Otomobil arızaları ve hasarlarını döküm niteliğinde sunan ve özellikle ikinci el araç alım satımlarında gerekli tutulan belgeye ekspertiz raporu adı verilir. Rapor, ekspertiz firmaları tarafından hazırlanır. Araç hakkında detaylı bilgi sahibi olmayı sağlayan bu rapor, özellikle güvenilir bir şekilde ikinci el araç almayı sağlar. Aracın gözle görülmeyen hasarlarını ortaya çıkaran ve mevcut sorunlarını öğrenmeyi sağlayan bir rapordur.
Ekspertiz raporu nedir sorusunun yanıtına bakıldığında bu raporun neden önemli olduğu anlaşılabilir. Özellikle ikinci el araç satın alan kişilerin, aracın durumu hakkında bilgi sahibi olmasını sağlar. Ayrıca eksperler tarafından yapılan inceleme sonucu aracın gerçek değeri öğrenilir ve satıcının ederinden yüksek fiyata araç satmasının önüne geçilir. Yani ekspertiz raporu ikinci el araç alacak kişileri koruyan ve onlara güven veren bir rapordur. İstanbul satılık daire veya Ankara Satılık İş Yeri gibi ilanların verilmesi durumunda son derece faydalı olan rapor, bunlar gibi değişken emlak fiyatlarına sahip illerde sıklıkla görülebilir.
Gayrimenkuller İçin Ekspertiz Raporu Var mıdır?
Daha çok otomobillerde karşılaşılan ekspertiz raporu, gayrimenkuller için de hazırlanabilir. Bir ev alırken ekspertiz raporu örneği sayesinde evin gerçek değeri öğrenilebilir. Ayrıca konut değerleme yapılırken yalnızca evin değerine bakılmaz; aynı zamanda teknik olarak incelemesi de yapılır. Ekspertiz raporunu hazırlayan kişiler konut değerleme uzmanları veya gayrimenkul değerleme uzmanlarıdır. Bu hizmeti özel olarak gayrimenkul değerleme şirketleri verir. Bu rapor, evin tüm özelliklerini detaylı bir şekilde içerir. Ekspertiz raporu ile ipotek, haciz gibi tapu kaydı bilgilerine, iskan durumuna, evin konumuna ve değerine ulaşılabilir.
Bankalardan konut kredisi alabilmek için gayrimenkul ekspertiz raporu oldukça önemlidir. Bunun için bankaların kendi ekspertiz departmanları, uygun bir firma ile anlaşıp evin ekspertiz incelemesini yaptırabilir. Gayrimenkul ekspertizleri belediyelere giderek gayrimenkul hakkında detaylı inceleme yapar ve ekspertiz raporu oluşturma işlemini tamamlar. Özellikle kiralık veya satılık daire ve diğer gayrimenkuller için bu rapor çok önemlidir. Çünkü evi alacak kişi evin gerçek değerini öğrenebilir ve olası dolandırılma durumlarını önleyebilir.
Rapor Nereden Alınır?
Konut ekspertizi, ev kredisi alacak olanlar için zorunlu bir aşamadır. Bu nedenle ekspertiz raporu nereden alınır sorusu oldukça merak edilir. Bu süreçte, bankalar tarafından ulaşılan uzmanlar alınacak evi inceleyerek konutun değerini tespit eder. Uzmanların hazırladığı ekspertiz raporunda yazan değere göre bankalar, tüketiciye ne kadar kredi vereceğine karar verir. Yani rapor almak için tüketiciler, konut kredisi çekecekleri bankaya başvurabilirler. Bunun dışında kişilerin kendi buldukları bir ekspertiz firmasından da bu hizmeti alması mümkündür.
Konut ekspertiz raporu almanın amacı kredi çekilecek bankayı, eğer kredi çekmeden ev satın alınacaksa da satın alan kişileri korur. Çünkü konut alacak kişiler, gayrimenkulün değeri hakkında bankaya yanlış beyan verebilir ve bu durumda banka mağdur olur. Bu nedenle kesinlikle konut ekspertiz raporu istenir. Krediye başvurmadan ev satın alacak kişiler için ise rapor zorunlu mu sorusuna, hayır şeklinde yanıt verilebilir. Ancak evin gerçek değerini ve teknik sorunlarını öğrenmek için bu gereklidir; aksi takdirde değerinden yükseğe satın alım yapılabilir veya ev satın alındıktan sonra bilinmeyen sorunlar ortaya çıkabilir.
Raporda Hangi Bilgiler Yer Alır?
Konutlar için hazırlanan ekspertiz raporunda, ilgili gayrimenkul hakkında tüm detaylı bilgiler bulunur. Raporda nelere bakılır sorusu da oldukça merak edilmektedir. Konutla ilgili tüm bilgiler yer aldığı için bu rapor konuta dair her şeyi gösterir. Ekspertiz raporunda yer alan bilgilerin detayına göre bu raporun uzunluğu değişmektedir. Genel olarak ilk sayfalarda gayrimenkulün tapu bilgileri, ruhsat, adres ve malik gibi imar bilgileri, UAVT ve XY koordinatları, sigorta ya da DASK değeri yer alır. Sonraki sayfalarda ise gayrimenkulün tanımı, değerlemesi, hesaplaması ve fotoğrafları yer alır.
Özellikle konut kredisi alacak kişiler gayrimenkul ekspertiz raporu kaç günde çıkar sorusu hakkında bilgi sahibi olmak ister. Ekspertiz raporunda bir ön onay incelemesi gereklidir. Uzman raporu 4 ile 7 iş günü içinde ilgili kuruma gönderilir. Detaylı bir inceleme raporu olduğu için gayrimenkulün sahip olduğu özelliklere göre raporun çıkış süresi uzayabilir. Ev almak için bankadan kredi almak istiyorsanız ekspertiz incelemesine hazır olmalısınız. Ekspertizin incelemesine göre evin değeri oranında banka size kredi verir.
Ne Kadar Süre Geçerlidir?
Yabancılar için düzenlenen ekspertiz raporları ile bankalar için düzenlenen raporların geçerlilik süresi arasında fark vardır. Yabancılar için hazırlanan gayrimenkul değerleme raporunun süresi 3 ay ile sınırlandırılmıştır. Bu süre içinde alım satım işlemi yapılamazsa, raporun yeniden çıkarılması gerekir. Bankalar için düzenlenen ekspertiz raporu geçerlilik süresi için ise kesin bir düzenleme yapılmamıştır. Gayrimenkulün imar durumunun değişmesi, piyasaya göre değerinin düşmesi gibi durumlarda bu raporun yeniden düzenlenmesi zorunludur. Bankalar için düzenlenen ekspertiz raporlarının 6 ay ile 1 yıl arası geçerlidir.
Ekspertiz raporunun geçerliliği, hangi durumda olduğu gibi bilgilere ulaşmak için ise ekspertiz raporu sorgulama yapılabilir. SMS ile, e-devlet üzerinden online olarak gerçekleştirmek mümkündür.