Marmara denizinde 5.8’lik, Manisa Akhisar’da 5.4’lük ve Yozgat’ta ise 6.8’lik depremler yaşandığını anımsatan Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şube Başkanı Engin Er, “Bunların hiçbiri Bursa’nın riskini arttırmış ya da azaltmış değil. Bursa’nın riskinde de bir azalma yok. Kuzey-Anadolu Fay hattı işlek, diri, canlı durumda. Onun yanında da yaşanan Elazığ ve Malatya’da yaşanan depremi ile Doğu-Anadolu Fay hattının diri ve canlı olduğunu bir defa daha göstermiş oldu” diye konuştu.
HER İKİ FAYIN 7.5 BÜYÜKLÜĞÜNDE DEPREM POTANSİYELİ VAR
“Tarihsel depremlere baktığımız zaman Doğu-Anadolu Fay hattı üzerinde yaklaşık 150 yıl civarında bütün segmentler değerlendirildiğinde büyük bir deprem olmadığını görüyoruz” diyen Er, şöyle konuştu:
* “Fakat 150 yıl aradan sonra böyle depremler var. Doğu-Anadolu Fay hattının üzerinde 7 ve 7.5 civarında depremler var. İskenderun civarında depremlerin olduğunu biliyoruz. Ama, Kuzey-Anadolu Fay hattının bundan daha aktif olduğunu biliyoruz.
* Çünkü burada yıllık 25 milimetre Güney-Batı’ya doğru bir hareket varken, Doğu-Anadolu Fay hattında yıllık 15 milimetre çapında bir hareket olduğunu biliyoruz. Deprem üretme anlamında her iki fayında 7.5 büyüklüğünde deprem üretme potansiyeli var. Bunu da tarihsel kayıtlardan biliyoruz.
TÜRKİYE’DE NERELERDE DEPREM BEKLİYORUZ?
Deprem konusunda dikkat çeken uyarılarda bulunan Er, “Türkiye’de nerelerde deprem bekliyoruz, ona bakmalıyız” diyerek açıklamalarına şöyle devam etti:
* Nerelerde sismik boşluk varsa oralarda deprem öncelikle beklenir. Elazığ, stresi-gerilimi üzerinden attı. Ama ne yaptı gerilimi Kuzey-Doğu’ya veya Güney-Batı’ya doğru taşıdı. Bursa üzerine gelirsek, Bursa’yı etkileyecek enerjinin boşalacağı noktalara baktığımızda, 3 adet ana fay hattını yani görüyoruz.
* Bir tanesi Kuzey-Anadolu Fay hattının Kuzey kolu. O da Silivri açıklarında beklenen İstanbul depremi diye yanlış adlandırılan ama gerçekte Marmara depremi olarak bilmemiz gerekli. Silivri açıklarında ki 7.5 büyüklüğünde ki deprem üretme potansiyeli olan, tarihte de buna benzer aktiviteleri de olan bölge de bir büyük deprem bekleniyor.
* Bu bölge de daha önce küçük afet olarak adlandırılan 1509 ve 1766’da depremleri görüyoruz.
YAŞANACAK DEPREMİ İTALYA VE AVUSTURYA HİSSEDER
“Burada oluşacak bir deprem Marmara denizi etrafındaki bütün yerleşim yerlerini etkileyecek. Bundan elbette Bursa’da etkilenecek” diyen Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şube Başkanı Engin Er, şu ifadeleri kullandı:
* Yani duyma ve hissetme anlamında İtalya ve Avusturya’ya kadar hissedilecek. Tarihsel depremlere bakıldığında bunların hissedildiği kayıtlarda var. Bursa’da alüvyon zeminlerde depremin şiddeti daha fazla olacak.
* Bursa’yı ilgilendiren Kuzey-Anadolu Fay hattının orta kolu olarak adlandırılan İznik’in Güney’inden, Gemlik’ten, Orhangazi’den, Mudanya’nın hemen Kuzey’inden ve Karacabey’e doğru devam eden bir fay hattı var ki, buda bize diri olduğunu çok defalar hatırlattı.
* Mesela Mudanya’nın hemen üzerinde bir deprem olmuştu. Bunun da 7 üzerinde deprem üretme potansiyeli var ve uzun yıllardır suskun. Burada olacak bir depremden Bursa ve çevre ilçeleri de etkilenir.
DEPREM YÖNETMELİKLERİNİN KABUL EDİLMESİ GEREK
“Bursa’da kesinlikle 1/100 binlik planları acil onaylamamız lazım” diyen Engin Er, “Fay yasasının çıkması lazım. 1/1000’lik planların işlenmesi lazım. Tıpkı Amerika’da Kaliforniya’da olduğu gibi, İnegöl-Cerrah’da olduğu gibi, fay hatları bu planlara işlenmesi gerek. Dünya da böyle bir deneyim var” ifadelerini kullandı.