Çin’in Siçuan bölgesinde 800 metrelik bir uçurumun yamacındaki evlerde yaşayan onlarca köylü, tahliye edilerek yakın bir kasabada yeni inşa edilmiş apartmanlara yerleştirildiler.
Köydeki 84 hane Çin’in yürüttüğü “yoksullukla mücadele” kampanyası kapsamında tahliye edilerek yeni inşa edilmiş apartmanlara nakledildi.
‘Evim olduğu için çok mutluyum’
Uçurumlara yerleştirilmiş merdivenlerle her gün çocuklarını okula ya da hasatlarını eve taşıyan Atulie’er köyü halkının tehlikelerle örülü yaşamını görüntüleyen fotoğraflar 2016 yılında manşetlere çıkmıştı.
Kısa süre sonra hükümet olaya el attı ve sicim merdivenlerin yerini daha sağlam çelik merdivenler aldı.
Şimdi ise köy büyük ölçüde tahliye edilerek 70 kilometre mesafedeki Jaocue kasabasına taşındı.
Köylüler burada yeni inşa edilmiş dayalı döşeli apartman dairelerine yerleştirildi. 50, 75 ve 100 metrekarelik daireler, ailelerin nüfusuna göre dağıtıldı.
Bu, köylülerin yaşamının tamamen değişmesi anlamına geliyor. Yi azınlık halkına mensup olan Atulie’er köylüleri kuşaklar boyunca hep aynı köyde yaşamışlardı.
Bugün Çin devlet medyasında yer alan haberlerde, mutlu mesut gülümseyen köylülerin fotoğrafları yer aldı. Devlet kontrolündeki CGTN’ye konuşan bir köylü “Bugün güzel bir evim olduğu için çok mutluyum” dedi.
‘Maliyeti kabarık’
Avustralya’da Melbourne Üniversitesi’nde insan coğrafyası profesörü olan Mark Wang’a göre Çin’deki bu tür konut projeleri ağırlıkla, birçoğunda yüzde 70 masrafı devlet tarafından karşılanmak suretiyle sübvanse ediliyor.
Ne var ki bazı durumlarda devlet desteğine rağmen insanların gücü, gösterilen daireleri satın almaya yetmiyor.
BBC’ye konuşan profesör Mark Wang “Çok yoksul bazı köylerde yaşayan halk açısından yeni taşınılan evlerin maliyetinin yüzde 30’unu bile ödemek çok zor. Bu durumda borçlanmak zorunda kalıyorlar, bu da giderek borçlarının daha da artmasını getiriyor. En yoksul olanlar açısından mali yük o kadar büyük ki bazen köylerinde kalmaları gerekiyor” diyor.
Çin’in devlet kontrolündeki günlük gazetesi, Atulie’er köyünden tahliye edilenlerin kişi başına 2 bin 500 yuan (352 dolar) ödemesi gerektiğini, dolayısıyla dört kişilik bir aile için taşınma maliyetinin 10 bin yuan olduğunu yazdı.
Profesör Wang bunun bayağı düşük bir fiyat olduğunu; başka yerlerdeki yeniden yerleşim projelerinde insanların 40 bin yuana kadar ödeme yaptığını söylüyor.
Wang ayrıca bir çok yeniden yerleşim kampanyasında köylülere köyde kalma seçeneğinin de tanındığını ve genellikle insanların kırsaldan büyük kentlere nakledilmediklerini de ekliyor.
“Birçok durumda tahliye, kırsal bölgedeki bir kasabaya ya da varoşa oluyor. Dolayısıyla birden büyük bir şehre taşınmış olmuyorlar. Fakat herkes şehir yaşamını arzulamıyor. Zaten şehir özlemi içinde olanlar bu köylerden çoktan taşınmış durumda” diyor.
Çin hükümeti genellikle bir köyü tahliye ederken ne kadar uzağa taşıyabileceği konusunda bir üst sınır koyuyor. Birçok köylü bundan memnun çünkü böylelikle tarlalarının çok uzağına gitmemiş oluyor ve hâlâ çiftçilik yapabiliyor.
Getty ImagesAtulie’er köyü yok mu olacak?
Atulie’er köylüleri, taşındıkları apartman bloklarını Siçuan bölgesinin başka yerlerinden tahliye edilen yoksullarla paylaşacak.
30 kadar hanenin kalmaya karar verdiği köy ise bir turizm merkezi haline dönüşecek.
Çin medyasına göre kalan aileler bölgedeki turistik faaliyetleri yürütecekler, turistlere rehberlik yapacaklar.
Yerel yönetim turistleri köye götürecek bir teleferik yapmayı ve çevredeki bazı alanlara yatırım yapmayı da planlıyor.
Bir süre önce köyün bir tatil merkezine dönüştürülmesi planlarına ilişkin haberler çıkmıştı. Çin medyası devletin buraya 630 milyon yuan yatırım yapmaya hazırlandığını yazmıştı.
Bu yatırımların bölgede yeni iş alanları ve gelir kaynakları yaratacağı kesin olmakla beraber bölgenin ekolojik yapısının korunmasının nasıl güvence altına alınacağı net değil.
Yoksullukla mücadele kampanyası
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ülkede yoksulluğun 2020 sonunda ortadan kaldırılacağını ilan etmişti.
Ülkenin bütünü açısından geçerli tek bir yoksulluk ölçütü yok, her bölgede farklı ölçütler uygulanabiliyor.
Genel olarak kullanılan bir ulusal ölçüte göre yoksulluk sınırı yılda net 2 bin 300 yuan yani 331 dolar.
2017 yılında Çin’de geliri bunun altında 30 milyon civarında insan yaşıyordu.
Fakat yoksulluğun ortadan kaldırılması için zaten iddialı olan 2020 yılının sonu hedefi, koronavirüs salgını nedeniyle ertelenebilir.