İBB Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Buğra Gökce, Nisan 2019 – Nisan 2023 döneminde Türkiye genelindeki kira artış oranlarını analiz etti.
Ortaya çıkan çarpıcı tabloyu sosyal medya hesabından paylaşan Gökce, Nisan 2019’da 81 ilde ortalama kira bedeli aylık 728 lirayken, rakamın bugün 5 bin 058 liraya çıktığını aktardı.
Artış oranının yüzde 583 olduğunu belirten Gökce “Tüm Türkiye’de 2019 yılı Nisan ayında kira bedeli ortalama ücretin sadece yüzde 27’si kadarken, bugün yüzde 45’e ulaşmış. Muğla’da kira bedeli ortalama ücretin yüzde 187’si, Antalya’da yüzde 120’si, İstanbul’da yüzde 117’si kadar” dedi.
Büyükşehirlerde ortalama artış yüzde 697
Büyükşehirlerde durumun Türkiye ortalamasından çok daha farklı olduğunu vurgulayan Gökce şu verileri paylaştı:
“Nisan 2019 – 2023 döneminde 30 büyükşehirde kira bedelinde ortalama artış oranı yüzde 697. Antalya’da artış yüzde 1.109, Mersin’de yüzde 963, Muğla’da yüzde 935, Ankara’da yüzde 833, İstanbul’da yüzde 713. Örneğin Antalya ve İstanbul’da ortalama kira bedeli asgari ücretin 1,5 katı. Muğla’da kira bedeli asgari ücretin 2,5 katına çıkmış. 30 büyükşehirde ortalama kira bedeli asgari ücretin yüzde 79’unu aşmış bir halde.”
Sığınmacıların yoğun yaşadığı ilk 10 ilde kira bedelindeki artışın da Türkiye ortalamasının üstünde olduğunu açıklayan Gökce “Kira bedelleri yüzde 702 zamlanmış. Bu illerde kira bedelinin asgari ücrete oranı 2019’da yüzde 46 iken bugün yüzde 86’ya çıkmış. Yani asgari ücret kira bedeli karşısında erimiş” dedi.
“Tasarruf etmek mümkün değil”
Yaşanılan konut krizi düşünüldüğünden daha derin olduğunu ifade eden Gökce, özellikle Türkiye nüfusunun yüzde 75’inin yaşadığı 30 büyük şehirde çalışanların gelirlerinin önemli bir kısmı konut kirasına verdikleri kaydetti.
“Yeni işe başlayan gençlerin maaşlarıyla neredeyse konut kiralama şansı yok. Büyükşehirlerde görev yapan memurların, kamu görevlilerinin de maaşlarından konut kirası çıktıktan sonra gıda, ulaşım, giyinme ve temel ihtiyaçlar için sadece çok küçük bir kaynak kalıyor” diyen Gökce, tasarruf etmenin mümkün olmadığını belirtti.
Türkiye’nin önümüzdeki yıllarda konut krizini çözmek için çok ciddi, devrim sayılabilecek adımlar atmazsa bu krizin derinleşeceğini söyleyen Gökçe, “Cumhuriyet tarihimizin en vahim barınma krizi ile karşı karşıya kalacağız” dedi.