İmar durumu, eğitim, yol, yeşil alan ve vb. durumlardan ötürü değiştirilerek kamulaştırma kapsamına alınan arazi sahiplerinin açmış olduğu davalarda hak sahiplerine ödenecek tutarın hesaplanmasında izlenecek yöntem için çalışmalar yapıldı.
Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’na sunulan bu yeni düzenleme kapsamında kamulaştırmasız el atmada taşınmazın değeri, söz konusu taşınmazın idare adına tescil edildiği tarih esas alınarak o tarihteki vasfı da tespit edilip ortaya bir tutar çıkarılması ve bu tutarın da TÜİK tarafından açıklanan TEFE ve ÜFE oranları ile güncellenerek hesaplanması planlanıyor.
BUGÜNKÜ DEĞERİ İLE TAZMİNATA HÜKMEDİLİYORDU
Kamulaştırmasız el atma nedeniyle açılan davalarda mahkemeler tarafından el atma bedeli 2942 Sayılı Kanunun geçici 6. maddesinde yer alan hüküm uyarınca işlem yapılarak, taşınmaza ilişkin davanın açıldığı tarihteki vasfı dikkate alınarak tazminata hükmediliyordu.
TESCİL TARİHİ DAVANIN AÇILDIĞI TARİHE TAŞINMALI
Meclis’e sunulan torbada yasada bulunan düzenlemede; mahkemelerin taşınmazın tescil kararı verildiği tarihteki vasfına ait değerini davanın açıldığı tarihe taşıması yerine , kamulaştırmayı gerçekleştiren idarenin bu taşınmazın kamulaştırıldığı tarihten sonra o taşınmaza ilişkin olarak yaptığı planlama ile alt yapı ve üst yapıda getirdiği değerleri de dikkate alarak karar verdiği için idarelerin ödeyemeyeceği fahiş tutarlarda tazminat yükü ile karşı karşıya kaldığı belirtildi.
YENİ HESAPLAMA MODELİ ÖNERİSİ
Söz konusu sorunun çözümüne yönelik de; 2942 sayılı Kanuna ek madde eklenerek, bu tarz davalarda taşınmazın değerinin hesaplanmasına ilişkin yeni bir modele gidilmesi önerisi yapıldı. Yapılan düzenleme kapsamında getirilen yeni hesaplama modelinde, kamulaştırmasız el atma davalarında taşınmazın idare adına tescil edildiği tarihin değerlendirme tarihi olarak esas alınması gerektiği belirtilerek, tespit edilen tutarın ise Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Toptan Eşya Fiyatları Endeksi (TEFE), Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ve Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) tablosundaki aylık değişim oranları esas alınarak güncellenmek suretiyle tazminat tutarlarına hükmedilmesi planlandı.
Düzenleme, Meclis’ten geçmesi durumunda daha önce açılmış ve süren davalar ile icra talepleri hakkında da uygulanabilecek. Bu şekilde adil denge ilkesine uygun kamulaştırmanın yapıldığı sıradaki piyasa değeri arasında makul bir oranın ortaya çıkacağı belirtiliyor.