Kamu bankalarının konut kredi faizlerini son yılların en düşük seviyelerine indirmesiyle emlak sektöründe hareketlilik yaşanıyor.
Gayrimenkul Değerlendirme Platformu Endeksa’nın Üst Yöneticisi Görkem Öğüt, Endeksa verilerine göre Türkiye genelinde konut satış fiyatlarının Aralık 2018’den itibaren düşüşe geçtiğini, devam eden düşüş eğrisinin ancak Eylül 2019 itibarıyla tekrar yükselişe yöneldiğini belirtti.
Türkiye’de salgının etkisinin görülmeye başlandığı martın ortalarında ülke genelinde konut satış fiyatının artış gösterdiğini anımsatan Öğüt, şunları kaydetti:
“Fakat pazarda bu artışı karşılayacak talep olmadığı için değer artışı o kadar yüksek seviyede gerçekleşmemişti. Haziran ayı başı itibarıyla kamu bankaları tarafından sağlanan oldukça cazip konut kredisi koşullarının ardından ilanda olan ikinci el gayrimenkullerin fiyatı arttı. Yaptığımız analizlere göre bu artış oranının ortalama yüzde 6 seviyesinde olduğunu görüyoruz. Bu artış oranını değerlendirirken 2018 sonunda düşmeye başlayan konut fiyatlarının zaten Eylül 2019’dan beri artma eğiliminde olduğunun da göz önünde bulundurulması gerektiğini düşünüyoruz.”
Konut kredisi faiz oranları düşüşü sonrası ikinci elde yaşanan fiyat artışını değerlendiren Öğüt, artışın İstanbul’da yüzde 5,95, İzmir’de yüzde 5,86, Ankara’da ise yüzde 6,17 seviyesinde olduğunu belirtti.
Ev sahiplerinin gerek kira gelirleri gerekse yatırım olarak diğer araçlar karşısındaki pozisyonları dikkate alındığında bu süre zarfında zarar gördüklerini düşündüklerine değinen Öğüt, “Bu artış da bunun bir reaksiyonu olarak düşünülebilir fakat piyasa yüzde 6’lık ani bir değişikliği kaldıracak seviyede değil. Bunun için alım gücünün de aynı oranda iyileşmesi gerekiyor. Nitekim gelen tepkilerin de bu yönde olduğu görülüyor. Gayrimenkullerini satmak isteyenlere bu dönemi fiyat artırmak için bir fırsat olarak görmekten ziyade elden çıkarmak için bir fırsat olarak görmelerini öneririz. Kamu bankaları tarafından sunulan koşulların sektör için çok önemli bir fırsat olduğuna ve tüm paydaşlar tarafından iyi değerlendirilmesi gerektiğine inanıyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
Talep 4 misli arttı
EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı da ev almak için niyeti olan ama gücü yetmeyen birçok vatandaşın kredi kullanabilir hale geldiğine işaret etti.
Son 2 haftada normal zamanın 4 misli bir talep olduğunu gördüklerine vurgu yapan Yazıcı, şu anda birikmiş ve karşılanmamış talebin yoğunluğunu gördüklerini aktardı.
Bunun zamanla oturacağını dile getiren Yazıcı, “Bu kadar yoğun devam etmeyecektir. Önemli bir gerçek var, faiz oranını düşürdüğünüzde aynı ödeme miktarı ile kredi kullanabilir kişi sayısı 3-4 misli artırıyorsunuz, dolayısıyla bu durum büyük bir satın alma motivasyonu oluşturuyor.” ifadelerini kullandı.
Talep ve arz dengesinde bir şaşırma olduğunun altını çizen Yazıcı, “Uzun zamandır satılamayan ev stokları hızla erimeye başladı, bu da arz edenin fiyatları yukarı çekmesine sebep oldu, fiyatların yukarı doğru hareket ettiği doğru. Yüzde 5 ila15 arası bölgesine göre artış görüyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.