Bitcoin’in ilk kuralı Bitcoin hakkında konuşmamaktır.
Dünyanın en bilinen kripto para biriminin hikayesi ve değeri sürekli büyük değişimler geçiriyor ve ne yazarsanız yazın yanlış olduğunuzu söyleyecek bir hayran kitlesi var.
Fakat son 24 saatte Bitcoin için bile sıra dışı olan büyüklükte bir değer kaybı yaşanınca bu konu hakkında yazmak kaçınılmaz oldu.
Bu makalede yalnızca Bitcoin’e odaklanacağım fakat kripto paraları yakından takip eden biriyseniz sadece Bitcoin’in değil, tüm birimlerin benzer bir durumda olduğunu görmüşsünüzdür.
Ne oluyor?
Bu yazdığım sıralarda Bitcoin’in değeri 22 bin dolar civarındaydı. Bu son 18 aydaki en düşük değer.
Son beş gündeki düşüş yüzde 25’e yaklaştı.
Kasım ayındaki 70 bin dolarlık değer ise asırlar önceymiş gibi geliyor.
GoogleGrafikler sadece tek bir yöne gidiyor: Aşağı.
Neden?
Uzmanlar bunun küresel gelişmelerle ilişkili olduğunu söylüyor. Değer kaybeden tek şey kripto para birimleri değil.
Resesyon havası yayılırken enflasyon, faizler ve yaşam pahalılığı artıyor.
Borsalar da düşüşte: ABD’de S&P 500 endeksi son zirvesinden bu yana yüzde 20 değer kaybetti.
Bunun sonucunda bazı büyük yatırımcılar bile eskisi kadar rahat hareket edemiyor.
Büyük şirketler ve yüksek riskli yatırım fonu yöneticilerinin yanı sıra sizin ve benim gibi sıradan insanların da yatırım yapmak için parası kalmıyor.
Pek çok kişi için böylesi zamanlarda kripto paralar gibi öngörülmesi zor enstrümanlara yatırım yapmak çok riskli.
Düzenleyici bir kurumu yok, finansal kuruluşlar tarafından verilen bir güvencesi yok. Yani birikimlerinizle yatırım yaptıktan sonra değeri hızla düşerse veya kripto cüzdanınızı kaybederseniz elinizde hiçbir şey kalmayabilir.
Neden şimdi?
Geçen ay daha düşük profilli fakat yine de önemli kripto para birimleri çöküş yaşamıştı.
Bu da kripto para piyasasına güveni iyice düşürdü. Çok sayıda kişi satış yapmaya başladı. Bitcoin satan kişi sayısı arttıkça değeri de düştü. Düşüş sürünce daha fazla kişi satmaya başladı ve düşüş hızlandı.
Bu döngü böyle devam etti.
Geleneksel yatırım araçlarının aksine Bitcoin’in içkin bir değeri yok.
Financial Times gazetesinin editörlerinden Katie Martin, Bitcoin’in arkasında herhangi bir iş modeli veya para akışı olmadığını hatırlatıyor:
“Değeri sadece ve tamamen insanların onun için ödemek istediği miktara bağlı. Bu korkutucu bir durum çünkü yeterince insan satmaya karar verirse bunun bir alt direnci olmaz.
“Belli bir miktarın üstünde kişi satmaya karar verirse yarın değerinin 10 bin dolara düşmeyeceğinin hiçbir garantisi yok.”
Neden tam olarak şimdi?
Bütün bu tablo Bitcoin için fazlasıyla karamsarken bunun üzerine bir de son 24 saatte şunlar yaşandı:
- Dünyanın en büyük kripto para borsası Binance, Bitcoin bozma işlemlerini birkaç saatliğine durdurdu. Bunun teknik bir sorun nedeniyle gerçekleştiği açıklansa da buna herkes inanmadı.
- Kripto kredi platformu Celcius da aynısını yaptı fakat bunu teknik sorunlarla değil, “sıra dışı piyasa koşullarıyla” gerekçelendirdi.
- Bu iki gelişmeden endişe duyan yatırımcılar daha fazla Bitcoin satmaya başladı.
İlk iki madde paniğe yol açtı. Bankanızdan para çekemediğinizi ve başkalarının da aynı sorunu yaşadığını duyduğunuzu düşünün.
İlk fırsatta ATM’lere gidip para çekmeyi denerdiniz ve herkes bunu yapınca daha fazla panik oluşurdu.
Gidişatı tersine çevirebilecek şeyler neler?
Kısa vadede Bitcoin’in değer kaybının durması için elinde Bitcoin bulunduran kişilerin satmaktan vazgeçmesi ve almak isteyenlerin de buna karşılık daha yüksek değer ödemek istemesi gerekiyor.
Bu daha önce yaşanmıştı.
Kripto para destekçileri şimdi alım için iyi bir fırsat olduğunu çünkü fiyatların düştüğünü, alıp beklemeniz gerektiğini, bugüne kadar hep böyle olduğunu söyleyecektir.
Benim tweetime yanıt yazan bir kullanıcı “Her seferinde fiyatların artacağı bir dönem gelir” demişti.
“Kısa sürede köşeyi dönenlerin” hikayesi ve ünlülerin destek vermesi yeni yatırımcılara cesaret veriyor.
Crypto.com Matt Damon bir Crypto.com reklamında oynamıştı Elon Musk kripto para birimlerine sevgisinden sık sık bahsediyor. Elektrikli araç şirketi Tesla geçen yıl 1,5 milyar dolarlık Bitcoin almıştı.
Fakat yatırım danışmanları çok dikkatli olunmasını tavsiye ediyor.
State Street Danışmanlık Direktörü Altaff Kassam “Sadece cesur insanların yatırım yapması gereken bir alan bu” diyor.
Holywood yıldızı Matt Damon da 2021 Ekim’de “Şans cesurların yanındadır” sloganlı bir reklamda oynamıştı.
Reklam Twitter ve YouTube’da 28 milyon kere izlenmişti.
Fakat reklam çıktığında “cesurca” davranıp Bitcoin alanlar şansın pek de yanlarında olduğunu hissetmiyordur. Çünkü o dönem Bitcoin’in değeri şimdikinin üç katıydı.