Cumhuriyetin ilanıyla birlikte başlayan ekonomik hamleler, kısa sürede büyük bir üretim kapasitesi yarattı. Birçok sektörde sıfırdan devasa kapasitelere ulaşılırken, aradan geçen yıllarda Cumhuriyetin kazanımları üzerine inşa edilen güçlü sanayi yapısı, küresel devlerle rekabet yarışına girdi.
Dünya Gazetesi, Cumhuriyet’in 98’inci yılına özel olarak hazırladığı çalışmada, rekortmen sektörlere geniş bir mercek tutuyor.
KÜRESEL YARIŞTA HIZLI KOŞANLAR
BEYAZ EŞYA: Çin’den sonra dünyanın en büyük, Avrupa’nın ise lider üreticisi. Satın almalarla globaldeki payını artırıyor.
SAVUNMA SANAYİ: Net ithalatçı iken net ihracatçı oldu. İHA’larla adından çokça söz ettirdi. Havadaki yüksek performansını, yeni projelerle diğer alanlara taşıyor.
ÇİMENTO: Üretim kapasitesiyle dünyada 5’inci, Avrupa’da 1’inci sırada. Yurt dışında da yatırıma soyunan sektör, ABD’de büyüme planlıyor.
SERAMİK: Avrupa’nın en büyük kapasitesine sahip sektör, dünyada satın almalarla büyüyor.
EV TEKSTİLİ: Türkiye, bu alanda dünyanın en büyük dördüncü ihracatçısı. Rakiplerden Hindistan ile arasındaki farkı giderek azaltıyor.
İLAÇ: Yerli ve milli strateji ile son yıllarda büyüme kaydeden sektör, toplam ihracatta payını ilk kez yüzde 1’in üstüne çıkardı. Klinik araştırmada, bölgesinin lideri olmayı planlıyor.
İKLİMLENDİRME: Split klimada Avrupa’nın en büyük üretim gücüne Türkiye sahip. Radyatör ve havlupan ihracatında da en büyük ihracatçı.
ENDÜSTRİYEL MUTFAK: Performansı yüksek şirketlere sahip. Kurulan ortaklıklar globalde hızını artırıyor. İhracatta ilk 8 arasında.
MADENCİLİK: Dünyadaki 90 madenin 60’ı Türkiye’de üretilebiliyor. Maden çeşitliliğinde 132 ülke arasında ilk 10’da yer alıyor. Doğaltaşta yüzde 33 pazar payına sahip.
MOBİLYA: Türkiye, ihracatta miktar bazında 4’üncü büyük olmasına karşın, değer bazında 14’üncülüğe geriliyor. Sektörde katma değerli ihracatı artıracak ortaklıklar kuruluyor.
DEMİR ÇELİK: İlk sanayi hamlesinin sembol sektörlerinden. Türkiye’nin ilk ağır demir-çelik fabrikası, 15 haneli köyde kuruldu. Üretim sıralamasında, 7’ncilik için Almanya ile yarışıyor.
GEMİ İNŞA: Türk tersaneleri, özel amaçlı gemi inşasında dünya liderliğini elinde bulunduruyor. İlk yüzer enerji gemisi, ilk LNG’li römorkör, en büyük balık gemisi onların imzasını taşıyor.
CAM: Türkiye düzcamda Avrupa 1’incisi, dünya 5’incisi. Cam ev eşyasında Avrupa 2’incisi, dünya 3’üncüsü. Sektörü 7 büyük, 12 bin KOBİ sırtlıyor.
KİMYA: En hızlı büyüyen sektörlerden. Yatırımlar hızlı artıyor, ihracat da. 2023’te 25 milyar dolar ihracat yapmayı, 2030’da ise ihracatta birinci sektör olmayı hedefliyor.
HALI: Dünyanın makine halısının yüzde 40’ını Türkiye elinde bulunduruyor. Bu gücünü Ar-Ge yatırımıyla katma değeri artırmada kullanıyor.
OTOMOTİV: Hafif ticaride İspanya’dan sonra Avrupa’nın en büyük üretim yapan ülkesi Türkiye. Dünyanın doğuştan elektrikli ilk SUV’u da yine Türkiye’de üretilecek.