İstanbul’da günde 1.5 milyon insanın kullandığı taksilerle ilgili şikâyetler, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne ait ALO 153’e yapılıyor. Geçtiğimiz yıl bu hatta, taksicilerle sorun yaşayan 179 bin 177 vatandaş şikâyette bulunmuş. Günlük 490 şikâyete konu olan sarı taksiler, en çok kısa mesafe diye yolcu almadıkları için şikayet ediliyor. O şikâyetlerden bazıları, online şikâyet platformlarına da yansıyor. ALO 153’e başvurduğunu belirten Kamala isimli kadının yaşadıkları şöyle: “Sahrayıcedit’ten geçen 34 *** 94 plakalı, Üsküdar’a bağlı terbiyesi olmayan taksi şoföründen şikâyetçiyim. 10 yaşındaki yeğenimle birlikte İçerenköy’e giderken ağzına ne gelirse söylemekten çekinmedi. Yanımızda özel çantasının içinde olan 3 aylık 50 cm boyundaki köpeğimizi gördüğünde, ‘Fark etseydim bindirmezdim. Sevmem köpek möpek’ diye sinirlendi.”
‘Bozuk kalmadı’
Nuray isimli kadın ise şikayetini şöyle ifade ediyor: “Kartal iidir aynı taksiciye denk geldim. Hem yolu uzatarak gidiyor, hem de paramın üstünü ‘Bozuk kalmadı’ diye vermiyor. Ben 2-3 kuruş peşinde değilim. Fakat helal etmiyorum, çünkü ikinci kez aynı şeyi yaptı. Gerçekten olmadığına inanmıyorum.”
Bakırköy sahilde gece geç saatlerde kendisini yolda bırakan taksiciden şikâyetçi olan bir başka vatandaş ise yaşadıklarını şöyle anlattı: “16 Haziran 2019’da saat 22.25’te sahilde taksi bekliyordum. 34** plakalı taksi ‘Nereye’ diye sordu. Bende Şirinevler’e gideceğimi söyledim. Gaza basıp devam etti. Daha önce hiç böyle bir terbiyesizlik görmedim. Bunun takipçisi olacağım.”
Korsanlar filo kurmuş
İstanbul’da sayıları tam olarak bilinmese de onbinlerce kişinin korsan taksicilik yaptığı tahmin ediliyor. Korsan taksicilere ulaşım ise çok kolay. Numaraları internette verilen ilanlarda rahatça bulunabiliyor. Bu nedenle taksicilere tepki gösteren ve daha ucuza gitmek isteyen vatandaşlar korsan taksicileri tercih ediyor. Öyle ki bu korsan taksilerin arasında büyük filolara sahip olanlar bile var. İnternet üzerinden numaralarını bulduğumuz korsan taksicilerle de konuştuk.
Eskiden taksicilik yapan ve şimdi ise Sefaköy’de korsan taksiye çıkan bir kişi, yakalandıkları takdirde 6 bin TL’ye yakın ceza aldıklarını ve arabalarının bağlandığını belirterek şu bilgileri verdi: “Taksicilerin davranış şekilleri, kapıdan alınma, vatandaşın istediği noktaya istediği yoldan bırakılması gibi rahatlıklar bizi tercih haline getiriyor. Numaramız memnun olan müşteriler tarafından internete yükleniyor. Şu anlık referans sistemiyle iş yapıyorum. Müşteriler genelde soğuk ve yağmurlu havalarda bizi tercih ediyorlar. İstanbulluların en çok dert yandığı konular; kısa mesafe, yolcu seçme gibi sıkıntıları yaşatmıyoruz. Yakalandığımızda 5-6 bin TL ceza ödemektense yasallaşmak isteriz. Ama plakaya da büyük rakamlar ödemek istemiyoruz. Plaka işini yürüten birkaç ağa-baba var.”
‘İş galericilerin elinde’
Kayaşehir’de korsan taksicilik yapan bir başka kişi ise şunları anlattı: “Tavır olarak kısa mesafede arabaya insan almıyorlar. Geçen gün Sefaköy’de yağmurlu bir havada yaşlı kadını taksiye almadılar. Taksici, ‘Ben oraya girmem, trafik var’ dedi. Kadına araç gönderdik ve evine yolladık. Şimdi ulaşım için bizi kullanıyor. İnternet ve eş dostla bize ulaşabiliyorlar. Kısa mesafe fark etmiyor, herkesi taşıyoruz. Taksici, arabanın anahtarını aldığı zaman mal sahibine 300-350 TL borçlu başlıyor. Adam o yevmiyeyi çıkartmak zorunda. Yevmiyeyi çıkarmayınca yol uzatıyor. Keşke yasal olsa da aylık 2 bin TL ödeyerek biz de bu işi yapsak. Hem artık iş oto galericilerin elinde.”
İnternette verdiği ilanda büyük bir korsan filosuna sahip korsan taksi şirketi yetkilisi ise şunları söyledi: “Vatandaşların bizi tercih etmesinin sebebi hem ucuz hem de samimiyet. Müşterilerle sıkıntı yaşadığımızda yedek masamız var. Sizin tabirinizle beyaz masa. Kısa mesafelerde 5 TL fazlaya götürüyoruz, ama yolda bırakmıyoruz. Biz korsan değil, özel şoförlü araç hizmeti sunuyoruz.”
‘Dört taksiciden biri sopa ya da bıçak taşıyor’
İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Hizmetler Bölümü öğretim üyesi Mehmet Başcıllar’ın geçen ağustosta yaptığı araştırmada taksicilerin kendini güvende hissetmediği güvende hissetmeyen taksicilerin ortaya çıkmıştı. İstanbul’da 20 taksi durağında 146 taksi şoförüyle görüşülerek yapılan araştırmaya göre, taksilerin ortalama çalışma saatleri ise 11 saat 20 dakika olarak belirlendi. Araştırmada her 2 taksiciden 1’inin günlük yaşantılarında veya çalışırken en az bir defa küfürlü veya hakaret içeren sözcükler kullandığı ifade edildi. Her 4 taksi şoföründen 1’inin yanında bıçak, sopa gibi kesici, delici araç taşıdığı aktarıldı.