Dünya genelinde akut gıda güvensizliğiyle karşı karşıya kalan kişi sayısı, 2022’de 58 farklı ülkede yaklaşık 258 milyona yükselirken Kovid-19 salgınının ekonomik etkileri ve Ukrayna’daki savaş da gıda ve beslenme güvensizliğinin artmasına neden oldu.
BM Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), BM Dünya Gıda Programı (WFP), Avrupa Birliği (AB) ve Gıda Krizine Karşı Küresel Ağ (GNAFC) kuruluşunun diğer üyeleri tarafından “Küresel Gıda Krizleri Raporu (GRFC) 2023” açıklandı.
GRFC 2023’ün bulguları, BM’nin Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri arasında yer alan “2030 yılına kadar açlık ve yetersiz beslenmenin her biçimini sona erdirme” hedefine ulaşmanın her zamankinden daha zor olduğunu gösterdi.
Rapora göre, yüksek düzeyde akut gıda güvensizliği yaşayan, beslenme ve geçim kaynağı yardımına ihtiyaç duyan kişi sayısı 2022’de üst üste dördüncü kez arttı.
Yedi yıldır hazırlanan raporun en yüksek verisi
Gıda krizi yaşayan 58 ülke veya bölgede yaklaşık 258 milyon insan akut gıda güvensizliği yaşarken acil gıda yardımına da ihtiyaç duyuyor.
Bu rakam, 7 yıldır hazırlanan GRFC raporunun en yüksek verileri olarak kayıtlara geçerken analiz edilen popülasyonun büyümesi de bunda etkili oldu.
Gıda güvensizliği ve yetersiz beslenmeyle ilgili analizler sunan Entegre Gıda Güvenliği Aşama Sınıflandırması (IPC) ölçeğine göre, gıda kriziyle ilgili durum daha kötüye gidiyor.
2021’de yüzde 21,3 olan akut gıda güvensizliği oranı 2022’de 22,7’ye yükseldi. Bu oranın “kabul edilemeyecek derecede büyük” olduğu ve küresel akut gıda güvensizliğinde kötüye giden durumun altını çizdiği belirtiliyor.
35 milyon kişi açlık seviyesinde
Yüksek düzeyde akut gıda güvensizliği yaşayan nüfusun yüzde 40’ı Afganistan, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Etiyopya, Yemen ve Nijerya’da yaşıyor.
Somali, Afganistan, Burkina Faso, Haiti, Nijerya, Güney Sudan ve Yemen’de yaşayan insanlar felaket düzeyindeki akut gıda güvensizliğiyle karşı karşıya kaldı. Bunların yüzde 57’si Somali’de yaşarken Haiti ise ilk kez bu kategoriye girdi.
39 farklı ülkede yaşayan yaklaşık 35 milyon kişi acil akut açlık seviyesinde yaşarken bunların yarısından fazlası Afganistan, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Sudan ve Yemen’de yer aldı.
9,2 milyon çocuk aşırı kilo kaybı problemi yaşıyor
Gıda krizi bağlamından 5 yaşın altındaki 35 milyondan fazla çocuk, kilo kaybı ve akut yetersiz beslenme sorunu yaşadı. Bunların 9,2 milyonu ise yetersiz beslenmenin yaşamını en tehdit edici biçimi olan ve çocuk ölümlerinin artmasından büyük rol oynayan aşırı kilo kaybı problemiyle karşı karşıya kaldı.
Dünya genelindeki çatışmalar ve aşırı doğa olayları, akut gıda güvensizliği ve yetersiz beslenmeyi tetiklemeyi sürdürürdü. Geçen yıl çatışmalar nedeniyle 19 ülkede veya bölgede 117 milyon kişi önemli derecede etkilendi.
Kovid-19 salgınının ekonomik etkileri ve Ukrayna’daki savaş da gıda ile beslenme güvensizliğinin artmasına neden olurken özellikle en yoksul ülkelerinde açlığın başlıca nedeni haline geldi.
Gıda ve tarımsal girdilerin ithalatına olan yüksek bağımlılıkları ve küresel gıda fiyatı artışlarına karşı kırılganlıkları da yoksul ülkeleri gıda güvensizliği ve açlık konularında olumsuz etkiledi.
Ekonomik etkenler 27 ülkedeki 83,9 milyon kişinin yüksek düzeyde akut gıda güvensizliği yaşamasına neden oldu. Bu rakamların 2021’de 21 ülkede 30,2 milyon olduğu da belirtildi.
Aşırı doğa olayları gıda güvensizliğini tetikledi
Aşırı doğa olayları da 12 ülkede 56,8 milyon kişinin akut gıda güvensizliğine maruz kalmasına neden oldu. Afrika Boynuzu’nda yaşanan kuraklık, Pakistan’daki yıkıcı seller ve Güney Afrika’daki tropik fırtınalar ile kasırgalar bu aşırı doğa olayları arasında yer aldı.
Çatışmalar, ulusal ve küresel ekonomik şoklar ile aşırı doğa olayları giderek daha fazla iç içe geçmeye devam ederken akut gıda güvensizliği ve beslenme üzerindeki olumsuz etkilerini sürdürüyor.
Akut gıda krizinin azalması görülmüyor
Bu olumsuz etkenlerin 2023’te hafifleyeceğine dair bir gösterge ise bulunmuyor. İklim değişikliğinin daha fazla aşırı hava durumuna yol açması beklenirken küresel ve ulusal ekonomilerin ise olumsuz bir durumla karşı karşıya olduğu görülüyor.
Dünya genelindeki çatışmalar ve güvenlik kriziyle soruların bu yıl da devam etmesi öngörülüyor.
2023 tahminlerine göre, incelenen 58 ülke veya bölgenin 38’inde 153 milyona yakın insanın yüksek düzeyde akut gıda kriziyle yüzleşmesi bekleniyor.
Burkina Faso, Haiti, Mali, Nijerya, Güney Sudan ve Somali’deki yaklaşık 310 bin kişinin felaket düzeyindeki akut gıda güvensizliğiyle karşı karşıya kalacağı da tahmin ediliyor.
2021’de 53 ülke ve bölgede 193 milyon kişinin gıda güvensizliğiyle karşı karşıya kaldığı, GRFC’nin raporunda yer almıştı.