı hesaplarda tutulması alternatifleri de sağlanabilmelidir. Yönetmelikte bulunan konut ve çatılı iş yeri finansman dönemi 120 aydan 180 aya, araç finansmanı ise 60 aydan 100 aya çıkarılması tasarruf tabanını artıracaktır. Tasarruf finansman firmalarının finansman sağladığı konut, araç, çatılı iş yeri ile sınırlı olan ürünlere; arsa ve BDDK’nın uygun göreceği mal veya hizmetlerin ediniminin de eklemesi ile ilgili kanun değişikliğine ihtiyaç duyuluyor” şeklinde konuştu.
Sektör BES’e sağlanan destek ve teşvikin bir benzerinin uygulanmasını istiyor
Sektörün, birikim sahiplerine yalnızca ev, taşıt ve çatılı iş yeri için finansman sağladığını, hizmet verilen alanın dar olduğunu söyleyen Akbal, “Sektör temsilcileri olarak yeni ürün ve paketleri de sistemin içine dâhil etmek istiyoruz. Küçük çaplı birikimlerin ekonomiye kazandırılmasına yönelik çeyiz, eğitim, tatil ve hac-umre paketleri hazırlanabilir. Bireysel Emeklilik Sistemi, diğer yatırım araçlarından farklı olarak devlet katkısıyla da destekleniyor. BES’e dâhil olan tasarruf sahiplerine, yatırdıkları 100 TL’ye devlet tarafından yüzde 30 katkı sunuluyor. BES’te yürütülen destek ve teşvikin bir benzerinin konut ediniminde sektörümüze uygulanmasını temenni ediyoruz” açıklamalarında bulundu.
Sektör, gelir dağılımı piramidinin tabanındaki yüzde 80’ini hedefliyor
Temmuz 2022 itibarıyla sektörde 6 şirketin 416 şube, 4 bin 700’ü aşkın çalışan ile hizmet verdiğini kaydeden Akbal, “Sektörümüz bugün itibarıyla 13 milyar TL aktif büyüklüğe sahip. Tasarruf döneminde 230 binden fazla müşterinin 53 milyar TL tutarında sözleşmesi bulunuyor. Söz konusu dönemde 131 bin müşteriye 19 milyar TL finansman sağlandı. Sektör her yıl üstüne katarak, yeni müşteriler edinerek aktif büyüklüğünü geliştirerek yoluna devam ediyor. Sektörümüz 30 yıllık geçmişinde ekonomik manada birçok olumsuzluklarla karşılaştı. Birçok enflasyonist durumla mücadele etti ve bugünlere gelene kadar bu yöndeki kaslarını geliştirdi. Dolayısıyla sektör, önümüzdeki süreçte daha da büyüyecektir. Sektör, gelir dağılımı piramidinin tabanındaki yüzde 80’ini hedefliyor” dedi.
Sosyal konut hamlelerinde sektör temsilcileriyle adımlar atılabilir
Türkiye’de yıllık ortalama konut ihtiyacının 1 milyon olduğunu sözlerine ekleyen Akbal sözlerine şöyle devam etti: “2021 Aralık ayı itibarıyla ülkemizde başlayan ekonomik dalgalanmalarla konut üretim maliyetleri arttı. Dolayısıyla konut üretiminde daralma meydana geldi. Hükûmetimizin Sosyal Konut Hamlesi ise bu olumsuz döneme merhem oldu. Eylül ayında başlatılan Sosyal Konut Hamlesi’ne yapılan başvuruların 8 milyonu aştığı konuşuluyor. Konut başvuruları bu denli ciddi bir sayıya ulaşmışken sektörümüzün önemi bir kez daha gün yüzüne çıktı. Bu bağlamda da sektörün büyümesi adına devletimizin sosyal konut projelerine ağırlık vermesi çok önemli. Bu ve buna benzer projelerde tasarruf finansman sektörünün temsilcileriyle birlikte adımlar atılabilir” diye konuştu.
“Tasarruf Finans Akademisi kurulması adına çalışmalarımıza başladık”
“Sektörün akademik alanda güçlendirilmesi adına üniversite sektör iş birliğine önem veriyoruz” diyen Akbal, sözlerini şu şekilde tamamladı: “Tasarruf Finans Akademisi kurulması için çalışmalarımıza başladık. Faizsiz finansman alanında çalışmalar yürüten üniversitelerimiz ile yakın temas hâlindeyiz. Bu alandaki bilgi birikimimizi ve tecrübelerimizi, akademik bakış açısıyla kamuoyuna duyurmak istiyoruz.”