Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat’ta 11 ili etkileyen 7.7 ile 7.6 büyüklüğündeki depremler, Gürcistan’da 12 Şubat’ta 4.4 ile 3.6 büyüklüğündeki 2 deprem ve Hatay’da 20 Şubat’ta 3 dakika arayla kaydedilen 6.4 ile 5.8 büyüklüğünde depremler sonrası Doğu Karadeniz Bölgesi’ndeki kara yolunun geçtiği yüksek kesimli yamaç arazilerde heyelanlar, sıkça görülmeye başlandı.
Özellikle komşu ülke Gürcistan’daki sarsıntıların hissedildiği kentlerden Artvin’de, depremlerin ardından yağışın da etkisiyle 3’ü Kahramanmaraş depremleri sonrası olmak üzere farklı noktalarda 15 heyelan oldu.
Bölgede bazı noktalarda, istinat duvarlarının heyelanla çöktüğü, yamaçtan koparak irili ufaklı kayalarla dolan kara yollarının ulaşıma kapandığı ve yamaçtan kopan kayaların düştüğü seyir halindeki minibüste 4 kişinin hafif yaralanmasına neden olduğu heyelanlara karşı uzmanlar, tedbirli olunması gerektiğini vurguladı.
Deprem ve heyelan gibi doğa olaylarının birbiriyle ilişkili olduğunu belirten uzmanlar, sarsıntıların, yağışlı havanın da etkisiyle dik yamaçlarda gevşeme yaşanabileceğine dikkat çekti.
‘KARADENİZ’İN KUZEYE BAKAN YAMAÇLARI FAYLI’
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) eski öğretim üyesi, jeoloji mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, Türkiye’yi derinden sarsan deprem dalgalarının Karadeniz sahilinde hissedildiğini söyledi.
Deprem dalgalarının geçtiği bölgedeki faylarda olduğu gibi bölgede heyelan ve kaya düşmelerini de tetikleyebileceğini kaydeden Prof. Dr. Bektaş, “Depremin ikincil özelliği heyelanları tetiklemesi ve kayaların düşmesidir. Doğu Karadeniz sahilinin kuzeye bakan yamaçları son derece faylı, kırıklı, heyelanlıdır ve kaya düşmeleri son derece yaygındır. Bunlar özellikle kara yolu üzerinde yaşanıyor ve büyük problem oluşturuyor” dedi.
‘BÖLGE DEPREMİN ETKİSİ ALTINDA’
Artvin coğrafyasının yaklaşık 20 gündür 4 ayrı depremin etkisinde olduğunu söyleyen Prof. Dr. Bektaş, “Gürcistan’daki bu deprem Kafkas bindirme kuşağına aittir. Bu kuşak ters fay sistemidir ve doğrudan Karadeniz fayına uzanır. 4.6’lık deprem Artvin’in hemen kuzeyinde olmuştur. Dolayısıyla bölge son 15-20 günden beri hem kuzeyden hem güneyden depremlerin etkisi altındadır. Kaya düşmelerinin sıklığı buna bağlı olabilir ancak bunun ispatlanması lazım. Depremlerden önce kaya düşmesi ve heyelanların sayısıyla deprem sonrası heyelan ve kaya düşmelerini sayısı karşılaştırılırsa kuzey ve güneyden oluşan depremlerin, sismik hareketlerin faylara ve heyelanlara etkisi ortaya çıkabilir” diye konuştu.
‘BU BİR ALARM VE İKAZ’
Deprem sarsıntılarının yanı sıra mevsim şartlarının da etkisiyle heyelanlı bölgelerde kayma oluşabileceğini belirten Prof. Dr. Bektaş, “Depremlerin bölgede kitle hareketleri tetikleyebileceği veya yağışla birlikte artırabileceği, heyelanların daha kolay oluşması mümkündür. Doğu Karadeniz dağlarında kuzeyden güneye geçit veren kara yollarımız dağların zirvelerinde oldukça dik yamaçlarda zaten kaya düşmesi ve heyelan tehdidi altındaydı. Bugün Karayolları, blok düşmesi heyelanlı olan bölgeleri kontrol edip yeniden önlemler alınabilir. Biraz daha dikkatli davranmamız lazım. Kara yollarının güvenliğini sağlamak Karayolları’nın görevidir ama bu bir alarm veya ikazdır. Hem yağışlı mevsimin gelmesi hem bu tür sarsıntılar daha ciddi veya titiz bir çalışmayı öngörüyor. Zaman zaman bloklar yola düşüyor veya insanların canını dahi tehdit edebiliyor. Sarp yollardaki kara yolları ve nüfusun yoğun olduğu yerlerde daha dikkatli olmamız gerekir” dedi.
‘KONUTLARININ İNCELENMESİNİ İSTEYENLER VAR’
Doç. Dr. Veli Süme de bölgedeki araziler engebeli olduğu için depremler sonrası halkta endişe olduğunu belirterek, “Rize’nin topoğrafik yapısı, bozuk ve engebeli bir araziye sahip olması nedeniyle de üzerinde bulunan toprak katmanlarının yağışla gevşeyip depremle sarsılarak heyelanları tetiklemesinden endişe duyuyoruz. Son zamanlarda üniversitemize müracaat ederek konutlarının incelenmesini isteyen bir hayli vatandaşımız söz konusu. Bu da gösteriyor ki ister istemez depremlerden Rize de etkilendi. Az ya da çok tedbir almamız lazım” diye konuştu.