Kentte Ocak ayında Düden Şelalesi’nde yaşanan çevre kirliliği devam ediyor. Antalya- Manavgat Yolu üzerinde bulunan Cırnık Köprüsü’nün altından akan şelalenin suyunun yosun ve mevsimsel polenlerle kaplanması nedeniyle kötü koku ve görüntü oluştu. Bölgede yer alan birçok serada bu suyun kullanıldığı öğrenildi.
Düden Şelalesi’nin Akdeniz ile buluştuğu noktada ise denizde köpüklenme görüldü. Aylardır ara ara devam eden köpüklenme, dikkat çekiyor. Turistik teknelerin ve yatların köpükler arasında gezintiye devam ettiği ve şelaleye yakın falez noktalarında denize girildiği görüldü.
‘Buz dağının görülen kısmı’
Jeoloji Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Bayram Ali Çeltik, Düden Şelalesi’ndeki görüntü kirliliği hakkında bilgi verdi. Su Yönetimi Genel Müdürlüğü’nün Antalya Havzası’na ilişkin hazırladığı rapora göre, 2100 yılına kadar sıcaklığın 5-6 derece artacağını aktaran Çeltik, yağış rejiminin yüzde 26 düşeceğini, 2050 yılına kadar nüfusun yüzde 450 artacağını ve su kaynaklarının hızla tükeneceğini belirterek, Düden Şelalesi’nin can pahasına korunması gerektiğini vurguladı.
Bayram Ali Çeltik, Düden Şelalesi’nin gün geçtikçe kirlendiğine dikkati çekti:
“Hiçbir zaman bu dönemki kadar kirlilik olmadı. Bu köpüklenme Antalya yer altı sularının, Antalya’nın geleceğinin ve Düden Şelalesi’nin yardım çığlığıdır. Bu çığlık, bu köpüklenme aslında buz dağının görülen kısmı. Çünkü bu su üst havzadan doğal su yollarıyla karstik boşluklardan geliyor. Bir kısmı şelaleden çıkarken, bir kısmı denize boşalmaya devam ediyor. Bu güzergahta yapılan onlarca sondaj var. Sondajlardan çiftçiler bitkileri suluyor ve bu kirlenen su denize boşalmaya devam ediyor. Biz bu bitkilerden ve deniz ürünlerinden besleniyoruz. Dolayısıyla aslında kendi geleceğimizi tehdit ediyoruz. Lütfen bu çığlığı duyalım.”
‘Kontrol altına alınmadan temizlenmeden bahsedilemez’
Çeltik, Düden Şelalesi’nin korunmasının önemli olduğunu vurguladı:
“Jeoloji yapısı itibariyle 1700- 2000 kilometrekare alandan beslenen bu kaynak için bütüncül bir çalışma ve buna uygun tesisler yapılmalıdır. Sürekli denetim altına alınmalıdır. Gerektiğinde radikal kararlar alınmalıdır. Biz biliyoruz ki bu kirlilik üst havzadan yani sanayi tesislerinden, evsel atıklardan ve tarımdan kaynaklı. Bugün üst platoda hala kanalizasyon bağlantısı olmayan onlarca konut ve yerleşim alanı var. Eğer tam bir denetim yapmak, bundan tamamen arınmak istiyorsak, düdenleri, tarımı, sanayi tesislerini ve alt yapı sistemlerini kontrol altına almadan tam olarak bir temizlenmeden bahsetmemiz mümkün değil.”
‘Balık ölümleriyle gelişen besin zincirinin bozulmasından kaynaklanabilir’
Geçen aylarda Düden Şelalesi’nde binlerce balık ölümünün yaşandığını hatırlatan Çeltik, şunları söyledi:
“Köpüklenme hala devam ediyor. Bunun birden çok sebebi olabilir. Fakat bizim üzerinde durduğumuz konu, balık ölümlerinden kaynaklı besin zincirinin kırılmasından kaynaklanabileceği. Tabii ki net sonuçlar için numuneler alınmalı ve uzmanlar tarafından değerlendirilmelidir. Koruma kararı ve aynı zamanda yapılan denetimler ve cezalar başlangıç olarak önemli, fakat kesinlikle yeterli değil.”
‘İçim kan ağlıyor’
Antalya’da yaşayan 40 yaşındaki Polonyalı Beata Modrzejewska, Düden Şelalesi’nin döküldüğü noktaya arkadaşlarını getirdiğini ve denizdeki köpüklenmeyi gördüğünü söyledi. Modrzejewska, “Gördüğüm ve okuduğum kadarıyla köpüklenme maalesef devam ediyor. Doğasever olarak bu görüntüyü görünce içim kan ağlıyor. Bunu görünce insanların biraz daha bilinçli olması lazım. Bu köpüğü görünce insan inanılmaz üzülüyor” dedi.
35 yaşındaki Polonyalı arkadaşı Hania Jannasz ise Düden Şelalesi’ne gezmeye geldiği belirterek, “Çok güzel bir ülke ama bu tarz görüntülerden rahatsız oluyoruz. Bunun hakkında bir şeyler yapılsın” diye konuştu.
Ne olmuştu?
Antalya’da Ocak ayında Düden Şelalesi’nin döküldüğü yerin 100 metre aşağısındaki kaynak çıkış noktasında oluşan köpüğün neden olduğu kötü koku, bölgede yaşayanların tepkisine neden oldu, şelalenin aktığı noktalarda balık ölümleri yaşandı.
Antalya Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Çevre Yönetim ve Denetim Şube Müdürlüğü denetim ekibi, Düden Şelalesi’nin kaynak çıkış noktasında oluşan köpüğe neyin yol açtığını belirlemek için numune aldı. Yapılan denetimlerde toplam 10 işletmeye 2 milyon 598 bin 797 TL idari para cezası uygulanırken, bu 10 tesisin faaliyeti durduruldu.
18 Ocak 2021’de yapılan denetimlerde ise 10 tesis daha denetlendi. Bunlardan 3’ünde atık sularını toprağa veya yer altına vermeleri gibi olumsuzluklar tespit edildi. 3 tesis hakkında da idari işlem başlatıldı.