Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov, Oğuzhan Köşkü’ndeki baş başa ve heyetler arası görüşme ile anlaşmaların imza töreni ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
Ata yurdu Türkmenistan’a gelmekten büyük bir bahtiyarlık duyduğunu belirten Erdoğan, Berdimuhamedov’a, “Kadirli Doğanım” diye hitap ederek, nazik daveti ve gösterdiği misafirperverlik için teşekkür etti.
Türkmenistan’ın bağımsızlığının 30. yıl dönümünü tebrik eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin Türkmenistan’ın bağımsızlığını ilk tanıyan ve Aşkabat’ta ilk büyükelçilik açan ülke olduğunu anımsattı.
Kardeşlik ilişkileri çerçevesinde Türkmenistan’ı ve başarıyla sürdürdüğü tarafsızlığı desteklemeye devam edeceklerini bildiren Erdoğan, “Kadirli Doğanımı, ‘gözlemci üye devlet başkanı’ sıfatıyla ilk kez katıldığı, Türk Devletleri Teşkilatı Zirvesi vesilesiyle kısa süre önce İstanbul’da misafir ettik. Türkmenistan’ın da aramıza katılmasıyla aile fotoğrafımız tamamlandı. Türkmenistan’a bu vesileyle tekrar, ‘Kardeşler Meclisi’ne hoş geldiniz diyorum.” ifadelerini kullandı.
Türkmenistan Devlet Başkanı Berdimuhamedov ile gerçekleştirdikleri görüşmelerde, “kemik kardeşliği”ne dayanan ilişkileri tüm boyutlarıyla ele aldıklarını söyleyen Erdoğan, şöyle devam etti:
“Ticaret hacmimizi, ilk planda 5 milyar dolara çıkartmak üzere gerekli adımları atmak konusunda kararlıyız. Kara ve hava yolu taşımacılığının yanı sıra enerji alanındaki iş birliğimizi geliştirmek amacıyla yapabileceklerimiz hakkında görüş alışverişinde bulunduk. Tarihi ve kültürel ortaklığa dayalı stratejik iş birliğimiz çerçevesinde eğitim, kültür, gençlik ve spor gibi beşeri alanlardaki ilişkilerimize yeni bir ivme kazandırma konusunda da hemfikiriz.
Bugün imzaladığımız ortak bildiri, 9 maddeden aynı zamanda oluşuyor, ve bu anlaşmayla birlikte kardeş Türkmenistan ile ilişkilerimizin ahdi zeminini daha da güçlendirdik. İnşallah yarın da Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Zirvesi vesilesiyle Kadirli Doğanım ile tekrar bir araya geleceğiz. Diğer dost ve kardeş ülke liderleriyle Teşkilat çerçevesindeki iş birliğimizi nasıl daha da ilerletebiliriz, bunları da tek tek kendileriyle görüşme fırsatını bulacağız. Değerli Devlet Başkanı, Kadirli Doğanım Berdimuhamedov’a ve tüm Türkmen makamlarına misafirperverlikleri için şükranlarımı sunuyor, görüşmelerimizin ve imzaladığımız belgelerin hayırlara vesile olmasını Rabbimden niyaz ediyorum.”
Türkmenistan Devlet Nişanı takdimi
Basın toplantısının ardından Türkmenistan Devlet Başkanı Berdimuhamedov tarafından Devlet Nişanı tevcih edilen Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkmenistan Devlet İşbirliği Nişanı’nın tarafına tevcihinden dolayı onur duyduğunu belirtti.
“Bu nişanla şahsıma gösterilen teveccüh için yürekten teşekkür ederim.” diyen Erdoğan, “Bu ali nişana layık görülmem, ata yurdumuz Türkmenistan’a gerçekleştirdiğim resmi ziyareti taçlandırmıştır. Nişanın Türkiye Cumhurbaşkanı olarak şahsıma tevcihi karşılıklı saygı, anlayış ve ortak çıkarlar temelinde her alanda gelişen ilişkilerimizin somut bir tezahürüdür. Ülkelerimiz arasındaki dostluk ve karşılıklı muhabbetin yeni bir sembolü olarak gördüğüm bu nişanla kemik kardeşliğimiz bir kez daha perçinlenmiştir.” ifadelerini kullandı.
Nişanla kendine yüklenen vazifeyi büyük heyecan ve gururla yerine getireceğini bildiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu duygu ve düşüncelerle büyük bir şerefle taşıyacağım Devlet İşbirliği Nişanı’nı almaktan duyduğum mutluluğu ifade ediyorum. Başta zatı devletleri, Kadirli Doğanım olmak üzere tüm Türkmen Doğanlarıma teşekkür ediyorum.” dedi.
Görüşmenin ardından ortak bildiri yayımlandı
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığından yapılan açıklamaya göre, görüşmelerde ikili iş birliğine ilişkin geniş bir yelpazedeki konular ve ortak çıkarları ilgilendiren önemli uluslararası meselelerde verimli bir görüş alışverişinde bulunuldu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türkmenistan Devlet Başkanı Berdimuhamedov, stratejik özellik taşıyan ve sarsılmaz dostluk, karşılıklı saygı ve güven ilkelerine dayanan ikili ilişkilerin yüksek düzeyini memnuniyetle kaydetti.
Devlet Başkanları, iki devletin kardeş halklarının tarihi ve kültürel ortaklığına dayanan stratejik iş birliğini tüm alanlarda geliştirmeye ve güçlendirmeye bundan böyle de devam etmeyi amaçladıklarını beyan etti.
İkili iş birliğinin bundan böyle de etkin şekilde ilerletilmesinin, küresel barış, istikrar ve iki ülkenin ekonomik kalkınmasının güçlendirilmesine hizmet edeceği üzerinde hemfikir olduklarını açıklayan iki lider, uluslararası siyasetin temel konularına ilişkin benzer bakış açılarının mevcut olduğunu memnuniyetle vurgulayarak, küresel platformda karşılıklı yarara dayalı iş birliğinin daha da ilerletilmesini amaçladıklarını teyit etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Berdimuhamedov, Türkiye ve Türkmenistan’ın üye oldukları uluslararası ve bölgesel örgütler bünyesindeki çabalarında eşgüdümün yararını vurgulayarak, küresel meselelerin çözümünde, sürdürülebilir kalkınmanın sağlanmasında, küresel güvenlik ve istikrarın güçlendirilmesinde Birleşmiş Milletler ve bağlı kuruluşların rolünün önemine işaret etti.
Devlet Başkanları bu çerçevede, Türkmenistan’ın gözlemci olarak iştirak ettiği Türk Devletleri Teşkilatının 12 Kasım’da İstanbul’da gerçekleştirilen 8. Zirvesi’nin başarısından duydukları memnuniyeti ifadeyle, Türk Devletleri Teşkilatı bünyesinde çok taraflı iş birliklerini daha da geliştirme hususunda mutabık kaldı.
İki lider, Türkiye ile Türkmenistan arasındaki verimli ve karşılıklı yarara dayalı iş birliğinin iki ülkenin halklarının uzun vadeli çıkarlarına olduğu kadar, küresel ile bölgesel barış, istikrar ve güvenliğin sağlanmasına da hizmet ettiğine inandıklarını beyan etti.
Terörizm, aşırıcılık, düzensiz göç, uyuşturucu ve psikotrop maddelerin yasa dışı dolaşımı, sınıraşan organize suçlar ile uluslararası güvenliğe yönelik diğer tehditlerle mücadelede gerek ikili düzeyde gerek uluslararası örgütler nezdinde iş birliğinin daha da geliştirilmesinin gerekliliğini vurgulayan Devlet Başkanları, Türkiye ile Türkmenistan arasında karşılıklı çıkarlara dayalı ticari-ekonomik iş birliğinin genişletilmesinin önemini belirtti.
Ekonomik İşbirliğine Dair Hükümetlerarası Türk-Türkmen Komisyonu’nun işlevselliği
Bu çerçevede iki lider, yüksek katma değerli ürünlerin de ticareti yoluyla karşılıklı ticaret hacminin daha da artırılmasının önemini teyit etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Berdimuhamedov, ikili ilişkilerin öncelikli olarak ticari-ekonomik ve ulaştırma-komünikasyon alanlarında geliştirilmesine yönelik koordinasyon mekanizması niteliğindeki Ekonomik İşbirliğine Dair Hükümetlerarası Türk-Türkmen Komisyonu’nun işlevselliğinin daha da güçlendirilmesinin gerekliliğini belirtti.
Liderler, girişimciler için elverişli ekonomik, mali ve hukuki şartların oluşturulmasının, ürün ve hizmetlerini dünya pazarlarına sunma imkanlarının artırılmasının, iki ülke iş çevreleri arasındaki ilişkileri güçlendirecek İş Forumlarının düzenlenmesinin önemini vurguladı.
Bu çerçevede Devlet Başkanları, karşılıklı yatırımların ekonomik iş birliğinin temel unsurlarından birini teşkil ettiğini ayrıca vurgulayarak, bundan sonra da ortak fayda temelinde yatırımları karşılıklı olarak desteklemeye, korumaya ve teşvik etmeye hazır olduklarını beyan etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türkmenistan Devlet Başkanı Berdimuhamedov, ulaştırma ve transit geçişlerde etkin iş birliğinin derinleştirilmesinin, ülkeler ve bölgeler arasında uluslararası ticaretin artırılması açısından öncelikli önemi haiz olduğunu teyit etti. Devlet Başkanları bu çerçevede sivil havacılık alanında iş birliğinin geliştirilmesinin önemini de vurguladı.
İki ülkenin çıkarlarına hizmet eden önemli projeler desteklenmeye devam edecek
İki lider, “Afganistan-Türkmenistan-Azerbaycan-Gürcistan-Türkiye” ulaştırma koridoru projesi başta olmak üzere, ulaştırma konusunda iki ülkenin çıkarlarına hizmet eden önemli projeleri, ayrıca Hazar geçişli Doğu-Batı Uluslararası Orta Koridor ulaştırma güzergahı çerçevesindeki projeleri bundan sonra da desteklemeye devam edeceklerini beyan etti.
İki ülke sınırlarından geçen uluslararası ulaştırma yollarının rekabet gücünün ve cazibesinin artırılması amacıyla Devlet Başkanları, dış ticarete konu malların transit taşınmasına ilişkin ücretlerin bundan böyle de uyumlaştırılmasına ve uygun şartların sağlanmasına yönelik karşılıklı çıkarlara dayalı düzenli iş birliğini devam ettirmeye hazır olduklarını bir kez daha teyitle, 15 Kasım 2017 tarihli Transit ve Ulaştırma İşbirliğine İlişkin Anlaşmanın (Lapis Lazuli Güzergahı Koridoru) fiiliyatta hayata geçirilmesinin önemini belirtti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Berdimuhamedov, beşeri alanda iş birliğine ayrıca önem vererek, ilgili kurumlar, kültür ve sanat alanı çalışanları, araştırma merkezleri, yükseköğretim kurumları ve kitle iletişim araçları arasındaki ilişkilerin önemini belirtti. Bilim ve teknik, spor ve turizm alanlarında iş birliğinin geliştirilmesi konusunda mutabakat sağlandı.
Liderler, bulaşıcı hastalıkların önlenmesi ve tedavisi, sağlık çalışanlarının eğitimi, aşı, ilaç ve diğer tıbbi malzemenin üretimi ile tedariki konularında kurumlar arasında karşılıklı eylem ve iş birliğini geliştirmenin önemini vurguladı.
Devlet Başkanları, ikili iş birliğinin hukuki altyapısının geliştirilmesi ve genişletilmesinin gerekliliğine işaret ederek, bu çerçevede, ziyaret kapsamında imzalanan ikili hükümetler arası ve sektörler arası belgelerin önemine dikkati çekti.
Söz konusu belgeler, Türkiye ile Türkmenistan arasında ilişkilerin daha da güçlendirilmesine hizmet edecek.
Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türk heyetine gösterilen misafirperverlik, sıcak ve dostane kabul için Türkmenistan Devlet Başkanı Berdimuhammedov’a şükranlarını belirterek, Türkmenistan Devlet Başkanı’nı uygun bir tarihte Türkiye’ye ziyaret etmeye davet etti.
Türkmenistan Devlet Başkanı Berdimuhammedov’un, daveti şükranla kabul ederek, ziyaret tarihi diplomatik kanallarla belirleneceği belirtildi.