İstanbul’un Avcılar İlçesi, 1999 depreminden en çok etkilenen yerlerden biri oldu. İlçede 270 kişi hayatını kaybetti, yüzlerce kişi de yaralandı. 1823 konut ve 326 işyeri yıkıldı ya da ağır hasar gördü. 5 bin 106 konut ve 872 işyeri de orta hasar gördü.
Avcılar’ın Belediye Başkanı avukat Turan Hançerli, 16 Ocak’ta İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) İmar Komisyonu’nda oturma eylemi yaptı. Eylemin gerekçesi ilçedeki binaların depreme karşı güçlendirilebilmesi için hazırladıkları imar planı notu değişikliğinin 4 aydır çoğunluğun AKP’de olduğu İBB Meclisi’nde gündeme alınmamasıydı. Elazığ depremi ile Türkiye yeniden deprem önlemlerine kilitlenirken, Hançerli, yüksek riskli ilçede yaşananları anlattı:
KAT DÜŞÜRÜLDÜ, MAĞDURİYET ARTTI
435 bin kişinin yaşadığı Avcılar’ın Belediye Başkanı Hançerli, haritada merkez mahallede bulunun 8 binayı göstererek “Bu binalar mevcutta 10 kat. Ama 1999’daki plan değişikliği ile imarı 4 kata inmiş. İskanlı bina. Bunun gibi 300 kooperatif var. Bine yakın bine 10 bine yakın bağımsız bölüm var” dedi.
BARDAK KIRILDIKTAN SONRA: Deprem sonrası çalışmaları çokça inceledim. Çünkü biz hep bir şey olduktan sonra ‘Ne yapabiliriz’i konuşuyoruz ve inanılmaz bir çaba sarf ediyoruz. Yani bardak kırıldıktan sonra tamir etmek için tüm ülke birleşiyor. Ama ne kadar tamir ederseniz edin eskisine döndüremiyorsunuz. Deprem sonrası yardımları değil, öncesinde depreme hazırlığı konuşmamız gerek. Bunun temel ayağı ve en önemli meselemiz güvenli güçlü yapıların inşaatı.
BİLİME AYKIRI YAPILAR: Yenilenmeye ihtiyacımız var çünkü deprem gerçeğini dikkate almadan yapılar yapmışız. Hiç farkında değilmişiz gibi hareket etmişiz. Yüzyıllar önce Mimar Sinan biliyor ve bu doğa olayına dikkat ederek yapılarını inşa ediyor. Hala ayaktalar. Bizler bilime aykırı hareket etmişiz, hata yapılmış… Bu hatayı düzeltmemiz lazım. Bunu bugün düzeltmezsek deprem zararını gidermek için binlerce kat daha fazla uğraşacağız. Bugün paraya pula bakmadan, bir seferberlik edasıyla bir hareket geliştirmemiz lazım.
YOL HARİTASI: Biz planlı sistemli bir yol haritası çıkardık. Bu yol haritasının birinci ayağı imar. Avcılar’ın her metrekaresini inceledik ve şunu gördük. İnsanlar evlerini yenilemek istediklerinde önlerine bir engel çıktı. Binayı yıktığında aynısını yapamıyor. Binada 10 daire var. Yıktığında, 10 ailenin 5 tanesine ev yok. Böyle olunca binanızı yıkmazsınız. 10 ayrı ailenin yuvasını yeniden yapabilmesinin yolunun açmanız lazım. Bu insanlar belediyelere, bankalara, devlete güvenip daire almışlar. Biz bu engeli kaldıralım dedik. İmar planında değişiklik ihtiyacı doğdu ve Avcılar Meclisi’nden oy birliğiyle geçirip İBB’ye sunduk.
PLAN TALEBİ: İlk plan talebimiz Ekim ayında ikincisi ise Aralık ayında yapıldı. Sorunlar bugüne kadar çözülmemiş. Avcılar’da 7-8 bin bina 40 bin bağımsız bölümün yenilenmesi gerektiğini düşünüyoruz. Yenilenenler var ama çok değil. 20 yılda tabii iki depremle ilgili yapılanlar oldu ama sağlıklı olmadığı yönünde kanaatler var. Merkez mahallelerimizde bu yenilenme oranı yüzde 5’i geçmiyor. Bir de tabii 30 yıldır imar verilmeyen ve imarsız yapılaşan bir il büyüklüğünde mahallelerimiz var. 30 yıldır imarsız 100 bine aşkın nüfusu var. Yenilenmesinin önündeki engel imar.
ZAMAN YOK: 5 aydır bekliyoruz. Önceki gün de İBB İmar Komisyonu’ndaydım. “Yapacağız, olacak” diyorlar ama şuna ikna edemedik, kaybedecek zaman yok. Hayat memat meselesi. Hizmette ve ayıracağınız bütçede, birinci önceliğinizin bu olması gerekmez mi? “Başka yerler de var. Toplu çözelim bu meseleyi” dediler. Kanun değişikliği bekliyorlardı olmadı.
YETER Kİ YENİLENSİN: “Kentsel yenilenme” diyorum çünkü kentsel dönüşüm 20 yıllık bir hikaye olarak kaldı. Biz kentsel yenilenme diyerek güçlü dirençli yapılardan bahsediyoruz. Bu yapıların önünü açacağız. Belediyemiz kentsel yenilenme süreçlerinden yararlanan yapılardan harç almıyor. Belediyemize para gelmesin. Yeter ki yenilensin binalar. Planlar geçerse hemen başlayacak yenileme. Planlar en sorunlu yerleri çözecek. Eğer o birinci plan geçmezse yaklaşık 10 bin bağımsız bölüm imkansız dönüşmez. En riskli ve yüzde yüz değişmesi gereken yerler. İki plan da geçtiğinde rekor bir hızla yenileme başlar.
Akgün, “Depreme hazırlık için devlet-millet el ele, artık 1 dakika bile kaybetmemeli” dedi.
Başkan Akgün: Siteler deniz kumuyla yapılmış
Büyükçekmece Belediye Başkanı Hasan Akgün, felaketin boyutunu anlattı: İzolasyon yeterli olmadığı için demirler tamamıyla korozyona uğramış. Beton ve demir, binayı taşıma özelliğini kaybetmiştir
İstanbul depreminin en çok etkileyeceği ilçelerden biri olan Büyükçekmece’nin Belediye Başkanı Hasan Akgün’e çok katlı yazlıkların durumunu sorduk. Tamamı deniz kumuyla inşa edilen binalardaki demirlerin korozyona uğradığını belirten Dr. Hasan Akgün “Her saniye geç kalınmış zamandır” dedi. Kumburgaz sahilindeki yazlıklar için planların önümüzdeki günlerde İBB’den çıkacağını belirten Akgün şu bilgileri paylaştı:
ÇOK ETKİLENECEĞİZ: İstanbul’da olması beklenen depremin iki noktası var. Silivri’nin güneydoğusunda bulunan Marmara çanağı ile Küçükçekmece önünde bulunan çanak üzerinde depremin vuku bulacağını bilim söylüyor. Bugüne kadar kırılmamış fay hatları bu iki noktada. Büyükçekmece-Tekirdağ arasında bulunan 4-5 katlı yazlık siteler fazla etkilenecektir.
SAHİL SİTELERİ: Büyükçekmece’nin Kumburgaz, Celaliye, Kamiloba sahilinde 40-50 sene önce yapılmış yüksek katlı siteler de aynı vasıfları taşımaktadır. Denizden alınan kumla yapılmıştır. İzolasyon yeterli olmadığı için demirler tamamıyla korozyona uğramıştır. Dolayısıyla taşıma yükleri büyük ölçüde düşmüştür. Beton ve demir büyük ölçüde vasfını kaybettiği için binayı taşıma özelliğini kaybetmiştir. İncelemeler yaptık. İmar planlarımızı dönüşüm için hazırladık. Büyükşehire sunduk. 2019 mahalli idare seçiminden 2 sene önce yani Kadir Topbaş’ın belediye başkanlığının son günlerinde sunduk. Meclise de geldi. Ama Topbaş’ın görevden alınmasından sonra hazırladığımız planlar Planlama Müdürlüğü’ne iade edildi. Önümüzdeki günlerde belediye meclisine gelecek
AYAKTA KALAMAZ: Planlar çıktığında mevcut binaların bu haliyle ayakta kalamayacağını ve bunların sebeplerini anlatacağız ve yerinde kentsel dönüşüm için destek sağlayacağız. Böylece Kumburgaz sahilinde bulunan eski yapı stokunun da yenilenmesi için her türlü tedbiri alacağız.